Yarıyıl tatili sonrası okullar COVID-19 salgınıyla uğraş kapsamında başta ‘maske, fizikî ara ve hijyen’ olmak üzere belirlenen önlemler doğrultusunda açılacak. Sıhhat Bakanlığı Bilimsel İstişare Kurulunca ‘COVID-19 Salgın İdaresi ve Çalışma Rehberi’nde salgın sürecinde okullarda alınması gereken tedbirler belirlendi. COVID-19’un ana bulaşma yolunun damlacık ve temas olduğu vurgulanan rehberde yer alan bilgiye nazaran, okullar toplu bulunulan alanlardan olduğu için hastalığın bulaşma riski açısından ‘riskli’ kümede yer alıyor. Bu nedenle yapılacak hazırlıklar kapsamında, okul binalarının girişleri ve içinde uygun yerlere, kurallar, toplumsal ara, maske kullanımı, el paklığı ve öğrencilerin hangi şartlarda okula gelmemesi gerektiğini açıklayan bilgilendirme afişleri asılacak. Bina girişleri ve içeride uygun yerlerde el antiseptiği bulundurulacak.
SINIFLARDA EN FAZLA 15 KİŞİNİN OLMASI SAĞLANACAK
Okullarda uygulanacak COVID-19 önlemleri için eğitim kurumları, iş sıhhati ve güvenliği konseyleri ile konseylerden sorumlu müdür yardımcısı görevlendirilecek, gerekli hallerde vilayet yahut ilçe sıhhat müdürlükleriyle bağlantıya geçilecek. Eğitim faaliyetine başlamadan evvel okul binasının genel paklığı su ve deterjanla yapılacak. Okullarda temassız ateş ölçer, tek kullanımlık yahut yıkanabilir bez maske, sıvı sabun, el antiseptiği yahut en az yüzde 70 alkol içeren kolonya bulundurulacak. Kullanılmış maskeler için kapaklı çöp kutuları temin edilecek. Okul girişleri ve binada uygun yerlere maskenin gerçek kullanımını açıklayan posterler yerleştirilecek. Okullardaki tüm kapalı alanlarda mümkünse dört metrekareye bir kişi düşecek formda işçi ve öğrenci planlaması yapılacak, içeriye alınması gereken kişi sayısı buna nazaran düzenlenecek. Kuralların uygun olması halinde sınıflarda en fazla 15 öğrencinin bulunması sağlanacak. Sınıf, çalışma salonları, yemekhane, kantin üzere toplu kullanım alanları, toplumsal uzaklığın korunması hedefiyle şahıslar ortasında en az bir metre olacak halde düzenlenecek. COVID-19 kapsamında alınacak tedbirler okulun varsa internet adresinden yayımlanacak, eğitim ve öğretim başlamadan evvel veliler e-Okul, e-Posta ve SMS aracılığıyla bilgilendirilecek.
VELİLERE ‘BİLGİLENDİRME FORMU VE TAAHHÜTNAME’ İMZALATILACAK
Okulların açılmasıyla velilere ‘Bilgilendirme Formu ve Taahhütname’si imzalatılacak. Bir nüshası velilere verilecek bilgi formunda ateş, öksürük, burun akıntısı, teneffüs kahrı, ishal şikayetlerinden rastgele birinin görüldüğü öğrenciler hakkında okul yönetimine bilgi verilmesi istenecek, ayrıyeten öğrenci için hekim muayenesi önerilecek. Aile içerisinde ateş, öksürük, burun akıntısı, teneffüs derdi üzere COVID-19 belirtileri bulunan ya da hastalık tanısı konulan, temaslı kişi bulunması durumunda, yönetime acilen bilgi verilmesi ve öğrencilerin o tarihlerde okula gönderilmemesi sağlanacak. Öğrencilerin okula bırakılması ve alınması sırasında işçi ve veliler, toplumsal uzaklık kurallarına uyacak, maske takacak. Öğrenciyi her gün tıpkı velinin bırakması ve alması istenecek. Mümkünse büyükanne/büyükbaba üzere 65 yaş üstü şahıslar yahut altta yatan hastalığı olanlar öğrencileri bırakıp alamayacak. Okulun giriş ve çıkışlarına öğrencilerin el hijyenini sağlayabilmeleri için el antiseptiği konulacak.
