Gaziantep Teknofest 2020’de ‘İnsanlık Faydasına Teknoloji Yarışması’ alanında, görme engelliler unutulmadı. Teknofest’te öne çıkan projelerden biri de mahzurları tanıyan baston oldu. Kahramanmaraş’tan projeye katılan lise öğrencisi İrem Zulfikaroğlu (17), objelere hassas sensörlerle donatılmış bir baston geliştirdi. Görme engelli birey yürürken bir objeye yaklaştığında baston hem titriyor hem de sesli olarak ikazda bulunuyor. İrem Zulfikaroğlu, “Bu proje üzerine bir yıl boyunca çalıştım. Görme engelliler sokakta yürüdüğü vakit baston kullanmalarına karşın daima bir yerlere takılıyor, bir şeylere çarpıyor. Bu da beni çok üzüyordu. Elimden geldiğince yardım etmeye çalışıyordum. Bir şeyler yapma fikri uyandı. Arkadaşlarım ve danışman öğretmenlerimle sensörlerle donatılmış bu aparatı geliştirdik. Aparat bir taşa yahut duvara yaklaştığında titriyor. Böylelikle aygıt görme engelli vatandaşa evvelce ikaz veriyor” dedi.
KONUŞAN HARİTA
İnsanlık Faydasına Teknoloji Yarışı kolunda öne çıkan projelerden bir tanesi de ‘Görme Engelliler için Konuşan Harita’ çalışması oldu. Teknofest’e Manisa’dan katılan lise öğrencileri Büşra Taşkın ve Hansa Füzün, görme engelli bireylerin eğitim faaliyetlerinde kullanılmak üzere küre modelde ve düz modelde sesli dünya haritaları prototipleri üretti. Harita üzerinde parmakları ile gezinen görme engelli bireylerin gezindiği kıta üzerindeki dokuya hafif bir biçimde basması sonucunda bilgiler sesli olarak sunuluyor. Proje hakkında bilgi veren Büşra Taşkın “Bu proje sayesinde birçok olumlu dönüş aldık. Görme engelli birey harita üzerindeki farklı renk ve dokudaki alanlara dokunduğunda aygıt çalışıyor. Birey bir kıtadan öteki bir kıtaya geçtiğinde doku farkı oluşuyor. Bunu da eli ile fark ediyor” dedi. Öte yandan projenin Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Bölümü’nden teşekkür mektubu aldığı belirtildi. Proje dünyada ve Türkiye’de birçok görme engelli okulunda gereç olarak kullanıldı.
AKILLI TARIM TEKNOLOJİLERİ
GAZİANTEP’te düzenlenen Teknofest 2020’de ilgi çeken alanlardan biri de ‘Tarım Teknoloji Yarışması’ oldu. Tarım ve hayvancılık alanındaki sorunların tahliline yönelik geliştirilen projeler müsabakalarda sergilendi. Akıllı tarım teknolojleri, ekim, dikim, toprak tahlili, hasat, ilaçlama, tohumlama alanında geliştirilen projeler heyet tarafından incelendi. Teknofest’te dikkat çeken dizaynlardan biri Zirai İnsansız Hava Aracı’ydı (ZİHA). Tarlalarda havadan ilaçlama yapılması emeliyle tasarlanan dev dron ile 10 dakika içerisinde 10 dönümlük alan ilaçlanabiliyor. ZİHA’nın tanıtımını yapan Yunus Emre Karakaya, “Ürün yetiştirmede en sıkıntı kademelerden birisi ilaçlama sürecidir. Tarlada tüm eserler tek tek ilaçlanıyor. Bu hem vakit kaybı hem de güç kaybına yol açıyor. ZİHA ile tarla havadan ilaçlanıyor. Dron’un gövdesinde ilaç deposu var. Zirai ilaç bu depodan eserlerin üzerine püskürtülüyor. Böylelikle gerçek ilaçlama da yapılıyor” dedi. Tarım Teknoloji Yarışması’na katılan yarışmacılar icatlarının geliştirilmesi için takviye beklediklerini belirtti.
