Salgın periyodundaki uygulamalar sayesinde mümkün yüksek süratte bir daralmanın önüne geçildiğini tabir eden Türkiye Bankalar Birliği (TBB) İdare Konseyi Lideri Alpaslan Çakar, “Hatta ulusal gelir büyümesine katkı sağlanmıştır. Yakın vakitte yaşadığımız iç ve dış kaynaklı farklı nitelikteki şoklara benzeri halde salgının yönetilmesinde de Türkiye iktisadı ve bankacılık kesimi genel olarak başarılı bir direnç ve performans göstermiştir” sözlerini kullandı. Geçtiğimiz günlerden düzenlenen Türkiye Bankalar Birliği’nin (TBB) 64. Genel Heyet Toplantısı’nda konuşan Çakar, salgın devrinde büyümenin sürdürülebilmesi emeliyle bankaların da değerli bir rol üstlendiğine vurgu yaparak, “Son bir yılda, dünyada olduğu üzere ülkemizin de gündeminin birinci sırasında, toplumsal ve ekonomik hayatı olumsuz etkileyen salgın ile gayret yer aldı. Salgının birinci etabından itibaren çok taraflı ve süratli tedbirler devreye alındı. Tüm faaliyetleri kapsayıcı nitelikte, çok istikametli adımlar atıldı, karma bir maliye, para ve kredi siyaseti uygulandı. Bu periyotta büyümenin sürdürülebilmesi gayesiyle bankalar da değerli bir rol üstlendi” yorumunu yaptı.
MUHTAÇLIK KARŞILANDI
Bankacılık bölümünün hükümetin iktisada olan direkt yahut dolaylı dayanaklarına aracılık ettiğini belirten Çakar, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Ekonomik faaliyetin desteklenmesi ve müşterilerimizin nakde ulaşmalarını kolaylaştırmak emeliyle bütün kanallar açık tutuldu. Kamu bölümünün artan finansman muhtaçlığı karşılandı. Yeni kullandırılan kredilerin finansmanında, fiyatında, vadesinde, teminatında uygun imkanlar tanındı. Bilhassa ekonomimizin lokomotifi olan ’lere dönük yaygın ve uygun kredilendirme imkanları hayata geçirildi. Yapılandırmalar yoluyla ek müddetler tanındı. İstihdam, yararı ve tedarik zinciri açısından kritik ehemmiyete sahip kesimlere özel nitelikli kredi paketleri hazırlandı. Operasyon ve dijital alt yapının sağladığı imkanlar sayesinde bizlerden beklenen hizmetleri karşılayabildik. Salgın periyodunda müşterilerimizin finansal erişimlerinde rastgele bir sorun yaşamadık, yaşatmadık. Ödeme sistemleri sağlıklı çalıştırıldı.”
HUDUTLU KALDI
Bugün prestijiyle Türkiye’deki sermaye yeterliliği seviyesi memleketler arası standartlar düzeyinde olduğunu belirten Çakar şunları kaydetti: “Kredi riski makul bir seviyede seyretmiştir bu devirde. Tahsili gecikmiş alacak oranı Mart 2021 prestijiyle yüzde 3.9 seviyesindedir. Bu oran ticari krediler için yüzde 4.4, ferdi krediler için ise yüzde 2 olarak gerçekleşmiştir. Kredilerin takibe atılma müddetlerinin uzatılmasına ait düzenlemenin tesirinin sonlu kaldığı varsayım edilmektedir. Bankaların tek başlarına yahut birlikte yapılandırdıkları krediler ile itfa planına bağladıkları kredi ölçüsü 2020 sonunda 204 milyar TL olarak şekillenmiştir. Kredi idaresinde ihtiyatlı bir yaklaşım gösterilmiştir. Problemli kredilerin yüzde 75’i oranında özel karşılık ayrılmış ve özkaynaklar üzerindeki baskısı azaltılmıştır.”
MEMLEKETLER ARASI STANDARTLAR
Misal biçimde, ikinci kümede sınıflandırılan krediler için de yüzde 21 genel karşılık ayrıldığını lisana getiren Çakar, “Kredi hacmindeki süratli büyümeye karşın, özel ve genel kredi karşılıklarının artması yanında bankacılık hizmetlerinden alınan fiyat ve komitelere standart ve kimilerine üst limit getirilmesinin de tesiriyle kesim karlılığı etkilenmiştir. Özkaynak karlılığı yüzde 10 civarındaki pahası ile risksiz yatırım aracı getirisinin ve enflasyonun gerisinde kalmıştır. Bunda salgının ekonomik faaliyet üzerindeki tesiri kıymetli rol oynamıştır. Kârlılığın düşmesi ve TL’nin kıymet kaybı nedeniyle özkaynaklar gerçek olarak gerilemiştir. Öte yandan sermaye yeterliliği makul bir seviyede seyretmiştir. Bankaların ekonomik faaliyeti desteklenmesini mümkün kılmıştır. Bugün prestijiyle ülkemizde sermaye yeterliliği seviyesi memleketler arası standartlar seviyesindedir” dedi.
‘ÜLKEMİZE VE BÖLÜME OLAN İTİMAT ARTTI’
Yurtdışı borçlanmada Türkiye’ye ve kesime olan inancın artmaya devam ettiğine dikkati çeken Alpaslan Çakar, şunları söyledi: “Mart 2020-2021 periyodunda bilanço büyüklüğü yüzde 33 artarak 6.5 trilyon TL’ye ulaşmıştır. Bilançonun ulusal gelire oranı yüzde 122’ye yükseldi. TL krediler yüzde 33 artarak 2.4 trilyon TL’yi, toplam krediler ise yüzde 30 artarak 3.8 trilyon TL’yi aşmıştır. Özel bölüme ve kamuya kullandırılan kaynakların bilanço içindeki hissesi yüzde 75’e yükselmiştir. Kredilerin ulusal gelire oranı yüzde 70’i geçerek, tarihî olarak en yüksek seviyeye ulaşmıştır. Kredilerin yüzde 78’i ticari, yüzde 22’si ferdî kredilerden oluşmaktadır. Bankalarımız sendikasyon ve öteki yurtdışı kredilerini yüksek oranlarla çevirmeyi başarabilmişlerdir. Yurtdışı borçlanmada ülkemize ve dalımıza olan itimat artmıştır, devam etmiştir.”
Hürriyet
