TİCARET hayatında çek değerli bir ödeme aracı. On binlerce firma çek kullanarak iş yapıyor. Ticaret hayatından daima kullanılan çekleri müdafaa altına almak için ise üç yıldan bu yana karekod sistemi kullanılıyor. Eline çek yaprağını alan her kişi yahut firma, uygulama üzerinden elindeki çeke ait bilgilere ulaşabiliyor. Çek yaprağının üstündeki bilgilerin yanı sıra, firmanın daha evvel ödenmeyen çekinin olup olmadığını görmek de dakikalar içinde mümkün oluyor.
HATA DUYURUSU
Lakin karekod sisteminin dahi dolandırıcıları durduramadığı sav ediliyor. Uzun yıllar, 30 bin üye işyerinin olduğu İkitelli OSB’nin başkanlığını yapan şimdilerde ise idare heyeti üyesi olarak vazifesine devam eden endüstrici Şabah Gülbahar’ın başı ‘ikiz çeklerle’ kaygıda. Sahibi olduğu Ü. Plastik Ambalaj firması ile kesimin değerli isimlerinden biri olan Gülbahar, bir müddettir savcılık ve karakollar ortası mekik dokuyor. Kimi vakit tabiri alınan Gülbahar’ın kimi vakit da imza örneklerinin alınması için karakola çağrılıyor.
Gülbahar’ın içine girdiği zarurî mesainin gerisinde ise firmasına ilişkin çeklerinin sahtelerinin üretilerek piyasa verilmesinin olduğu ileri sürülüyor. Ulaşılan evraklara nazaran, Ü. Plastik ismine Küçükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığı’na 5 farklı cürüm duyurusunda bulunulmuş. Soruşturma evraklarına nazaran düzmece çeklerin kimi İstanbul’da, kimi Batman’da kimi Konya’da ortaya çıkmış.
Her bir çek de en az birkaç kere el değiştirmiş.
BİREBİR BIREBIR BİLGİLER
Evraklara nazaran, Gülbahar’ın firması, yıllardır iş yaptığı bir matbaa firmasına 100’er bin TL’lik iki çek kesip verdi. Anılan çekler piyasadayken Adana’dan bir kişi Ü. Plastik’i aradı. Telefondaki kişi, firma çalışanına müşterilerinden kendilerine gelen iki çekin olduğunu belirtti. Çekin Ü. Plastik’e ilişkin olup olmadığını teyit etmek için aradığını belirten bu kişi, firma çalışanına bu çeklerin fotoğraflarına da çekip gönderdi.
Firma çalışanı, matbaa firmasına verdiği çeklerin bilgisi ile fotoğrafları gelen çekleri masaya koyarak karşılaştırdı. Gerçek çek ile geçersiz çekin üzerindeki imza hariç, öteki tüm bilgiler birebir birebirdi. Dahası, uygulama ile okutulan her iki çekteki karekodların da tıpkı bilgileri ortaya koyduğu belirlendi.
FAKTORİNG DE ANLAMADI
Soruşturma evrakına nazaran, Batman merkezli T. Kent Hizmetleri isimli bir şirket, Ü. Plastik’e ilişkin 78 bin 300 liralık çeki, özel bir bankanın faktoring firmasına kırdırdı. Faktoring firması anılan çeki ilgili bankanın Batman şubesine verdi.
ARAŞTIRMA YAPILDI
Şube, çek hakkında araştırma yapılması için İstanbul’daki genel müdürlüğe gönderdi. Genel müdürlük, çeki veren rakip bankanın İkitelli’deki şubesini aradı. Bu süreçte yapılan araştırmada, kırdırılan çekin uydurma olduğu anlaşıldı. Bir diğer tabir ile hakkında şikâyette bulunulan firma, elindeki uydurma çeki kırdırarak parayı cebine koymuş oldu.
ÖNEMLI BİR ŞEBEKE BU
ŞİRKETİNE ilişkin çeklerin düzmecesi piyasa sürülen İkitelli OSB Idare Şurası Üyesi Şaban Gülbahar “Ciddi bir şebeke bu” yorumunda bulundu. Gülbahar, “Belli ki bir yerde bir sızıntı var. Bu bilgiler bir yerden çıkıyor. Faal bir soruşturma ile bu durum ortaya çıkar. Bu durum ticaret hayatına da büyük bir ziyan veriyor. Ne yazık ki sahteciliği yapanın yanına kâr alıyor. Şikayetçi biz olmamıza karşın kuşkulu muamelesi görüyoruz kimi vakit. Çek aldığımız tüm bankalara yazı gönderdik. Bizim firmaya sorulmadan gelen çeklerin ödemesinin yapılmamasını istedik” dedi.
ÜÇ MÜMKÜNLÜK ÖNE ÇIKIYOR
KAREKOD sistemi ile, sahteciliğin önüne geçilmesinin amaçlandığını kaydeden Av. Nevin Akkuş, “Bazı şirketlerde şirketin karekodlu çek yapraklarının birebir aynısının doldurularak piyasada sürüldüğünü gördük. Bu işin nasıl olabileceğini düşündüğümüzde üç mümkünlük karşımıza çıkıyor. Ya, çek piyasa verildikten sonra dolandırıcılar devreye giriyor. Ya çekin basıldığı matbaalarda bir sorun var ya da karekod sisteminin güvenliği ile ilgili bir açık var. Dikkatimizi çeken bir konu da şu oldu. Prestijli firmaların çekinin düzmecesi yapılıyor. Düzmece çekin üzerine yazılan fiyat ise 500 bin 1 milyon yerine 50 bin ile 200 bin lira ortasında değişen daha düşük fiyatlar olabiliyor. Böylece fazla dikkat de çekilmemiş oluyor” halinde konuştu.
Hürriyet
