Her geçen gün internette ve toplumsal medyada daha fazla bilgi (iz) bırakıyoruz. Bu bilgilerin birçoğu, kişiliğimiz hakkında bilgiler içeriyor. Yapay zeka alanında çalışmalar yürüten Eugenia Kuyda, en yakın arkadaşı Roman’ın 2015 yılının Kasım ayında hiç beklenmedik bir halde hayatını kaybetmesiyle enteresan bir çalışmaya imza attı. Grubundaki bir şahısla birlikte çalışmaya başlayan Kuyda, arkadaşının dijital dünyadaki geçmişini taramaya karar verdi. Roman’ın gönderdiği metin bildirilerinden, tweet’lerine ve Facebook paylaşımlarına kadar yaptığı paylaşımları, bulunduğu etkileşimleri tahlil etti. Bu tahlille Roman’ın sözcük dağarcığı ve sözleri kullanılarak, yapay zekaya sahip bir chatbot geliştirdi. Kuyda bu chatbot’u en yakın arkadaşı Roman ile bağlantıya geçebilmek hedefiyle tasarladı. Kuyda’nın Roman’a gönderdiği birinci ileti ise “Elinde en güçlü bulmacalardan biri var. Çöz onu.” oldu.
Kuyda, arkadaşının dijital kopyasını aslında küçük bir deneme maksatlı yapmış olsa da katıldığı bir partide Roman’ın dijital kopyasıyla yarım saat kadar mesajlaştığını fark ediyor. Hatta birçok arkadaşı Roman ile karşılıklı kahve içemeyeceklerini bilseler de bu dijital kopya ile iletileşmeye devam ediyor.
Çalışmasını daha ileriye taşımak isteyen Kuyda ise şu anda hayatta olan bir arkadaşının misal bir biçimde dijital kopyasını hazırlıyor. Arkadaşına bu kopyayı gösterdiğinde ise arkadaşının kendi dijital kopyası hakkındaki yorumu; birtakım inanç problemlerinin olduğunu ve telaşlı davrandığı tarafında oluyor.
Bu çalışmanın arkasında cevaplanması gereken birçok soru kalıyor.
Teknoloji hislerimizi nitekim yakalayabilir mi? Sevdiğiniz bireylerin, siz öldükten sonra dijital kopyanız ile bağlantıda kalmasını ister misiniz? Bu dijital kopya sevdiklerinize kendini iyi mi yoksa makus mü hissettirir?
Tüm bunlar büyük bir soru işareti olarak kalırken, dijital kopyanın ‘gerçeğe yakın bir kopya’ olup olmayacağı da kıymetli soru işareti. Örneğin bu dijital kopyayı toplumsal medya paylaşımları ve etkileşimleri yerine, kişinin 1 yıllık davranış takibinden elde edilecek bilgiyle yapılması gerçeğe daha yakın bir dijital kopya yapılmasını sağlamaz mıydı?
Kuyda’nın çalışmasıyla kimi benzerlikler içeren Dead Social’ı da bu hususta örnek verebilirim. Vefatınız sonrasında toplumsal medya hesaplarınıza ne olacağı konusunu planlamanızı sağlayan Dead Social ile toplumsal medya hesabınızda paylaşımlar yapabiliyorsunuz. Örneğin vefatınız sonrasında, sevdiklerinize doğum günü üzere özel günler için bildiriler bırakabiliyorsunuz.
Burak Kesayak
twitter.com/BurakKesayak
Hürriyet
