Doğal gazın cari dengedeki faturası yaklaşık 70 milyar dolar azalacak



AA muhabirinin Güç Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) datalarından derlediği bilgilere nazaran, Türkiye’nin geçen yıl iç piyasada tükettiği doğal gaz ölçüsü yaklaşık 45,3 milyar metreküp seviyesinde kaydedildi. Bu sayı 2016’da 46,4 milyar metreküp, 2017’de 53,9 milyar metreküp, 2018’de 49,2 milyar metreküp olarak gerçekleşti.
Böylelikle son 4 yılda Türkiye, ortalama 48,7 milyar metreküp doğal gaz tüketti. Bu da Fatih Sondaj Gemisi ile Tuna 1 kıyısında gerçekleştirilen sondajda keşfedilen 320 milyar metreküp doğal gaz rezervinin, Türkiye’nin yaklaşık 7 yıllık gereksinimini karşıladığını ortaya koyuyor.
Öte yandan ekonomistler Türkiye’nin yıllık olarak doğal gaz ithalatına ödediği fiyatın 10-13 milyar dolar seviyesinde olduğunu belirtiyor. Böylelikle bulunan doğal gaz rezervinin gelecek devirde Türkiye’nin cari süreçler hesabına 70 milyar dolara yakın bir katkı sağlayacağı hesaplanıyor.
Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez de keşfedilen doğal gazın ekonomik kıymetinin 65 milyar dolar olacağının söylenebileceğini bildirdi.
“DOĞAL GAZ FİYATLARININ SEYRİ EPEY KIYMET KAZANDI”
AA muhabirine hususa ait değerlendirmelerde bulunan Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu, “Bulunan rezerv Türkiye’nin yıllık 45-55 milyar metreküplük muhtaçlığını dikkate aldığımızda bugünkü sayılarla yaklaşık 6-7 yıllık talebini karşılayacak seviyede görünüyor.” dedi.
Türkiye’nin uzun vakittir kendi güç kaynaklarına sahip olmayı dilek ettiğini belirten Aslanoğlu, “Yeni rezervle birlikte bugünkü ödediğimiz faturayı dikkate alırsak ortalama 70 milyar dolarlık bir fatura Türkiye ismine ortadan kalkacaktır.” tabirlerini kullandı.
Aslanoğlu, Türkiye’nin doğal gazı görece yüksek fiyattan aldığını, bu durum dikkate alındığında ise tasarruf edilecek ölçünün tahminen 40-50 milyar dolar düzeyinde olabileceğini de aktardı. Gelecek periyotta bu bulgunun yatırım maliyetinin ve doğal gaz fiyatlarının seyrinin epeyce değer kazandığını vurgulayan Aslanoğlu, kelamlarına şöyle devam etti:
“Doğal gaz fiyatlarının seyri artma eğiliminde olursa, bu bulgunun mali pahası çok daha artar. Lakin doğal gaz fiyatlarında gerileme olursa da bu manadaki beklenti daha azalır. Doğal gazı bulmak çok değerli bir gelişme, bunun artmasını diliyorum. Akdeniz ve Karadeniz’de aramalar sürüyor. Sonuç olarak, Türkiye birkaç noktada bu çeşit kaynak bulur ve bunları birleştirebilirse daha da olumlu olacak. Bugün prestijiyle baktığımızda yıllık bazda 8-12 milyar dolarlık bir tasarruf manasına geliyor. Değerli bir sayı. Bilhassa fiyatlar artarsa daha da lehimize olacak. Yatırım maliyetleri ortaya çıkınca Türkiye iktisadına katkısını daha iyi hesaplama bahtımız olacak.”
“BULUNAN REZERV ENFLASYONU AŞAĞI TARAFLI BASKILAMAYA YARDIMCI OLACAK”
İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sefer Şener de bulunan doğal gaz rezervinin Türkiye iktisadına makro ve mikro ölçekte birçok katkısının olacağını bildirdi.
Türkiye’deki işletmelerin güç maliyetlerinin toplam maliyetler içerisindeki hissesinin yüzde 15 ila yüzde 45 ortasında değiştiğine dikkati çeken Şener, “Bulunan doğal gazın gerçek bölümün güç maliyetlerinde görece bir iyileştirme yapabileceği göz önüne alındığında, şirketlerimizin global pazarda daha avantajlı bir pozisyona gelmesi, daha rekabetçi olması kelam konusu.” değerlendirmesinde bulundu.
Şener, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını ve ticaret savaşlarıyla değişen tedarik zincirinde ucuz güç ile birlikte Türk şirketlerinin elinin daha da güçleneceğini vurguladı.
Bulunan rezervin Türkiye’nin makro ekonomik bilgileri üzerinde olumlu tesirlerinin olacağını belirten Şener, şunları söyledi:
“Enflasyon bu süreçten olumlu etkilenecektir. 2004-2019 periyodunda enflasyonun temel bileşenlerinin yüzdelik katkısına baktığımızda besinin yüzde 28’lik tesiri yanında güç yüzde 14,6’yla ikinci sırada bulunuyor. Münasebetiyle, bulunan rezervin güç maliyetlerini düşürmesi beklendiğinden, uzun vadede bu durum enflasyonu aşağı istikametli baskılamaya yardımcı olacaktır. Ödemeler istikrarına ise yıllık bazda 9-13 milyar dolar civarı bir katkı yapması beklenen bu gelişmenin, dolar kuru üzerinde de rahatlatıcı bir tesir yapması muhtemel görünüyor.”
Hürriyet