TOBB Kars Bayan Teşebbüsçüler Şurası Yöneticisi Berivan Buğan, Kars’ta kendi meydanındaki birinci bayan teşebbüsçü olma unvanını taşıyor. Son yıllarda turizmde yaptığı açılımla dikkat çeken Kars’ta bayan girişimciliğin de artmaya başladığını belirten Buğan’ın iş hayatı ise, kişisel firmalarda fiyatlı çalışarak başlamış. Buğan, telekonferansla yaptığımız röportajda, kendi hikayesini şöyle anlattı: “1980 doğumluyum. Babamın memuriyeti nedeniyle garp vilayetlerinde büyüdüm. Daha sonraki eğitim hayatım Eskişehir’de sürdü. Protez ve ortez teknikeriyim. Büsbütün üretime dayalı bir mektep okudum. Okuduğum sahada satış ve pazarlamayla da ilgilendim. Hastane ihalelerinde çalışan firmalarda hizmet aldım. 2005’te kendi memleketime dönüp şirketimi kurdum. Bu aslında babamın en büyük hayaliydi. Babam bizim memleketimize dönüp, buraya hizmet vermemizi istiyordu. Bir gün bana da ‘Ablaların memur oldu, ben senin yanındayım. En azından Kars’ta kendi işini yap. Hem memleketine katkın olsun, hem de burada birarada olalım’ dedi. Ailede birinci teşebbüsçü benim. Şu andada işlerime tek başıma devam ediyorum. Gururla söyleyebilirim ki, kendi ortamımda Kars’ta birinci bayan teşebbüsçü benim. Benden sonra, farklı iştiraklerle devam eden, dala giren bayanlar oldu. Lakin benim başladığım periyotta bayan girişimcilerin hamaseti yoktu. Turizm de bayanları teşvik etti. Baktığınızda artık turizmde, restoranlarda, hayvancılık kolunda bayanlar mahal almaya başladı. Fakat şurası kesin ki, bayanların daha çok desteklenmesi gerekiyor.”
KÖYDEKİ BAYANLARA ULAŞACAĞIZ
Buğan, Kars Bayan Teşebbüsçüler Heyeti olarak faaliyetlerini de şöyle aktardı: “TOBB Yöneticimiz Rifat Hisarcıklıoğlu ve Kars Ticaret ve Sanayi Odası Yöneticimiz Ertuğrul Alibeyoğlu’na teşekkür ediyorum. 2010 yılında şuraya katılmam için davette bulundular. Heyette mahal almak hem bana iyi geldi, hem de birçok çalışmayı yürütme imkanı elde ettim. Eğitim çalışmalarına katıldım, bayan girişimcilerle birebir temasta bulundum. Kooperatif çalışmaları ve gibisi birçok eğitimle heyet canlı olarak çalışmaya başladı. Bu periyotta de bayrağı ben devraldım, başkanlık hizmeti bende. Mart ayından bu yana faal bir halde ilerliyoruz. Pandemi herkes üzere bizi de etkiledi. Lakin yapmak istediğimiz çalışmalarda bir değişiklik yok. Kars turizm yerinde tanınan bir kent olmaya başladı. Mahsusen yöresel lezzetler konusunda bayanlarımız kendini göstermeye başladı. Biz bu çalışmalara destek olmak istiyoruz. Bu meydana bir standartizasyon getirilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bu manada bir kalite standartı yahut eğitim sertifikası verilebilir. Bu sertifikayı alan işletmelere flamalar asılabilir. Böylelikle gelen ziyaretçiyi tercih noktasında olumlu yönlendirebiliriz. Öğrenci kulüpleri açma girişimimiz var. Akademisyenlerle de çalışıyoruz. Bir vesair çalışmamız da köydeki bayanlarla olacak. Kars’ta birçok işletme, köydeki bayanlarımızdan alışveriş yapıp, onların eserlerini satıyor. Biz bu bayanlara ulaşıp, girişimcilik eğitimi vereceğiz. Onları cesaretlendirecek eğitimler vereceğiz. Her köyde bir ilkokul var. İlkokullar üzerinden ulaşabiliriz, muhtarlar üzerinden bayanlara ulaşabiliriz. Şu anda projelendirme çalışmalarımız devam ediyoruz.”
Türkiye’de kaz yetiştiriciliğinde değerli mekana sahip Kars’ta, kış öncesi besiye alınan kazlar, bayanların hünerli ellerinden geçerek sofralara ulaşıyor. Kars Gravyeri ise Dünya’nın en iyi peynirleri arasında.
TOBB KARS BAYAN TEŞEBBÜSÇÜLER KONSEYI ÜYELERİ ANLATTI
Nasıl teşebbüsçü oldular?