2 YAŞ ÜZERİ ÖĞRENCİLER MASKE TAKACAK
Öğretmen, iki yaş üzeri öğrenci ve öteki çalışanlar maske takacak ve maskesi olmayanlar için bina girişinde maske bulundurulacak. Okulda bulunanların tümü ağzı ve burnu kapatacak formda maske kullanacak, maske nemlendikçe ya da kirlendikçe değiştirilecek. Yeni maske takılırken ve sonrasında el antiseptiği kullanılacak. Okullarda öğrencilerin maskeyi ağzı ve burnu kapayacak formda uygun takmasını denetim edecek öğretmenler görevlendirilecek. Sınıflara, koridorlara, giriş ve çıkışa yakın alanlara el antiseptikleri yerleştirilecek. El antiseptiğinin bulunduğu alanlar öğretmenler tarafından denetim edilecek. Yutma riski nedeniyle küçük öğrenciler el antiseptiği kullanırken kesinlikle denetlenecek. Öğretmen, öğrenci ve öteki çalışanlar el hijyenini uygulayacak. Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanacak. Eller gözle görülür derecede kirli değilse, sabun ve su hazır bulunmuyorsa, alkol bazlı el antiseptiği kullanılabilecek. Ana sınıfındaki öğrencilere el yıkama sırasında yardım edilecek, lavaboların yakınına el yıkama adımlarını açıklayan posterler yerleştirilecek.
OKULLARA SALGIN DEVRİNDE MÜMKÜNSE ZİYARETÇİ KABUL EDİLMEYECEK
Çalışanların kullandığı ferdî hami ekipmanlar evsel atığa atılacak. Okullarda COVID-19 kuşkulu kişi bulunduğunda bunlara ilişkin atıklar, çift poşetlenerek evsel atıklara konulacak. Sık dokunulan kapı kolları, merdiven korkulukları, elektrik düğmeleri üzere yüzeylerin paklığı ve dezenfeksiyonu sık sık yapılacak. Okullara salgın devrinde mümkünse ziyaretçi kabul edilmeyecek. Okullarda sınıf ve odalar pencereleri açılarak sistemli biçimde sık sık havalandırılacak. Havalandırmada doğal havalandırma tercih edilecek. Klima olması durumunda Sıhhat Bakanlığı tarafından yayımlanan tedbirlere uyulacak. COVID-19 bulaşma riskini arttıracağından salgın devrinde zarurî olmayan toplu etkinlikler yapılmayacak. Gerekli görülen aktifliklerin açık alanda yapılması tercih edilecek. Etkinliklerde maske takılacak, toplumsal ara kurallarına uyulacak. Okullarda öğretmen, yönetici, işçi toplantıları üzere idari toplantılar temastan kaçınmak gayesiyle mümkün olduğunca telekonferans metoduyla yapılacak. Bunun sağlanamadığı durumlarda Sıhhat Bakanlığınca yayımlanan ‘Kurum İçi Düşük İştirakli Toplantılarda Alınması Gereken Önlemler’e uyulacak. Hem öğrenciler hem de işçi ortasındaki okula devamsızlıklar takip edilecek, devamsızlıklardaki artışlar vilayet yahut ilçe sıhhat müdürlüğü, toplum sıhhati merkezlerine bildirilecek. Öğrenci ve işçinin salgın devrinde ruh sıhhati ve psikososyal takviye gereksinimleri için okullarda bulunan Ruhsal Müracaat Rehberlik Üniteleri, Sıhhat Bakanlığının bu bahisteki teklifleri doğrultusunda hareket edecek.
