SALGIN devrinde uygulanan kısıtlamalar çok sayıda kesimin dinamiklerini değiştirdi. Uzun müddet kapalı olan kesimler ekonomik olarak küçülürken, e-ticaret ise uzun müddettir yaşadığı büyümeyi resmen katladı. E-ticaretteki bu ivmelenme salgın devrinde çok sayıda esnaf kümesi için cansuyu oldu. Salgın devrinde kapanan kitapçı ve sahaflarda da durum farksız değildi. Lakin kısıtlamaların gevşetilmesi ile bir arada sahaflar eski günleri, bilhassa de sahaf ve kitap şenliklerini dört gözle beklediklerini belirtiyor. Onlara nazaran e-ticaret giderek güç kazansa da sahaf dükkanına adım atmak, burada alışveriş yapmak bir kültürü zenginleştiriren en kıymetli ekonomik aktivitelerden biri.
YÜZDE 84 BÜYÜME
Rekabet Kurumu tarafından geçtiğimiz günlerde paylaşılan ve e-ticaretteki pazaryerlerini incelen rapora nazaran e-ticarette 2015 yılında 22 milyon liralık bir ekonomik hacme sahip olan kitap kategorisi 2020’nin üçüncü çeyreği prestijiyle 317 milyon liralık bir büyüklüğe ulaştı. Yani yıllık bazda kitap kategorisi ortalama yüzde 84 büyüme gösterdi. Online satışlardaki bu büyümeye sahafların da bir biçimde adapte olduğunu söyleyen Sahaflar Birliği Derneği Lideri Emin Nedret İşli, “Özellikle salgın devrinde e-ticaret sahaflar için çok olumlu bir alan haline geldi. Lakin bizim sürekli birinci tercihimiz kitapları görerek satın almak ve dükkanlarımıza gelen beşerlerle konuşup, muhabbet etmek. Bu işin kültüründe bir geçmiş var. Bizler dükkanlarımızda bu kültürü yaşatıyoruz” diye konuştu.
‘SAHAFTAN ALMAK ÖNEMLİ’
Sahaflığın sıkıntı bir meslek olduğunu ve önemli bir bilgi birikimi istediğini anlatan İşli, “Kitap satmak için birebir vakitte önemli araştırmalar yaparak kitap ve çeşitli yapıtları de buluyoruz. Bu devirde bu yapıtları bulup incelemek de zorlaştı. Bunları temin edemedik” dedi. Bir sahafın yılın büyük kısmını kent dışında tertiplerde geçirdiğini belirten İşli, “Sahaf dükkanlarının daha hareketlenmesi, şenliklerin başlaması bizler için çok iyi olacak. Hem ekonomik olarak hem de kültürel olarak insanların kitaplarını sahaflardan alması hep önemli” halinde konuştu.
‘SENENİN HASADINI KAÇIRDIK’
Bu süreçte kitap fuarlarının ve sahaf şenliklerinin yapılamamasının kendilerini çok etkilediğini söyleyen Sahaflar Derneği Lideri Ümit Nar, “Bizim için bu etkinlikler bir hasat üzereydi. Bu periyotta bu hasatları kaçırdık. Üniversitelerin kapalı olması da öteki bir olumsuz etkendi” dedi. Kitabın temel muhtaçlık olarak görülmediğini ve bu periyotta sahafların takviyelerden ve hibelerden yararlanamadığını anlatan Nar, “Kira ve vergi üzere masraflar kapalı olduğumuz devirde bizleri çok zorladı. Maliyetler daima artıyor. Bunları karşılamakta esnaf zorlanıyor. Kapanan çok sayıda sahaf var. E-ticaret ile biraz satış yapabildik bu periyotta fakat bizim asıl işimiz bu dükkanlarda satış yapabilmek. İnternetten bir kitap siparişi veren kişi dükkana gelip çayımızı içtiğinde 10 kitap alan bir müşteri oluyor. Biz insanları sahaf dükkanlarına bekliyoruz. Bir çayımızı içsinler” sözlerini kullandı.
Hürriyet
