Yaklaşık 3 yıl evvel BEÜ Elektrik Elektronik ve Geomatik Mühendisliği kısımları ile ODTÜ Elektrik ve Elektronik Bölümünde görevli akademisyenler, daha kaliteli su altı haritalaması elde etmek hedefiyle “İnsansız Su Altı Aracıyla Yüksek Hassasiyetli Deniz Tabanı Tabanı Projesi” için kolları sıvadı.
TÜBİTAK dayanaklı proje için geliştirdikleri insansız ikili araç sistemiyle su altı haritasını daha yanlışsız bir halde elde etmek isteyen akademisyenler, su üstü haritalandırmada 2 metreye kadar yapılabilen kusurları, su altı aracı kullanarak santimetre aralığına düşürmeyi hedefliyor.
Zonguldak BEÜ Mühendislik Fakültesi Geomatik Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kutoğlu, gazetecilere yaptığı açıklamada, deniz tabanı haritalamasının son derece değerli olduğunu belirtti.
Birtakım şartlarda deniz tabanı haritalamasının, klasik formüllerle deniz üstünden haritalamasının son derece güç olduğunu vurgulayan Kutoğlu, şöyle devam etti:
“Çünkü deniz tabanı topoğrafyasının bozuk olduğu kayalık yerlerde tam bir fotoğraf ortaya koyamıyorsunuz. Bu nedenle bundan birkaç sene önce ODTÜ ile birlikte bir çalışma başlattık. Bu kapsamda su üstünden denetim edilen bir araçla onun altına bağlanmış öteki bir insansız araçla birlikte senkronize hareket edecek formda uzaktan denetimli olarak klasik yollarla deniz üstünden girilemeyen yerlere deniz tabanından ulaşılacak. Bu yerlerin detaylı haritasını yüksek doğrulukta çıkarılabilecek biçimde insansız ikili araç sistemi geliştirilmesi çalışmasını başlattık.”
“Daha hassas, kaliteli su altı haritalaması gerçekleştirilmiş olacak”
Kutoğlu, gerçekleştirdikleri denemede başarılı olduklarını aktararak, “Bu deneyler sonucunda test bölgesinde deniz tabanı haritalaması su üstündeki katamarana bağlı su altı aracıyla harita çıkarılacak ve bunun su yapılarının inşası için gereken doğrulukta sonuçlara ulaşıp ulaşılmadığı denetim edilecek. Su üstünde tekneyle gidemeyeceğiniz yerlere su altı aygıtıyla gitmek mümkün olacak ve daha hassas, kaliteli su altı haritalaması gerçekleştirilmiş olacak.” dedi.
Balıkçı barınakları ve limanların anı sıra deniz içerisinde doğal gaz, petrol boru sınırları döşenebildiğini ve platformların kurulması gerektiğine dikkati çeken Kutoğlu, “Bunlar için çok yüksek doğrulukta deniz tabanı haritalaması gerekiyor. Deniz tabanı haritalamasını klasik yollarla su üstünden yaptığınızda deniz tabanına üstten bakıyorsunuz. Bunun hem kalitesi düşük olabiliyor hem de birtakım kayalık bölgelerin tam bir haritasını çıkaramıyorsunuz ancak su altı aracıyla bu bölgelerde daha yüksek hassasiyette ve kalitede haritalanabilecek.” bilgisini paylaştı.
Dr. Öğretim Üyesi Seda Karadeniz Kartal da bu çalışmada, kritik işlerden birinin insansız su altı aracının navigasyon bilgisinin elde edilmesi olduğunu belirterek bunun için de tasarlanan katamaranın üzerine yerleştirilen akustik sensörlerle, insansız su altı aracının navigasyon bilgisini alacaklarını söyledi.
TÜBİTAK’tan yaklaşık 700 bin lira takviye alan projede Prof. Dr. Hakan Kutoğlu, Prof. Dr. Kemal Leblebicioğlu, Doç. Dr. Rıfat Hacıoğlu, Dr. Öğretim Üyesi Seda Karadeniz Kartal ile Kurtuluş Sedar Görmüş’ün yanı sıra 2 doktora ve 2 yüksek lisans öğrencisi yer alıyor.
Hürriyet