140 BİN TON PAMUK TOPLANACAK
Teknofest’te dikkat çeken buluşlardan biri de pamuk hasadı sonrası yere dökülen pamuğu toplama makinesi oldu. Genç bilgisayar mühendisi Ömer Muratlı’nın geliştirdiği AFARA isimli aygıt dereceye girdi. Mühendis Muratlı, pamuk tarlalarında toplanamayan pamuğun ziyan olduğunu belirterek “Türkiye’de yıllık yaklaşık 6 milyon dönüm pamuk tarlasından 2.8 milyon ton pamuk elde ediliyor. Bu pamuğun da yüzde 5 ile 20’lik kısmı yere dökülüyor ve toplanamıyor. Buna nazaran her yıl 140 bin ton pamuk yerde kalıyor. Bu pamuk toplanamadığı için üreticinin hanesine eksi olarak yazılıyor. Geliştirdiğimiz yeni makine bu eserlerin toplanması yönelik. Böylelikle insan gücü harcanmadan makine yardımıyla 140 bin ton pamuk toplanıp iktisada kazandırılacak” dedi. Eser Teknofest’te ilgi gören makinelerden biri oldu.
SOMALİLİ GENÇ ATIKLARDAN UÇAK YAPTI
SOMALİ’de tüm imkansızlıklara karşın çöpten topladığı atık gereçlerle model uçaklar yapan Guled Adan Abdi (17) Türkiye’ye getirildi. Teknofest’e katılan Abdi, Hürkuş’u inceleyerek “Kendimi çok şanslı hissediyorum” dedi. Toplumsal medyada Somali’de yaşadığı tüm imkansızlıklara karşın yaptığı uçak modelleriyle ilgi odağı olan Guled Adan Abdi, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun talimatıyla Gaziantep Teknofest’e getirildi. Annesi Meryem Abdi ile birlikte getirilen genç, fuar alanına gelerek uçak ve jet modellerini inceledi. Guled Abdi’nin ilgisini çeken uçak modellerinden birisi ise Hürkuş oldu. Hürkuş’un kanat ve burun kısımlarını inceleyen Abdi, daha sonra telefonu ile modellerin fotoğraflarını çekti.
EĞİTİM ALACAK
Guled Adan Abdi, Somali’nin kuzeyinde Buhodle kasabasında dünyaya geldi. Kendi kendine atılan objelerden plastik oyuncak yapmayı öğrendi ve akabinde gerçek otomobilleri inceleyerek onları nasıl hareket ettirebileceğini araştırdı. Yaptığı uçak ve otomobil modelleriyle küçük yaşta birçok kişinin ilgisini çekmeyi başardı. Türkiye’ye geldiği için kendisini şanslı hissettiğini söyleyen Abdi yaptığı açıklamada “Davetli olarak buraya geldim, bu tıp dizaynları görmek beni çok keyifli etti. Türkiye’ye geldiğim için kendimi şanslı görüyorum. İlgilimi çeken modeller oldu. Somali’de kendi imkanlarım ile küçük modeller yapıyordum. Türkiye Dışişleri Bakanlığı’nın teşebbüsleriyle Ankara’da dron eğitimleri alacağım. Gelecekte helikopter ve uçak yapan bir şirket kurmak istiyorum” dedi.
HAYAL EDEMEDİĞİMİZ NOKTAYA GELDİ
İÇİŞLERİ Bakanı Süleyman Soylu, TEKNOFEST 2020’yi ziyaret etti. Soylu, “TEKNOFEST’i düzenleyen, Selçuk Bayraktar ve vakfına, katkı sunan herkese teşekkür ediyorum. Bugün Türkiye farklı bir noktaya gerçek ilerliyor, 21´inci yüzyılın tüm fırsatlarını yönetiyor ve kullanıyor. Türkiye, 10 yıl evvel hayal edemediğimiz bir noktaya geldi. Hiçbirimiz Türkiye’nin kendi arabasını yapabileceğini hayal etmiyordu. Hiçbirimiz insansız hava araçlarıyla bu noktalara geleceğimizi hayal etmiyordu. Bugün bu noktalara geldi” dedi. (Mustafa KANLI/ DHA)
Hürriyet