Her yeni dönem öncesinde hakemler, MHK tarafından atletik testlere tabi tutulur. Ağustosun birinci haftasında yapılır ve başarısız olanlar sonraki test devrine kadar karşılaşmalarda misyon alamazlar. Benim dönemimde sımsıcak ağustos sabahlarında Burhan Felek Spor Kompleksi’nde evvel Üstün Lig ve 1. Lig hakemleriyle başlar, 2. ve 3. Lig hakemlerine saat 13.00 sularında sıra gelirdi. Termometrenin en az 35-36 dereceyi gösterdiği, hatta nemle 39-40’a çıktığı dakikalar. Ne vakit ki son tıp koşulur, pek çok hakem kurşun yemişçesine çimlerin üzerine vücudunu bırakırdı.
1 KOŞAMAMA TALIHIN VAR YOKSA MISYON ALAMAZSIN
Günümüz testleri dayanıklılık temelinde iyice zorlaştı. FIFA Fitness Test ismi altında yardımcı hakemlere evvel CODA denilen, 10 saniye müddeti olan 10’ar metrelik iki sprint, 8’er metrelik iki yan koşu yaptırılır; sonra 5×30 metre; akabinde da 40 tane 75 metre ile tamamlanır. 15 saniyede tamamlanması gereken her 75 mt. ortasındaki dinlenme mühleti 20 saniye. Hakemler için iki test var: 6 tane 40 mt. ve yeniden 40 tane 75 metre. Yalnızca 1 adet koşamama jokeriniz var. Örneğin 75 metrelerden iki adedini 16 saniyede koşarsanız başarısız sayılıyor, bir sonraki teste kadar vazife alamıyorsunuz. Daha enteresanı, hakemliğimde bize tartan pistte uygulanırken, bugün ne yazık ki yapay çim üzerinde bu testler yapılıyor. Yanlış duymadınız: Yaz sıcağında yapay çimde!
ÇAĞLAR UYARCAN KÖTÜLEŞIP HASTANEYE KALDIRILDI
11 Eylül’de Rize’de başlayacak yeni dönem için 3 Eylül’de İzmir bölgesi hakemleri saat 18.00’de teste katıldılar. Ne yazık ki FIFA yardımcı hakemi İbrahim Çağlar Uyarcan kötüleşerek yere yığılmış ve hastaneye kaldırılmış. Teşhis dehidrasyon! Yani bedenin işlevlerini yerine getirebilmesi için gereken sıvı ölçüsünün karşılanamaması! Ağır seyretmesi durumunda insan hayatını tehdit eden bir sorun. Yazıyı kaleme aldığımda hala müşahede altındaydı.
TESTLERİ SAAT 21.00’DE YAPMAK ÇOK MU GÜÇ?
Hakemlerin de maçlarda ortalama 10 kilometre koştuğu bir çağdayız. Elbette döneme fizikî ve mental olarak hazır olmak zorundalar, zati daima idman halindeler. Pandemi ve sonrası yalnızca futbolcular için değil, onlar için de zordu. Atletik test saatleri nedeniyle birilerinin umarım canı yanmaz diye yıllardır toplulukta konuşulur. Uyarcan vakası tüm MHK’lara sert bir ihtar olmalı.
TATLI EMPATİ YAPMALI
Maçların 21.45’lerde başladığı bir iklimde çok mu sıkıntı 21.00’de test yapmak? Sayın MHK Lideri Tatlı, hakemliğiniz boyunca koşu testlerinden en muzdarip olanlardan biri sizken, empatiyi sizden beklemek gerekmez miydi?
BİR ÖTEKI SORUN HAKEMLERİN TEMINATLARI
Dışarıdan bakınca maaş (bazı hakemler) ve maç başı fiyatların cazipliğiyle sanılıyor ki hakemler için hayat güllük gülistanlık. Halbuki ‘İki dudak arası’ fiyat modeli var: Kulüpler istemezse ne maaş ne de maç! Mevcut durumda, maçta ya da idmanda sakatlık yaşanması halinde TFF’nin karşıladığı muhakkak bir fiyat var. Evvelki seneye kadar üst hudut 10 bin idi, şu anda 15 bin olduğu belirtiliyor. Fakat bu meblağ, deveye hendek atlatıldıktan sonra TFF’den hakeme ödeniyor.
AKGÖL’ÜN MAÇTA AŞİLİ KOPTU, HASTANE FIYATINI TFF DEĞİL ARKADAŞLARI ÖDEDİ
Acı örneğini 21 Aralık 2016’daki G.Saray-Tuzla kupa maçında Arkın Akgöl’de yaşadık. Maç esnasında aşil tendonu kopan Akgöl, alandan sedyeyle çıkarılmış, özel bir hastanede ameliyat edilmiş, MHK ilgilenmemiş, o an hastane masrafını karşılayacak parası olmadığından hakem arkadaşlarının kefaletiyle taburcu olabilmişti. Hatta periyodun MHK Lideri Namoğlu, koltuk değnekli Arkın Akgöl’le karşılaştığında “Hayırdır, ne oldu?” dokunaklı sorusunu yöneltmiştir. G.Saray üzere ülkenin önde gelen ekiplerinden birinin kupa maçında 2016’da sakatlanan bir Muhteşem Lig yardımcı hakeminin masraflarını alabilmesi için TFF’ye açtığı dava 2020’de hala sürmektedir. Her lig kategorisi için milyon Euro düzeyinde sponsorluk muahedeleri yapan TFF’nin, profesyonel liglerde misyon yapan hakemlerine küme sıhhat sigortası yapmak için sponsor ya da bütçe bulması hiç sıkıntı olmasa gerek.
BABA-OĞULLARI BIRAKIP SIHHATE BAKILMALI
Dönem başı atletik testinde kötüleşerek hastaneye kaldırılan FIFA yardımcı hakemi Çağlar Uyarcan, inşallah en kısa müddette sıhhatine kavuşur, dualarımız onunla. “Önce can” diyelim zira “canan” kısmı için TFF kanadında sevgili Çağlar’ı güç günler bekliyor. “Ne idmanda ne de maçta sakatlandın, hiçbir masrafını ödemiyoruz” denmesi bu ülkede muhtemel. IFAB nasıl ki oyun kurallarında “Önce futbolcu sağlığı” diyor, MHK kanadında da babalar-oğullar ve medya yasakları yerine sıhhat bahislerinde öncelikli talimatlar daha insani olur
Hürriyet
