İsrail ile Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) ikili alakalarını olağanlaştırma kararı alması tüm dünyada yankı buldu. New York Times’ın tecrübeli Ortadoğu uzmanlarından Thomas L. Friedman, muahedeyi, Ortadoğu’daki tüm tarafları sarsan ‘jeopolitik bir depreme’ benzetti. Mutabakatın mimarlarından ABD başta olmak üzere, Birleşmiş Milletler (BM) ve Fransa bu tarihi gelişmeye dayanak verirken Türkiye ve İran’ın da ortalarında olduğu bölge aktörleri reaksiyon gösterdi. Filistin, BAE’deki büyükelçilerini geri çekti. Muahede, Filistin tarafından ‘Kudüs, Mescid-i Aksa ve Filistin davasına ihanet’ olarak bedellendiriliyor.
Türk Dışişleri Bakanlığı “Filistin davasına ihanet eden Birleşik Arap Emirlikleri’nin riyakar davranışını tarih ve bölge halklarının vicdanı asla affetmeyecektir” derken Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da, “Abu Dabi bölgenin istikrarsızlığı için gayret sarfeden bir ülke, kendi çıkarları için Filistin davasına ihanet ettiği de açık” sözünü kullandı. İran Dışişleri Bakanlığı da muahedeyi kınayarak, “stratejik aptallık” diye nitelendirdi.
‘İLHAK HÂLÂ MASADA’
‘İbrahim Anlaşması’ olarak isimlendirilen muahedeye nazaran, İsrail’in Batı Şeria’daki ilhak planından vazgeçmesi karşılığında, iki ülke ortasında olağanlaşma adımlarının atılması öngörülüyor. Lakin İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, ülkesinin “haklarından vazgeçmeyeceğini’, ‘ilhakın ertelendiğini, ancak bu planın hâlâ masada’ olduğunu’ kaydetti.
GÖZLER MBZ’YE ÇEVRİLDİ
Muahede sonrası gözler, bölgedeki kirli siyasetin mimarı olarak bilinen, BAE Abu Dabi Veliaht Prensi Muhammed bin Zayid Al Nahyan’a (MbZ) çevrildi. 2004 yılından veliaht prensi olan MbZ, ülkenin “de facto” yöneticisi olarak biliniyor. Forbes Mecmuası, MbZ için, “İslami radikallik ile uğraş ismi altında ülkesinin kaynaklarını bölgedeki demokratik eğilimli yapıları yıkmak için kullanan bir diktatör” demişti.
Batı Şeria’da Trump, Netanyahu ve BAE Veliaht Prensi Muhammed bin Zayid’in posterleri yakıldı.
İlhak planı nedir?
ABD Lideri Donald Trump’ın, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ile 28 Ocak’ta Beyaz Saray’da açıkladığı ‘Ortadoğu Barış Planı’na nazaran, Batı Şeria’daki yasadışı Yahudi yerleşim yerleri ‘İsrail toprağı’ olarak kabul ediliyor. İsrail’in Filistin’e ilişkin Ürdün Vadisi üzerindeki hâkimiyetini sürdürmesi de öngörülüyor. Barış planının mimarı ise, ABD Lideri Trump’ın damadı ve tıpkı vakitte danışmanı olan Jared Kushner. Kushner’in, muahedede arabuluculuk yaptığı da belirtiliyor. Arabuluculuk yapan bir öbür isim de İsrail istihbaratı Mossad’ın Lideri Yossi Cohen.
Jared Kushner (ortada)
Hürriyet