BİRİNCİ HAFTA ÖĞRENCİLERE COVID-19’UN BULAŞMA YOLLARI, KORUNMA TEDBİRLERİ ANLATILACAK
Okullarda öğrenciler, öğretmenler ve başka çalışanlara yönelik alınması gereken tedbirler kapsamında, öğretmenler ve öteki çalışanlar, COVID-19’un bulaşma yolları ve korunma tedbirleri konusunda bilgilendirilecek. Okulun birinci haftasındaki başlangıç derslerinde öğrencilere COVID-19’un bulaşma yolları ve korunma tedbirleri hakkında bilgi verilecek. Ateş, öksürük, burun akıntısı, teneffüs ıstırabı belirtileri olan ya da gelişen, COVID-19 tanısı alan yahut temaslısı olan öğretmen, öğrenci ya da çalışanlar, tıbbi maske takılarak, COVID-19 istikametinden kıymetlendirilmek üzere sıhhat kurumuna yönlendirilecek. Okuldayken semptomu başlayan öğrencilerin en kısa müddette ailesiyle bağlantıya geçilecek ve hasta öğrenci farklı yerde izole edilecek. Hasta öğrencilerin yakın temaslısı öğrenci ve işçi meskenlerine gönderilecek. Vilayet yahut ilçe sıhhat müdürlüğüne bildirilecek. Hasta öğrenci yahut işçi gönderildikten sonra oda, alan, sınıf havalandırılacak, yüzeyler temizlenip dezenfekte edilecek.
ÖĞRENCİLERLE 1 METREDEN YAKIN TEMAS OLANLAR, YÜZ ESİRGEYİCİ DA KULLANACAK
Öğrenciler ile bir metreden yakın temas mümkünlüğü bulunan öğretmen ve öteki çalışanların tıbbi maskeye ek olarak yüz hami da kullanması sağlanacak. Yüz gözetici, yüzde 70’lik alkolle silinerek tekrar kullanılabilecek. Öğrenci, öğretmen ve öbür çalışanlar el hijyenine dikkat edecek. Yapılan iş, eldiven kullanımını gerektirmiyorsa, COVID-19’dan korunmak gayesiyle eldiven kullanılmayacak. Öğretmen ve çalışanlar dinlenme alanlarında en az bir metrelik toplumsal arayı koruyacak ve maske takmayı sürdürecek.
GÜVENLİK VAZİFELİLERİNİN CAMLI KABİNLERDE BULUNMASI SAĞLANACAK
Güvenlik görevlilerini müdafaaya yönelik tedbirler kapsamında da bu bireylerin yüz yüze temas mümkünlüğünü azaltmak için camlı kabinlerde bulunmaları sağlanacak. Bu türlü bir imkân yoksa, kuruma giriş yapanlar ile güvenlik vazifelileri ortasında en az bir metre arayı sağlayacak formda düzenleme gerçekleştirilecek. Bir metreden uzak durulacaksa yalnızca tıbbi maske kâfi olacak. Bir metreden yakın temasta, üst araması yapılacaksa, tıbbi maskeye ek olarak gözlük/yüz gözetici da kullanılacak. Bu ekipmanlar bireye özel olacak.
TENEFFÜSLER SIRAYLA YAPILACAK
Eğitim sürecinde alınması gereken öteki tedbirler şunlar:
– Dersler sırasında öğretmen ile öğrenciler ortasında en az bir metre olacak biçimde oturma nizamı oluşturulacak ve maske takılacak,
– Sınıflarda oturma sistemi yüz yüze gelecek formda karşılıklı olmayacak, çapraz oturma yapılacak,
– Temaslı takibi için sınıflarda birebir öğrencinin birebir yerde oturması sağlanacak,
– Dersler mümkün olan en az kişi sayısıyla yapılacak, birkaç sınıfın bir ortaya gelmesiyle ortak yapılan derslerde oturma tertibi toplumsal aralık kurallarına nazaran en az bir metre olacak formda uygulanacak,
– Damlacık oluşturması nedeniyle sınıf içinde yüksek sesle aktivite yapılmayacak,
– Kitap, kalem üzere eğitim gereçleri bireye özel olacak, öğrenciler ortası gereç alışverişi yapılmayacak,
– Öğrenciler mümkünse birebir sınıflarda ders görecek, sınıf değişikliği yapılmayacak. Değişiklik zaruriyse sınıfların her kullanım sonrası havalandırılıp paklık ve dezenfeksiyonu gerçekleştirilecek,
– Öğrencilerin günlük küme etkinliklerinde öncelikli olarak birebir kümeyle aktifliğin yapılması sağlanacak. Sanat, müzik, vücut eğitimi üzere derslerde mümkünse kümelerin birbirine karışması önlenecek,
– Öğrencilerin toplu halde bir ortada bulunmalarını önlemek gayesiyle mümkünse ders ortaları (teneffüsler) sınıflar sıraya konularak düzenlenecek,
– Okullarda toplu olarak kullanılan yerlerin (koridorlar, kantin, spor salonu) mümkünse daha az sayıda şahısla ve dönüşümlü kullanılmasına dikkat edilecek,
– COVID-19 hadisesi görülmesi durumunda o sınıf/oda boşaltılacak, 24 saat havalandırılacak ve boş tutulması sağlanacak, bunun sonrasında paklığı yapılacak,
– COVID-19 olayının, oda paklığını yapacak kişi tıbbi maske, forma ya da tek kullanımlık önlük, yüz hami ve eldiven kullanacak, paklık vazifelisi ellerini yıkadıktan sonra eldiven giyecek ve paklığı eldivenli ellerle yapacak.
