Başta teknoloji ortamında olmak üzere kimi şirketler salgın sona erdikten sonra da çalışanlarının meskenden çalışmayı sürdüreceklerini açıkladı.
Danışmanlık şirketi Küresel Workplace Analytics, 2021’de ABD işgücünün dörtte birinden fazlasının haftanın birkaç günü konuttan çalışacağı varsayımında bulunuyor.
Bu süreç birebir devirde patronların, çalışanların performansını takip etmesini sağlayan kimi pratik ve programların tasarrufunun arttığı bir devir oldu.
Thomson Reuters Foundation’da taraf alan bir haberde, çalışanın çalışmasını ve verimliliğini gözetleyen araçlar geliştiren Amerikan şirketi Hubstaff’ın kurucusu David Nevogt, Mart ayından bu yana kendilerine yapılan müracaatların üç katına çıktığını belirtiyor.
Fakat bu durum kişisel hayatın kapalılığının tehlikeye düşmesi ve gözetim ve takibin berbat maksatlı tasarrufu ile ilgili telaşların lisana getirilmesine de neden oluyor.
Pandeminin tesiriyle işini kaybetme korkusu yaşayan birçok çalışanın, gözetlenme konusunda isteksiz olsalar da patrona itiraz etmelerinin sıkıntı olduğu söz ediliyor.
ABD’de California merkezli siber güvenlik şirketi EFF’nin başkanı Eva Galperin, “Hayır demek giderek zorlaşıyor. Iktisat bu haldeyken, işsizlik orantısı yüzde 20’lerdeyken sair seçeneğiniz var mı?” diye soruyor.
Şirketler bu çeşit programları kullanmalarını pak nedenlere bağlasa da, hususî hayatın korunması ile ilgili dertler lisana getiriliyor.
Lakin yöntemince yapılması halinde şirketlerin çalışanlarının verimliliğini denetleme hakkına sahip olduğu söz ediliyor.
Takip hangi koşullarda başlıyor?
Şahsî veri-bilgilerin korunması konusunda birçok memlekette şahsi yasalar var. Bu yasalar, bireyler hakkındaki haberlerin muayyen bir emel doğrultusunda yasal, adil, şeffaf tasarrufunu ve gerektiğinden fazla saklanmamasını öngörüyor.
Gözetlemeye başlamadan evvel patronların çalışanları bundan haberdar etmesi, bu takibin nedenlerini ve elde edilen dataların nasıl kullanılacağını açıklaması gerekiyor.
İngiltere’de mühendis, yönetici, bilim kişisi ve gayrı eksperleri temsil eden Prospect sendikasından Andrew Pakes, beyaz yakalıların gözetlenmesi ile ilgili yeni gözetleme araçları oluşturulduğuna ve bunların gayrı kısımları de kapsayacak halde yaygınlaştırabileceğine dikkat çekiyor.
Pakes, “Teknoloji, ihlal seviyesini ve ölçüsüz gözetleme kabiliyetini sair boyutlara taşıyor” diyor.
Sendika hizmetlisi, bu tıp teknolojiler kullanıldığında çalışanların haberdar edilmesi gerektiğine dikkat çekiyor.
Lakin şirketlerin meskenden çalışma düzeneklerini kurmada aceleci davrandıkları bir periyotta her şeyi mucibince yapmayabilecekleri ikazında bulunuyor.
“Kamu sıhhati ve esnek çalışma ismi altında, ki bunlar kıymetli, yeni bir gözetim seviyesine yanlışsız uyur gezer adımlarla ilerliyor olabiliriz” diyor.
Neler takip ediliyor?
Forbes’ta nokta alan bir haberde, çalışanların takip edilmesiyle ilgili fiiller şöyle sıralanıyor:
- Klavyede yazılanların denetlenmesi
- İnternet aktivitesinin kaydedilmesi
- Ekran imgesi alınması
- Cihazlardaki kameraların kullanılması
- Hangi çalışanların hangi belgelere ve ne devir girdiklerinin belirlenmesi
- GPS tekniğiyle çalışanın lokasyonunun tespit edilmesi
- Bilgisayarın boşta kaldığı vaktin yahut bir pratik yahut programın ne kadar müddetle açık kaldığının ölçümü yoluyla çalışanların verimliliğinin ölçülmesi
Çalışanları gözetleyen programlar da epey çeşitli. Örneğin Slack patrona hususî iletilere erişim imkanı sağlıyor. Ya da Slack’te (veya Facebook, YouTube ve asıl işiniz üzerinde) kaç dakika harcadığınızı ölçen daha karmaşık programlar da var.
