Ege, Diyarbakır Dicle üniversiteleri ve İzmir İktisat Üniversitesi (İEÜ) Medical Park Hastanesi iş birliğiyle yeni tip koronavirüs (Kovid-19) sürecinde “İnternet Bağımlılığı ve Eş teşhisli Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunun (DEHB) İnternet Kullanım Özellikleri ve Toplumsal Biliş Açısından İncelenmesi” başlıklı bilimsel araştırma gerçekleştirildi.
Ergenlik devrindeki 12-17 yaş kümesine yönelik araştırmanın sağlıklı denetim kümesinde 30, internet bağımlıları kümesinde 30, internet bağımlılığı ve DEHB eş teşhisli 30 kişi yer aldı.
Depresyon, his düzenlemede zahmet, bağımlılık, manası ve alakaları kavrama testi üzere ölçeklerin kullanıldığı araştırma sonucunda, gençlerin internet kullanım profili, toplumsal biliş ile his düzenleme maharetleri ölçüldü.
Kullanım saatleri ortasında uçurum var
Araştırma sonunda internet bağımlısı gençlerde haftalık ortalama internet kullanımı 46.2, internet bağımlılığı eş teşhisli DEHB olan bireylerde 44.6 saat, sağlıklı gençlerde ise 11.2 saat olarak saptandı.
Sağlıklı gençler interneti yüzde 86,7 oranında ödev yapmak için kullanırken bu oran internet bağımlılarında yüzde 56,7, internet bağımlısı ve DEHB eş teşhisli gençlerde ise yüzde 46,7 bulundu.
“Olguların oynadığı oyun çeşidine nazaran dağılımında” ise internet bağımlısı ve DEHB’li bireylerde “savaş ve strateji oyunlarına” yönelim açık orta önde oldu.
İnternet bağımlılığı olmayan gençlerin savaş oyunlarına ilgisi yüzde 20’de kalırken internet bağımlıları ve DEHB’lilerde bu oran yüzde 43 çıktı.
İnternet bağımlılığı eş teşhisli DEHB’li bireylerde strateji oyunlarına yönelim yüzde 66, yalnızca internet bağımlılarında yüzde 53 oldu, sağlıklı denetim kümesinde ise bu oran yalnızca yüzde 3 olarak belirlendi.
Toplumsal biliş ve his düzenleme mahareti
Araştırmanın bir öbür sonucu da internet bağımlılarının “iyi bir toplumsal irtibat kurmada gerekli olan bilgiyi sürece, kodlama, depolama ve hatırlama üzere bilişsel süreçlerden oluşan” toplumsal biliş ve his düzenleme hüneri hakkında oldu.
İnternet bağımlılığı teşhisli olguların hem toplumsal biliş hem de his düzenleme hünerlerinde yetersizlik olduğu belirlendi. Yetersizliğin, DEHB’li bireylerde daha şiddetli seyrettiği tespit edildi.
Ayrıyeten, internet bağımlılarında depresyon belirtilerine de daha sık rastlandığı açıklandı.
Kovid-19 sürecinde gençlerde internet kullanımı
Ege Üniversitesi Çocuk ve Ergen Alkol Unsur Bağımlılığı Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Zeki Yüncü, AA muhabirine yaptığı açıklamada, internet bağımlılığının “internetle çok uğraş, interneti kullanmaya çok muhtaçlık olduğu hissi, internette planlanandan daha uzun vakit geçirme” üzere belirtilerinin olduğunu söyledi.
Kovid-19 döneminde çocuk, genç ve yetişkinlerin teknoloji ve toplumsal medya kullanımının artış gösterdiğini hatırlatarak şunları kaydetti:
“Teknoloji gerçek kullanıldığı durumda çocuğun gelişimine katkıda bulunarak sağlıklı ve istikrarlı bir ömrün modülü olabilir. Lakin teknolojiyi bir gelişim aracı olarak değil de cümbüş aracı olarak kullanmak çok caziptir. Birden fazla çocuk ve genç kendi kullanımlarını aktif bir halde sınırlamak için gereken içgörü ve disipline sahip olmayabilir. Şayet denetlenmeden bırakılırsa ekran alışkanlıkları çocuğun hayatında hakimiyet kurar ve sağlıklı bir hayat için gerekli davranışların yerini alır.”
Türkiye’de yapılan çalışmalara göre gençlerde internet bağımlılığı sıklığının yüzde 1,2 ila 24,2 ortasında değiştiğine işaret eden Yüncü, internet ve teknoloji bağımlılığı olan gençlerin yarısından fazlasına bir diğer psikiyatrik bozukluğun da eşlik ettiğini belirtti.
Ergenlerin özerkliğine hürmet duymak
Prof. Dr. Zeki Yüncü, 13-18 yaş ortası gençler için toplumsal etrafın sürdürülmesinin büyük ehemmiyet taşıdığına işaret ederek şöyle konuştu:
“Okul ve arkadaşlardan uzak kalınan bu devirde toplumsal bağların devamlılığı için teknoloji ve toplumsal medya hayat kurtarıcı pozisyona gelmiştir. Karantina sürecinde gençlerin toplumsallaşması ve gözetici arkadaş münasebetlerinden kopmamaları bir gereksinim olarak değerlendirilmeli ve buna nazaran tedbirler alınmalıdır. Daha küçük çocuklar ekseriyetle daha sıkı bir idareye muhtaçlık duyarken ergenlerin özerkliğine bir ölçü daha hürmet duyulması kontrolün sürdürülebilmesi kuralıyla yararlı olacaktır. Bu yaş kümesi için ders ve mecburilik dışı cümbüş emeliyle teknoloji ve toplumsal medya kullanımının sonlandırılması önerilmektedir.”
Hürriyet