Yerli muz üreticilerinin desteklenmesi için Türkiye’de üretimin ağır olduğu eylül-mayıs aylarında muz ithalatının kısıtlanması talep edildi.
Tarım ve Orman Bakanlığı Ziraî İktisat ve Siyaset Geliştirme Enstitüsü, tarım eserleri piyasalarına yönelik incelemeleri kapsamında “muz raporu” hazırladı.
Raporda, Türkiye’nin dünya muz ticaretinde ithalatçı pozisyonda olduğu ve gereksinimini Ekvador’dan sağladığı söz edildi.
Türkiye’de muz üretiminin yüzde 97,8’inin Antalya ve Mersin’de yapıldığı belirtilen raporda, 2015 yılında 270 bin ton olan yurt içinde muz üretiminin geçen yıl prestijiyle yüzde 102,7 artarak 548 bin tona yükseldiğine işaret edildi.
Raporda, yerli muz üretiminde yaşanan kasvetlere da dikkat çekilerek, şunlar kaydedildi:
“Muzun ince kabuklu ve narin yapıda olması ile birlikte raf ömrünün kısa olması pazarlama açısından sorun oluşturmaktadır. Bu nedenle iklimlendirilmiş taşıma araçlarının kullanımı büyük değer arz etmektedir. Bunun dışında öteki tüm ziraî eser yetiştiriciliğinde olduğu üzere kooperatifçilik ve örgütlenmenin teşvik edilmesi muz yetiştiriciliği ve pazarlama meselelerinin aşılması açısından epey kıymetlidir. Ayrıyeten muz yetiştiriciliğinin ilerlemesi açısından basınçlı sulama sistemlerinin ve örtü altı teknoloji kullanımının özendirilmesi gerekmektedir.”
Muzdaki gümrük uygulamalarının yerli üreticinin korunması açısından kıymetine değinilen raporda, “Özellikle yerli üretimin ağır olduğu eylül-mayıs aylarında muz ithalatının kısıtlanması yerli üretimin desteklenmesi açısından kıymet arz etmektedir. Ayrıyeten Mersin Limanı’nın Muz İhtisas Gümrüğü’ne dönüştürülmesi muz ithalatında yaşanan problemlerin giderilmesi açısından değerli olacaktır.” denildi.
“MUZ ÜRETİCİSİ DESTEKLENMELİ”
Ziraat Yüksek Mühendisi ve Muz Uzmanı Bünyamin Kozak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yerli muz üretimine ait problemleri ve tahlil tekliflerini “Muz Yetiştiriciliği” kitabında toplayarak ilgili kısımların dikkatine sunduğunu söyledi.
Kozak, muz çeşitleri, fidanı, sera yapısı ve eserin gübrelenmesi konusunda çok şuurlu üretim yapılmadığını anlatarak, bu mevzularda üreticiye bilimsel açıdan dayanak sunulmasını önerdi.
Büsbütün kendi imkanlarıyla üretim yapan üreticilerin Ziraat Bankası kredileriyle desteklenmesi gerektiğine de dikkati çeken Kozak, şu tabirleri kullandı:
“Muz üretimini ayakta tutan en değerli dayanak, muz ithalatındaki gümrük uygulamalarıdır. Lakin bunun yanında muz ithalatında üretimin en ağır olduğu eylül-mayıs ortasındaki devirde gereksinim duyulmamasına karşın muz ithalatının yapılması piyasayı etkilemekte ve muzun pazarlamasına olumsuz tesirde bulunmaktadır. Muz üreticilerinin dehşetli düşü ise gümrüklerden yapılan kaçak muz girişleridir. Rastgele bir kayda ve vergiye tabi olmayan kaçak muz girişleri fiyatları ve piyasayı alt üst etmektedir.”
Kozak, yerli muzda yaşanan raf ömrünün kısalığı meselesine da işaret ederek, üretim, sürece ve pazarlama sırasında karşılaşılan meseleler nedeniyle yerli muzun meyve kabuğunun çatladığını, karardığını ve rafta uzun mühlet bozulmadan kalamadığını belirtti.
İthal muzun ise uluslar ortası büyük firmaların uyguladıkları teknoloji ve pazarlama imkanları sayesinde raf ömrünün uzun olduğuna dikkati çeken Kozak, “Yerli muz bu olumsuzluğu nedeniyle bilhassa büyük marketlerdeki pazarda yer alamamakta, meydanı ithal muza bırakmaktadır.” dedi.
Yerli muzun raf ömrünün uzatılması konusunda gerekli çalışmaların yapılması gerektiğine işaret eden Kozak, “Yerli muzun ithal muz karşısındaki bu zayıflığı giderilmelidir. Yerli muzda pazarlama firmalarının iklimlendirilmiş taşıma araçları kullanmaları teşvik edilmelidir. Kurulacak muz sürece, paketleme ve pazarlama firmaları KOBİ kapsamına alınmalıdır.” diye konuştu.
Hürriyet