Tülay Yeşilyurt: Restoran yerinde bu nahiyenin birinci bayan girişimciyim. 1965 Kars doğumluyum. Eşim esnaf, 3 çocuk annesiyim. Hayalimde daima bir restoran açmak vardı. 2010-2011 devri benim için milat oldu. Eşimi ikna ettim. Dedim ki, ‘Bir restoran açalım, hem hamur işleri, hem de yöresel konut yemekleri yapalım.’ İkna oldu ve yola çıktık. Ben de boş durmadım, kendimi her manada geliştirdim. Eşim de sağolsun, destek verdi ve işler gelişti. O periyotta eşimin işleri bozulmuştu. Bu nedenle bunu yapmak zorundaydık. Çocuklarımı şık mekteplerde okutmak, iyi bir gelecek sağlamak için buna mecburdum. Başladık ve ilerledik. Pandemi nedeniyle ara verdik lakin bu periyotta tekrar devam ediyoruz.
Neriman Gey: Kafkas Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi’nde tedrisat üyesiyim. Aslen doğum yanım Aydın-Söke. 20 yıldır Kars’ta çalışıyorum. Karslı olduk sayılır. 40 yıllık hizmetim var. Kars için birçok girişimler yaptım. 6 yıl Bayan Sıkıntıları Araştırma Merkezi Yöneticisi olarak hizmet yaptım. Birçok konferansa ve eğitime katıldım. Aile planlaması, inançlı analık bahislerindeki girişimlerde mahal aldım. KOSGEB’den girişimcilik evrakı aldım. Birebir devranda optisyenlik kısmını okudum, emekliliğimde teşebbüsçü olmak istiyorum.
Kadriye Fatma Baran: Eş durumundan Karslıyım, 27 yıldır Kars’ta yaşıyorum. Ziraat Fakültesi’nde konut iktisadı eğitimi aldım. Besin hijyeninde de yüksek lisans eğitimi aldım, sınıf hocalığı yaptım. Hocalığı sevdim, Berivan’la (Buğan) Kars’a geldiğimizden bu yana tanışıyoruz. Bu türlü bir teklifle gelince kabul ettim. Hem bayanlarımız, hem de çoçuklarımız için birşeyler yapmak istedik. Bir yandan da hala sınıf hocalığı yapıyorum. Mesleğimin 27. yılındayım.
Yüksel Demirci: TOBB Kars Ticaret ve Sanayi Odası’nda Umumî Sekreter Yardımcısı’yım. 1981 doğumluyum. 7 yıldır odadayım. Berivan Hanım’ın başkanlığında Bayan Teşebbüsçüler Şurası çalışmalarına yardımcı oluyorum, bayanların girişimcilikte yol alması için elimizden gelen katkıyı veriyoruz.
700 BAYANI ÇALIŞMA HAYATINA DAHİL ETTİ
Serap Yavuz Çağatay: 1966 Kars doğumluyum. Çocukluk hayalim, dernek kurmaktı. Bu hayalimi de 2007 yılında gerçekleştirdim. Kurduğumuz dernekle BM’nin desteğini aldık. Teşebbüsçü bayanlara yardımcı olduk. Aldığımız eğitimlerle kendimizi de geliştirdik. 2009 yılında turizmin gelişmesi programı başladı, Kültür Bakanlığı da destek oldu. İspanya’ya gittik ve oradaki tesisleri gördük. 2011 yılında Kars’ta KOSGEB çalışmaları sürat kazandı. 100 bireye eğitim veriliyordu, İşkur Yöneticisi münhasıran benim de orada olmamı istedi. Girişimcilik kursumu aldım ve danışmanlık şirketimi açtım. 4 bayanın girişimini yazdım. Kamuyla yapılan içtimalarda KOSGEB girişimlerinden bayanların daha çok yararlanması için taleplerimizi de ilettim ve buna nazaran revizyonlar yapıldı. Bu da teşebbüsçü sayısına yansıdı. Birçok bayana farkındalık eğitimi verdik. 15-16 girişim yaptık. Karslı Bayan Teşebbüsçüler Derneği’ni kurduk. 2012 yılında Liderimiz Rifat Hisarcıklıoğlu “Kadın teşebbüsçü heyeti olmayan tek ilimiz burası” deyince, süratlice şurası kurdum. İki yıl da başkanlığını yaptım. Bayanlar para kazanmaya başlayınca, bu durum özgüven kazanmalarını sağladı. Yaptığımız çalışmalarla 700 bayanımız çalışma hayatına dahil oldu.
Soldan sağa: Neriman Gey, Kadriye Fatma Baran, Berivan Buğan, Tülay Yeşilyurt, Serap Yavuz Çağatay, Yüksel Demirci
Hürriyet