ASANSÖR KULLANIMI SONLANDIRILACAK
Asansörlerin kullanımında alınacak önlemler ise şöyle:
– Asansörlerin kullanımı sonlandırılacak. Kapasitesinin üçte biri kadar kişinin binmesine müsaade verilecek ve bu sayı asansör girişinde belirtilecek,
– Asansör içerisinde toplumsal arayı korumak emeliyle şahısların durması gereken alanlar, ortalarında en az bir metre olacak formda yer işaretleriyle belirlenecek.
SPOR SALONU VE HAVUZLARDA UYULACAK KURALLAR
Bu alanlarda Sıhhat Bakanlığınca yayımlanan ‘COVID-19 Kapsamında Spor Salonları ve Spor Merkezlerinde Alınması Gereken Önlemler’ ile havuz olması durumunda ‘Site Havuzlarında Alınması Gereken Önlemler’ ile ‘Hamam, Sauna, Buhar Odaları İle Kapalı Havuz Ve Jakuzilerde Alınması Gereken Önlemler’in ilgili kısımlarına uyulacak. Okul kütüphanesinde maske kullanımı, el hijyeni ve toplumsal aralığın korunmasıyla ilgili önlemlere uyulacak ve Sıhhat Bakanlığınca ilgili rehberdeki önlemler gerçekleştirilecek. Okul kantininde alınması gereken tedbirler kapsamında ise kurum bünyesinde bulunması halinde kantin, büfe yerlerde maske kullanımı, hijyen ve toplumsal aranın korunmasıyla ilgili önlemlere uyulacak. Buralarda tek kullanımlık bardak, tabak üzere materyaller kullanılacak. Bu hizmetlerin sunumu sırasında da ilgili rehberde yer alan kararlara bağlı kalınacak. Okul mağazasında alınması gereken tedbirler doğrultusunda, kurum bünyesinde bulunması halinde giysi, kitap ve kırtasiye gerecinin satışının yapıldığı okul mağazasında hijyen ve toplumsal aralığın korunmasıyla ilgili önlemler hayata geçirilecek. Satışlar mümkün olduğunca telefon ve internet üzerinden karşılanacak hale getirilecek. Mağaza satışında temassız ödeme tercih edilecek yahut temaslı ödemelerde her kullanım öncesi alkol bazlı el antiseptiğiyle el hijyeni sağlandığından emin olunacak. Önlemler, ilgili rehberdeki kurallar doğrultusunda uygulanacak.
