Alman basında Kiel Üniversitesi Milletlerarası Hukuk Profesörü Nele Matz Lück’ün Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de iyi noktada olduğuna dair açıklamaları dikkat çekiyor. Evvel Tagesschau’a konuşan Lück bu defa ‘Süddeutsche Zeitung’ gazetesine detaylı değerlendirmelerde bulundu. “Anlaşmazlıkta hangi taraf haklı” sorusuna Profesör Matz Lück, “Türkiye iyi bir noktada. Burada Türkiye’nin kıta sahanlığı kelam konusu, lakin birebir vakitte Yunanların münhasır ekonomik bölge sonları da açık değil. Tüm bu deniz bölgelerinin genel olarak tek başına Yunanistan’a ilişkin olduğu söylenemez” cevabını verdi.
ADALAR BELİRLEYİCİ
Denize kıyısı olan ülkelerin 200 mil kıta sahanlığı talep edebileceğini vurgulayan Matz Lück şunları söyledi: “Ama bu, Ege’de coğrafik olarak güç. Kıta sahanlığında yetkili ülke petrol, doğalgaz çıkarabilir. Münhasır ekonomik bölgeyi ise bir devletin kendi bölgesi olarak resmen açıklaması gerekir. Yunanistan, Doğu Akdeniz’de bugüne kadar münhasır ekonomik bölge duyuru etmedi. Kıta sahanlığı ile münhasır ekonomik bölge ortasında hudut çekmek için belirleyici olan adaların tesiridir. Etrafında çok sayıda Yunan adası bulunması nedeniyle Türkiye iyi bir noktaya sahip. Şayet Türkiye’nin burnunun ucundaki Meis Adası’nı hakemler heyeti örnek alacak olursa, karar Atina’nın tam lehine çıkmaz. Bu küçücük adanın Türkiye kıyısına uzaklığı 3 km bile değil ve Türkiye’nin kıta sahanlığına giriyor. Atina ise bu küçücük adanın 100 misli büyüklüğünde münhasır ekonomik bölge hakkı talep ediyor.”
KITA SAHANLIĞI 6 MİL
Duruşmaların kıta sahanlığı ve münhasır ekonomik bölge hudut uyuşmazlıklarını gidermek için adil bir tahlil bulmaya uğraş ettiklerini belirten Prof. Matz Lück şöyle devam etti: “Türkiye ile Yunanistan ortasında özel bir durum var. Ege’deki adalarda kıta sahanlığı 12 deniz mili yerine 6 mil. Aksi durumda Türk gemileri Ege’de 3 bin civarında adası olan Yunan kıta sahanlığı içinde hareket etmek zorunda kalır. Türkiye bu nedenle kendi kıta sahanlığı olarak 6 mil hududunu belirledi. Yunanistan da, şimdiye kadar bu düzenlemeye uygun hareket etti. Türkiye, bu düzenlemeden hareketle Yunan adalarının münhasır ekonomik bölge ve kıta sahanlığının bulunmadığını varsayıyor. Yunanlar ise buna karşı çıkıyor ve hukukî destek olarak Birleşmiş Milletler’in 1982’de imzaladığı Deniz Hukuku Sözleşmesi’ni (UNCLOS) gösteriyor. Lakin Türkiye bu mukaveleyi imzalamadı. Ankara imzalamadığı bir mukaveleyi niye tanısın?”
‘SORUNUN TAHLILI MÜMKÜN’
Türkiye’nin Ege’deki Yunan adaları nedeniyle 1982 tarihli Deniz Hukuku Sözleşmesi’ne taraf olmadığını belirten Prof. Matz Lück, fakat birtakım problemlerde bu mukaveleyi de gündeme getirdiğini kaydetti. Alman akademisyen, Türkiye’nin burada milletlerarası hukuku kendi çıkarına kullanmak istediğini savundu. Matz Lück “Soruna barışçıl bir tahlil bulunabilir mi” sorusuna, “Lahey’deki milletlerarası Adalet Divanı yahut hakemler surasıyla bir tahlil mümkün” karşılığını verdi. Fakat Türkiye’nin Adalet Divanı’nı yetkili görmediğini iyi bir formda savunduğunu belirten uzman, Ankara’nın Tahkim Kurulu’nu da reddettiğine dikkat çekti. Prof. Matz Lück, Türkiye’nin baskı yaparak Yunanistan’ı doğal kaynakları ortak kullanmaya razı etmeye çalıştığına işaret ederek, “Bu tahlil Türkiye için avantajlı olabilir. Tıpkı vakitte şimdiki karmaşık durumun üstesinden gelmek için bir yol” dedi.
MISYON MÜDDETI UZADI
Doğu Akdeniz’de sismik çalışmalarını sürdüren Oruç Reis gemisinin misyon müddeti tekrar uzatıldı. Daha evvel 1 Eylül’e kadar faaliyetlerine devam edeceği duyuru edilen Oruç Reis, dün akşam yayınlanan yeni Navtex kapsamında 12 Eylül’e kadar bölgede kalacak. Oruç Reis’e Türk donanmasının yanı sıra iki dayanak gemisi de eşlik ediyor.
Hürriyet
