Türkiye, Oruç Reis sismik araştırma gemisinin Doğu Akdeniz’deki faaliyetleriyle ilgili NAVTEX’in (denizcilere duyuru) mühletinin dolmasına saatler kala yeni bir NAVTEX duyuru etti. Buna nazaran yaklaşık iki haftadır bölgede olan Oruç Reis ve beraberindeki dayanak gemileri 27 Ağustos’a kadar çalışmalarını sürdürecek. Atina uzatma kararına reaksiyon gösterirken, Yunan kaynaklar “Türkiye’nin tansiyonu daha da tırmandırmak istediğini” argüman etti. Yunan medyası “Türkler hudut harbi yapıyor. Hudutlarımızı test ediyor” diye yazdı. “Oruç Reis”in hidrokarbon arama çalışmalarını Türkiye’nin BM’ye bildirdiği kıta sahanlığı sonları içinde gerçekleştirmesine karşın, Yunanistan’ın kelam konusu alandaki kimi bölgelerin kendi kıta sahanlıklarında olduğunu argüman etmesi gerginliğe neden olmuştu. Bu hafta, Doğu Akdeniz’deki krizin gidişatını etkileyecek değerli gelişmeler yaşanması bekleniyor:
MUTABAKAT YUNAN PARLAMENTOSUNDA: Türkiye’nin yok kararında saydığı deniz yetki alanlarının sonlandırılmasına ait 6 Ağustos tarihli Yunan-Mısır muahedesi, bugün Yunan parlamentosunda görüşülmeye başlanacak. Oylama ise çarşamba günü yapılacak. Türkiye’nin bu husustaki reaksiyonu Atina’da merakla bekleniyor. Türkiye, 14 Ağustos’da BM Genel Sekreteri’ne gönderdiği mektupta, Yunan-Mısır mutabakatının Türkiye’nin kıta sahanlığını ihlal ettiğini belirterek, kabul edilmez olduğunu ve geçersiz saydığını duyurdu. Bunun üzerine Yunanistan da BM Genel Sekreteri’ne mektup göndererek, hem Mısır ile mutabakatın memleketler arası hukuka uygun olduğunu hem de Türkiye’nin Yunanistan’ın egemenlik haklarını çiğnemeye teşebbüs ettiğini ileri sürdü.
BAE İLE TATBİKAT: Bugün ayrıyeten, Yunanistan ila Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) Girit açıkları dahil çeşitli bölgelerde gerçekleştirecekleri ortak hava tatbikatı başlayacak. Tatbikata katılacak BAE Hava Kuvvetleri’ne bağlı 4 adet F-16 Block 60 tipi savaş uçağı yaklaşık 10 gün müddetle Girit Adası’nın Suda Hava Üssü’nde konuşlanacak. BAE savaş uçaklarının sabah saatlerinde Girit’e gelmeleri bekleniyor. Yunan savaş uçakları BAE ile tatbikattan farklı olarak, Kıbrıs açıklarında Fransa, İtalya ve Rum Kesimi’nin de katıldığı ortak bir tatbikata daha katılacaklar.
KRİTİK ZİYARETLER: Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, yarın evvel Atina’yı akabinde da Ankara’yı ziyaret edecek. Maas, yaklaşık 4 yıldır askıda olan iki ülke dışişleri heyetleri ortasındaki istikşafi görüşmelerin tekrar başlaması için nabız yoklayacak. Türkiye, Almanya’nın arabuluculuğuna sıcak bakıyor. Yunanistan ise her ne kadar diyalog istediğini tekrarlasa da “sadece Ege ve Akdeniz’deki deniz yetki sonlarını görüşürüz” gibisi ön kurallar koşarak, masaya oturmaya niyetli olmadığının sinyallerini verdi.
AB TOPLANTISI: Cuma günü ise gayriresmi AB Dışişleri Bakanları toplantısı düzenlenecek. Yunanistan ve Kıbrıs Rum Kesiti, gelecekte gerekli görüldüğünde uygulanmak üzere AB Komisyonu’nun şimdiden Türkiye’ye karşı bir yaptırım listesi hazırlamasında ısrar ediyor. Yunan kaynaklar, AB Komisyonu’ndan kelam konusu listeyi sunmasını beklediklerini söylediler.
TÜRK-YUNAN PAZARLIĞINA KIBRIS FORMÜLÜ ARANIYOR
YUNANİSTAN’ın kriz çıkarmaya çalıştığı Oruç Reis sismik araştırma gemisinin vazife mühleti dün uzatıldı, gözler Almanya’nın arabuluculuğunda Türkiye ile Yunanistan ortasında planlanan müzakerelerde. Rum medyası, Ankara-Atina müzakerelerinin 27 Haziran Perşembe günü başlatılmasının planlandığını ve Kıbrıs’ı da sürece dahil edecek bir formül arandığını ileri sürdü.
ÇOKLU KONFERANS
Fileleftheros ve Politis gazetelerinin haberlerine nazaran Almanya, Ankara ve Atina ortasındaki istikşafi (keşif, yoklama) görüşmeler öncesinde prosedür konusunda 3 formül üzerinde taban yokluyor. Birinci metot, Türkiye-Yunanistan görüşmelerinin Kıbrıs’la temaslı sıkıntılar da eklenerek geniş tutulması. Bu formüle, Yunanistan’ın, Kıbrıs Rum idaresinin AB üyesi olduğunu belirterek karşı çıkması bekleniyor. İkinci formül, Türkiye’nin ‘bölge ülkeleri bir ortaya gelsin’ davetine uygun bir biçimde, Kıbrıs müzakerelerinde de kullanılan Türkiye, Yunanistan, Kıbrıs Rum idaresi ve KKTC’nin birebir masada olacağı AB devir lideri Almanya’nın yürüteceği 5’li masa. Sonuncu ise, Türkiye ile Rum idaresi ortasında zımnî görüşmelerin yürütülmesi.
ALMANYA TÜRKİYE’YE YAPTIRIMA KARŞI
Fileleftheros’un haberine nazaran, Yunanistan müzakereler esnasında AB’den Türkiye’ye yönelik yaptırım talebinde bulunmayacak, Türkiye’yi sıkıştırabilmek maksadıyla Rum idaresini kullanacak. Rum idaresi, Türkiye’nin Kıbrıs etrafındaki faaliyetlerine devam etmesi halinde, AB’den yaptırım taleplerinde ısrar edecek. AB’nin Türkiye’ye karşı yaptırım kararı almasına Almanya ve beraberindeki ülkeler şiddetle karşı çıkıyor. (Ömer BİLGE)
Hürriyet
