Araştırmaya nazaran, bugüne kadar sanıldığı üzere okyanuslara akan nehirlerdeki plastikler değil; yollardaki araçların lastiklerinden kopan mikroplastikler, okyanuslardaki plastik atık birikintilerinin asıl sebebi.
Guardian’da yan alan habere nazaran araştırma, fren balatalarına ve taşıt lastiklerindeki aşınmaya odaklandı.
Buna nazaran 0.01 milimetreden daha küçük plastik kesimlerinden oluşan yekun 550 bin tonluk plastik, yolda aşınan taşıt lastiklerinden kopuyor ve bunun yarısı okyanuslara ulaşıyor.
80 bin tondan fazlası ise uzaklardaki buzlara ya da karla kaplı yerlerle ulaşıyor. Bu da, koyu renklerinden ötürü bu yerlerdeki erimeyi hızlandırıyor.
Mikroplastik kirlilik Kuzey Kutbu’ndan Alplere, oradan da okyanusların en derinlerine kadar tüm dünyada kirliliğie sebep oluyor. Bu parçacıklar zehirli kimyasalları ve zararlı mikropları da taşıyabiliyor. Kişilerin da besin ve içeceklerden ya da hava yoluyla bu plastik parçacıklarını tükettiği biliniyor, gelgelelim şimdi zararları konusunda net bir haber yok.
Mikroplastik parçacıkların tüm dünyaya yayıldığı daha evvelki araştırmalarda da kanıtlanmıştı, lakin zararları ve okyanuslara tesiri bilinmiyordu. Plastik şişe ya da poşetler alanına birinci kere araç lastiklerindeki aşınmayı inceleyen bilim kişileri, bu defa daha net bir sonuca ulaştı.
‘Yollar mikroplastik kaynağı’
Araştırmayı yapan Norveç Hava Araştırmaları Enstitüsü’nden Andreas Stohl, “Yollar, okyanuslar dahil uzaktaki kesimler için çok kıymetli bir mikroplastik kaynağı” dedi:
“Bir taşıt lastiği kullanıldığı vade boyunca yükünden ortalama 4 kilo kaybediyor. Bu, örneğin kıyafetlerdeki plastikle kıyaslandığında plastiğin yayılması için çok büyük bir nispet. Bir kıyafetten kilolarca plastik yayılması mümkün değil.”
Havaya karışan mikroplastiklerin uzak nahiyelere ulaşması kadar insan vücuduna girişi de tehlikeli:
“Gerçekten küçük olan modülleri sıhhat ve ekolojik sonuç manasında muhtemelen en değerlileri zira nefes yoluyla içinize çekebilirsiniz. Velev kan damarlarınıza bile girebilirler.”
İskoçya’daki Strathclyde Üniversitesi’nden Deonie Allen’a nazaran de, mütehassısların daha evvel aklına gelmeyen bu atık kaynağı, “Atmosferin plastik kirliliğin artması sürecinde ne kadar değerli bir rol oynadığını gösteriyor.”
Stohl’a nazaran tasarrufu gitgide yaygınlaşan elektrikli araçlar, bu durumu daha da çözülmesi sıkıntı hale getiriyor. Elektrikli araçların başkalarına nazaran çok daha ağır olması, tekerleklerde daha fazla tartıya ve daha fazla aşınmaya sebep oluyor.
Stohl, “Üreticiler buna bir formda tahlil bulmalı.” diyor.
Hürriyet