ÖĞRENCİLER, YEMEKLERİNİ KUMANYA BİÇİMİNDE, SINIFLARDA TIPKI KÜME İÇİNDE YİYECEK
Yemekhanede alınması gereken önlemler kapsamında da öğrencilerin mümkün olduğu kadar kumanya formunda, sınıflarda birebir küme içinde yemek yemesi tercih edilecek. Yemekhane girişlerine el antiseptiği konulacak, öğrencilerin yemekten evvel ve çabucak sonra ellerini yıkaması sağlanacak. Yemekhanede masalar ve sandalyeler ortası uzaklık en az bir metre olacak formda düzenleme yapılacak. Temaslı takibinin kolay yapılabilmesi için mümkün olduğunca yemek saatleri kümelere nazaran belirlenecek ve mümkünse birebir şahısların tıpkı masada yemek yemeleri sağlanacak. Bardak ve tabak üzere ortak kullanılan eşyalar her kullanım sonrasında su ve deterjanla yıkanacak ve sonraki kullanımına kadar pak bir ortamda saklanacak. Baharat, kürdan, tuz üzere materyallerin tek kullanımlık olacak formda sunulması sağlanacak. Masalarda açıkta baharat, kürdan, tuz, ekmek bulundurulmayacak. Yemekhane vazifelileri şahsî hijyen kurallarına uygun davranacak ve tıbbi maske takacak. Masada yeme ve içme dışında maske takılacak. Açık büfe yemek servisi kullanılmayacak. Yiyecek hazırlamada kullanılan lavabolar öteki hiçbir maksatla kullanılmayacak. Yemekler okul bünyesinde hazırlanıyorsa Sıhhat Bakanlığı tarafından yayımlanan ilgili rehberdeki kurallara riayet edilecek.
BİLGİSAYAR KLAVYELERİ, TELEFON VE ÖTEKİ AYGIT YÜZEYLERİ YÜZDE 70’LİK ALKOLLE SİLİNECEK
Ortam paklığı, dezenfeksiyonu ve havalandırması için de binalardaki her türlü eşya, araç ve gerecin, bilhassa sık dokunulan yüzeylerin (kapı kolları, telefon ahizeleri, masa yüzeyleri, musluk ve batarya başlıkları gibi) paklığına dikkat edilecek. Bu gayeyle, su ve deterjanla paklık sonrası dezenfeksiyon için 1/100 sulandırılmış (5 litre suya yarım küçük çay bardağı) çamaşır suyu (Sodyum hipoklorit Cas No: 768152-9) kullanılabilecek. Klor bileşiklerinin uygun olmadığı bilgisayar klavyeleri, telefon ve öteki aygıt yüzeyleri yüzde 70’lik alkolle silinerek dezenfeksiyon sağlanacak. Yüzey paklığı ve dezenfeksiyonu için virüslere aktifliği gösterilmiş etken hususları içeren ve Sıhhat Bakanlığı tarafından verilen ‘Biyosidal Eser Ruhsatı’ bulunan yüzey dezenfektanları kullanılabilecek. Halı, koltuk üzere yüzeyler su ve deterjanla silinebilecek yahut toz kaldırmayacak özelliğe sahip makinelerle yıkanabilecek. Bu gayeyle sıcak buhar da uygulanabilecek. Paklık bezleri kullanım alanına nazaran ayrılacak ve her kullanım sonrası uygun biçimde temizlenecek. Yıkanabilen, tekrar kullanılan paklık materyallerinin en az 60 derecede yıkanması önerilecek. Paspas başlıkları su içerisinde bekletilmeyecek. Okuldaki sınıf, salon, yemekhane, yatakhane ve başka tüm odaların kapı ve pencereleri açılarak sık havalandırılacak. Merkezi havalandırma sistemleri bulunan binaların havalandırması, yüzde 100 doğal hava sirkülasyonunu sağlayacak biçimde düzenlenecek, havalandırma sistemlerinin bakımı ve filtre değişimleri üretici firma teklifleri doğrultusunda yapılacak. Vantilatörler çalıştırılmayacak. Tuvaletlere el yıkamayla ilgili afişler asılacak, tuvalet kağıdı konulacak. Mümkünse tek kullanımlık havlu kullanılacak. Hepafiltreli hava akımıyla çalışan el kurutma aygıtları kullanılabilecek. Tuvaletlerde sıvı sabun bulundurulacak ve devamlılığı sağlanacak. Tuvaletlerdeki bataryalar ve sabunluklar mümkünse fotoselli olacak. Tuvalet paklığı belirlenen kaidelere uygun yapılacak. Paklık sonrasında işçi maske ve eldivenlerini çıkarıp çöp kutusuna atacak ve el hijyenini sağlayacak.-
Hürriyet