Meskenden çalışma devrinde tasarrufu yaygınlaşan Zoom ise ödemeli servisinde, içtima daveti yapan insana “dikkat takibi” ismi verilen bir hizmet sunarak içtimaya katılanların 30 saniyeden fazla programdan uzaklaşmalarını tespit etme imkanı sağlıyor. Zoom bunun yalnızca davet yapan kişinin ekran paylaşması halinde aktive olduğunu ve sunumların ne kadar dikkatle izlendiğine dair eğitim çalışmalarında tasarrufunun amaçlandığını belirtiyor.
Hubstaff’ın geliştirdiği program patrona çeşitli gözetleme seçenekleri sunuyor. Bunlar arasında GPS yoluyla personelin konum tespiti, bilgisayar başında fare ve klavye tasarrufunun takibi yoluyla da çalışma suratlarının gözetlenmesi de bulunuyor.
Ayrıyeten çalışanların hangi web sahifelerinde dolaştığı, anlaşılan bir girişimde ne kadar vakit harcadıkları tespit edilebiliyor ve aşikâr aralıklarla ekran imgeleri alınabiliyor.
Hubstaff, ekran manzarası alınırken kullanıcıya ihtar gittiği ve bu seçeneğin engellenebileceğini söylüyor.
Çalışanlar farkında olmadan art planda işleyen takip programları için yapılan müracaatların reddedildiğini belirtiyor.
Bilgisayar programcılığı şirketi Sapience, çalışanların bilgisayardaki aktivitelerinin yanı sıra ne vakit çevrim dışı kaldıklarının da belirlenebildiğini belirtiyor.
Araştırma şirketi Gartner’a nazaran, birçok büyük şirket “geleneksel olmayan” gözetleme tekniklerini kullanıyor. Bunlar e-posta tahlilleri, bilgisayar tasarrufu ve çalışanın ofis içindeki hareketlerinin gözlenmesini de içeriyor.
Çalışanların haberi olmadan izlenmesini sağlayan takip pratiklerinin reklamını yapan kimi programcılık şirketlerinin de olduğu belirtiliyor.
Reuters haberinde bunlardan biri olarak Kanada merkezli Deep Software programcılık şirketine nokta veriliyor.
Şirket, Nisan ayında geçen yılın tıpkı devrine nazaran bu tıp programlar hakkında haber almak için yapılan müracaatların yüzde 70 arttığını söylüyor.
Dataların tasarrufu sorunu
Prospect sendikasından Pakes, yöneticilerin çalışanların verimlilikleri ile ilgili makul taleplerde bulunma hakkı olduğunu, ama asıl korkuların gözetleme programlarının topladığı haber ölçüsüyle ilgili olduğunu söylüyor.
Ekran manzaralarının şahsi yazışmaları içerebileceği, ziyaret edilen web sahifelerinden ise çalışanın gebe olduğu, sıhhat sorunu olduğu yahut sendika üyesi olduğu üzere haberlerin yöneticiler tarafından elde edilebileceği belirtiliyor.
Elde edilen haberlerin nerede ve nasıl saklandığı, ne için kullanıldığı yahut paylaşıldığı ile ilgili tasalar da lisana getiriliyor.
Deep Software, done paylaşımının kendi programlarını kullanan patronların inisiyatifinde olduğunu, gelgelelim sıhhat üzere birtakım yerlerde yasal sınırlamalar bulunduğunu belirtiyor.
Hubstaff ise tüm olguların kriptolu olduğunu ve müşterinin seçtiği çeşit ve plana bağlı olarak üç yıla kadar saklanabildiğini; bu olgulara yalnızca patron şirket ve yöneticilerin erişebileceğini söylüyor.
Hürriyet