Üniversiteye bağlı Turgut Özal Tıp Merkezi’ndeki laboratuvarlarda çalışan patologların önerisi üzerine, yaklaşık 4 yıl evvel öğrenci Ferhat Toslak, ithal edilen lam yazma cihazıyla ilgili yüksek lisans tezi hazırladı. Tez, İnönü Üniversitesi Malatya Teknopark’ta üniversite-sanayi iş birliği projesi kapsamında Ar-Ge çalışmalarıyla beden buldu.
Üniversite, yurt dışından yaklaşık 180 bin liraya alınan aygıtı, Ar-Ge dayanağıyla teknoparkta özel bir firmayla iş birliği yaparak 30 bin liraya yüzde 95’i yerlilikle lazerli olarak geliştirdi.
Turgut Özal Tıp Merkezinin patoloji laboratuvarında yapılan denemelerin akabinde beklenen randımanın elde edildiği cihazın seri üretimi için gerekli müsaadelerin alınması amacıyla Sağlık Bakanlığı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına müracaatta bulunuldu.
Hastanede 3 ay denendi
Lazerli lam yazma aygıtı üreten firmanın sahibi Elektrik Elektronik Yüksek Mühendisi Kürşat Güler, AA muhabirine, aygıt için geçen yılın birinci aylarında çalışmalara başladıklarını, tamamladıkları birinci prototipin haziran ayında Turgut Özal Tıp Merkezi patoloji laboratuvarında test edildiğini anlattı.
Laboratuvarda gerekli ölçüm ve testlerin yapıldığını, hastaneden alınan dataların toplanarak ekstra bilhassa işlevler eklediklerini belirten Güler, şöyle konuştu:
“Cihazımız hastanede yaklaşık 3 ay kaldı ve son eseri elde ettik. Aygıtın en değerli özelliklerinden biri yazılımın esnek olması. Her hastaneye nazaran değiştirilebilir ve her işlevi açık. Tek tip bir eser üretmek yerine esnek özelliklere sahip bir aygıt. Hastanede biyopsilerde kemik iliği, mide kanseri üzere çeşitli karaciğer hastalıklarında farklı farklı örnekler elde edilmek isteniyor. Kullanıcı bunlar için her seferinde tıpkı şeyleri yapınca vakit kaybı oluyor. Makine süreçleri kolaylaştırabilmekte.”
Lam aygıtına lazer eklediler
Başka lam yazma aygıtlarının lam üzerine mürekkep yahut kazma formunda bilgileri aktardığını, kendi aygıtlarının ise bilgileri lazer ile yazdığını lisana getiren Güler, mürekkebin kullanıcılar için maliyeti artırdığını, kazma sisteminde de aygıtta uç kırma sıkıntısının olduğuna işaret etti.
Güler, “Cihazımızın en büyük fark oluşturan özelliği lazer kullanması. Lazerin yaklaşık ömrü 30 bin saat. Cihazımız, rastgele bir sarf gerece muhtaçlık duymadan kullanma imkanı sunuyor, hastaneler için büyük avantaj. Aygıtımız yüzde 95 yerlilik sertifikasına sahip, patent için müracaatları yaptık. Seri üretim konusunda İstanbul’dan çeşitli firmalar talep gösteriyor.” dedi.
İthal aletlerin yerini yerliler almaya başladı
İnönü Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Nusret Akpolat ise kendi kısımlarında yıllardır kullandıkları aletlerin hepsinin ithal olduğunu, son yıllarda kısma yerli aletlerin girmeye başladığını söyledi.
Lam yazma aygıtını şimdiye kadar yurt dışından ithal ederek kullandıklarını belirten Akpolat, “Cihazların donanım ve teknik özelliklerinin çok düşük, yazılımının eski ve bize çok yüksek fiyatlara satıldığını gördük. Bir Türk vatandaşı olarak bu durum zorumuza gitti.” diye konuştu.
Üniversitenin makine ve bilgisayar mühendisliği ile patoloji kısmından kurdukları takımla planlama yaptıklarını, bunun sonucunda da yerli aygıtın ortaya çıktığını söz eden Akpolat, şöyle konuştu:
“Cihaz lazer başlıkla yazıyor, sarf masrafı sıfır denebilecek bir eser. Diğer muadillerinde ya mürekkep püskürtme ile ya da elmas başlıkla lam yazılıyordu. Biz bunu lazer başlığa dönüştürerek çok daha ileri bir teknolojiye ve yazıların harf karakterlerini çok daha harika hale getirdik. Bu manada sarf malzemeyi sıfırladığımız için muadillerinden üstün bir alet haline geldi. Şu an müsaadeleri almaya çalışıyoruz, yakında seri üretime geçeceğini umuyoruz. Yakında aygıtın patenti çıkacak. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından imalat müsaadesi ile Sıhhat Bakanlığının Tıbbi Alet ve Aygıt Kurumuna da müracaat yapılacak. Bu süreç devam ediyor.”
Hürriyet
