Bugüne kadar farklı birçok konut mağduru gördük. Maketten satıp kaçan, inşaatı yarım bırakan, taahhüt ettiği üzere teslim etmeyen firmalar oldu. Son devirde ise yeni bir sistemle mesken alan vatandaşın dolandırıldığı ortaya çıktı. Müteahhit birebir proje için 2 şirket kuruyor. Projeyi inşa edeceği yerin sahibiyle muahedeyi şirketi üzerinden yapıyor. Lakin o projedeki meskenlerin satışı için ikinci bir şirket daha kuruyor. Bu iki şirket ortasında bir bağ yok üzere görünse de ikisi de tıpkı iş için çalışıyor. İki firma tıpkı konutu farklı bireylere satıyor ve vatandaş bu durumu tapuda anlıyor. Ya da firma inşaatı yarım bırakıp sırra kadem basıyor. Bu kere da vatandaş meskeni aldığı firmayla inşaatı yapan firma farklı olduğu için yeni bir mağduriyet yaşıyor.
ÇİFT ŞİRKET OYUNU
Değişik bir metot kimi yükleniciler tarafından vatandaşın dolandırıldığını ve bu örneğe son aylarda çok sık rastladıklarını söyleyen Gayrimenkul Hukuku Derneği Lideri Avukatı Ali Güvenç Kiraz sürecin nasıl başladığını şöyle anlatıyor: “Bazı yükleniciler bir inşaat projesine girerken arsa sahipleri ile arsa hissesi karşılığı inşaat mukavelesi yapıyorlar ve bu mukaveleyi X şirketinin imzaladığını varsayalım. Lakin proje mahallinde bulunan satış ofisini Y şirketi olarak tanıtıyorlar. Bu X ve Y şirketleri ortasında rastgele bir organik alaka bulunmuyor, ortakları farklı ve adresleri de farklı oluyor.”
Ali Güvenç Kiraz
3. ŞAHISLARA SATIŞ
Kiraz kurulan 2 şirketle vatandaşın nasıl dolandırıldığını şöyle özetliyor “Y şirketi size satış vaadi kontratı ile 3. kat 6 numaralı daireyi satıyor, parasını tahsil ediyor. Tapu da kat irtifakı kurulmamış yahut kurulmuş lakin yüklenici hissesinin da arsa sahipleri üzerine kurulmuş olduğunda da (Ankara yöntemi inşaat modeli diyoruz) tapudan kaynaklı bir sorun olmadığını düşünüyorsunuz. İşte ödemeleri yapıp, tapu almaya gittiğinizde ise şayet o devirde müteahhit kaynaklı bir iflas vb bir durum yok ise size tapuyu öbür bir şirketin devrettiğini görüyorsunuz fakat burada kıymetli konu inşaat şirketi güç duruma girmiş yahut iflas etmiş ise tapuya gittiğinizde bir anda tapuların sizin mukavele yapmadığınız diğer bir şirket üzerine devredildiğini hatta sizin satın aldığınız 3. kat 6 numaralı dairenin de 3. bireylere satıldığını görebiliyorsunuz. Bu durumda bu hiç bilmediğiniz şirkete gittiğinizde de “Siz öteki bir şirket ile muahede yaptınız, bizim o şirketle bir ilgimiz yok alacağınızı gidin onlardan talep edin” savunması ile karşılaşabiliyorsunuz. Böylelikle hem paranız hem de konut hayaliniz buhar oluyor.”
Kimi şirketlerin iflas yahut ekonomik sıkıntı duruma girme halinde bir hülle yolunu denediklerini belirten Avukat Kiraz, “Ancak bir de bunu profesyonel olarak yapan kimi şirketler var bunlar ise sizin hiç anlayamayacağınız çok ince bir dolandırıcılık yolunu tercih ediyorlar. Şöyle ki siz X Yapı A.Ş ile mukavele imzalıyorsunuz ancak arsa sahipleri ile yüklenici X Yapı Ticaret A.Ş. kontrat imzalıyor. Siz bana arsa sahipleri ile mukavelenizi gösterir misiniz dediğiniz de karşınıza konulan mukavelede ki bu ufak farkı anlamıyor direkt şirket ismi gerçek ise bunu kabul ediyor ve güvenebiliyorsunuz. Son periyotlarda birtakım yüklenicilerin de bunu yaptığını görüyoruz. Her ki teknikte hem etik dışı hem de hukuk açısından hukuka muhalif sözleşmeler” diye konuştu.
VATANDAŞ NELERE DİKKAT EDECEK?
Son aylarda bu formülle açılan ya da açılma arifesinde olan onlarca dava olduğunu belirten avukat Ali Güvenç Kiraz konut alacak vatandaşlara şu tekliflerde bulundu:
1) Şayet yüklenici öteki şahısların yerinde inşaat yapıyorsa satın almak istediğiniz yere ait ‘arsa hissesi karşılığı inşaat sözleşmesini’ inceleyin.
2) Arsa sahipleri ile yüklenici ortasındaki arsa hissesi karşılığı inşaat kontratındaki inşaat şirketi ile sizinle alım-satım kontratı yapan şirketin unvanının noktası virgülüne birebir isim olmasına kesinlikle dikkat edin.
3) Satış vaadi kontratını noterden yapmaya çalışın ve hatta noterden almış olduğunuz mukaveleyi tapuya şerh ettirin. Tapuya şerh ettirdikten sonra gelen haciz ve/veya ipotekler sizi bağlamayacak.
4) Satış vaadi mukavelesi ile satın aldığınız inşaatı vakit zaman gidip denetim edin. İnşaat durmuş ve arsa sahipleri yüklenici ile mukavelesini fesh etmiş ve diğer yeni bir yüklenici ile anlaşmış olabilir. Bu durumda şayet tapuya mukavelenizi şerh ettirmemişseniz yalnızca eski yüklenici ile aranızda bir alacak alakası kalmış olur ki esasen güç duruma düşen müteahhit size bu bedeli ödeyemeyecek.
5) Bu halde farklı mukavelelerin size imzalatıldığından emin olursanız hiç beklemeden hem Tüketici Vilayet Müdürlüğüne, Cumhuriyet Savcılığına şirket yetkililerini şikayet edin ve satın aldığınızı düşündüğünüz mülkün niteliğine nazaran Tüketici Duruşması yahut Asliye Hukuk Duruşması nezdinde alacak davanızı kesinlikle açın.
6) Arsa sahipleri ile kontrat yapan ve sizinle satış mukavelesi yapan her iki şirket ortasında irtibat olup olmadığını kesinlikle araştırın. (Geçmişte yaptıkları işler, iki şirketin ortakları ortasındaki kontaklar vb. gibi) Bir kanıt yakaladığınızda iki şirketin de birbiri ile irtibatlı olduğu savı ile duruşmaya başvurabilirsiniz.
Hürriyet
