GTÜ’den yapılan açıklamada, Türkiye’nin teknolojik değişim ve dönüşümünde birincilere imza atan Gebze Teknik Üniversitesince bilişim tabanlı bir girişimin daha muvaffakiyetle hayata geçirildiği belirtildi.
Üniversitede uydu manzaralarını kullanarak su kalitesini ölçen makine tahsili modeli geliştirildiği bildirilen açıklamada, “Su kaynağından örnek alınmadan tertipli formda suyun kalitesinin gözlenebildiği teknoloji, Türkiye’de birinci olma özelliği taşıyor.” tabirleri kullanıldı.
Açıklamada, yürütücülüğünü GTÜ Bilişim Teknolojileri Enstitüsü Tedrisat Üyesi Prof. Dr. Erchan Aptoula’nun yaptığı girişimde, Samsun Üniversitesi Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Kısmı Dr. Talim Üyesi Sema Arıman’ın araştırmacı olarak vazife aldığı kaydedildi.
“Model, 5 günde bir aktüel su kirliliği haritaları oluşturuyor”
Açıklamada görüşlerine mahal verilen Aptoula, TÜBİTAK 1001 girişimi kapsamında geliştirilen modelin performansını göstermek için Kızılırmak Deltası’nda mahal alan Balık Gölü’nü seçtiklerini belirtti.
Su kalitesini ölçen makine tahsili modelinin, nizamlı formda uydu manzaralarını kullanıp 5 günde bir aktüel su kirliliği haritaları oluşturduğunu kaydeden Aptoula, şöyle devam etti:
“Olağan koşullarda, etraf mühendisleri göllere gidip örnek toplayıp laboratuvarda tahlil ediyor. Bu hem devir alıyor hem maliyetli hem de yalnızca birkaç noktadaki su kalitesi hakkında haber veriyor. Kaldı ki birçok göl o denli kolay da ziyaret edilemiyor. Bizim yaklaşımımız ile tüm gölün 5 günde bir su kalitesi haritası üretiliyor. Ne göle gitmeye gerek var ne laboratuvarda tahlil yapmaya. Sentinel-2 uydusunun 5 günde bir çektiği imgeler alınıyor, geliştirdiğimiz makine tahsili modeli, 6 farklı kirlilik parametresine nazaran regresyon gerçekleştirip gölün kirlilik haritalarını yüksek isabetle üretiyor.”
Balık Gölü’nün 1998’den beri Ramsar Akdi kapsamında memleketler arası ehemmiyete sahip sulak alan olarak korunduğunu ve memleketteki kuş çeşitlerinin yüzde 74’üne mesken sahipliği yaptığını vurgulayan Aptoula, “Modeli GTÜ olarak biz geliştirdik. 2017-2019 arasında gölden örnek yekuna ve tahlil etme hizmetini Sema öğretmen ve ekibi gerçekleştirdi.” haberini verdi.
Prof. Dr. Aptoula, etraf kirliliği ve etraf koşullarının en kolay biçimde bilinip denetim edileceği bu modelin çıktılarının “https://sites.google.com/view/waterqualitymap/” adresinden incelenebileceğini tabir etti.
Hürriyet
