Kıbrıs’ta Türk ve Rum önderler ile garantör ülkeler Türkiye, Yunanistan ve İngiltere, 1968’den bu yana süren BM müzakerelerinde Kıbrıs meselesine nasıl tahlil bulunacağını belirlemek üzere bugün İsviçre’nin Cenevre kentinde tarihi bir tepe düzenliyor. BM’nin gayriresmi Kıbrıs konferansında Türk tarafı kronikleşen sorunun iki devletli modelle çözülmesini masaya koyacak. Rum-Yunan ikilisi ise 53 yıldır sonuçsuz süren federasyon pazarlıklarının devamını istiyor.
SORUN KRONİKLEŞTİ
1968’de devrin BM Genel Sekreteri Myanmarlı (Burma-Birmanya) U-Thant’la başlayan ve günümüzde Portekizli Antonio Guterres’le birlikte 7 Genel Sekreter’in çözmeye çalıştığı Kıbrıs sorunu, Rumların 2004’teki Annan planı dahil çok sayıda planı reddetmesi nedeniyle kronikleşti. 2017’de İsviçre’nin Crans Montana kentinde Guterres’in davetiyle toplanan Kıbrıs konferansı ise ‘federasyon’ temelindeki müzakerelerin son denemesi oldu. Garantör ülkelerin dışişleri bakanları düzeyinde katılacağı 3 günlük tepede tarafların tavırları şöyle:
KKTC’de milliyetçi siyasetçi Ersin Tatar’ın Cumhurbaşkanı seçilmesinden sonra Türk tarafında iki devletli tahlil modeli güçlendi. Tatar, adadan ayrılmadan evvel Türkiye’yle tam görüş birliği içinde son hazırlıkları yaptıklarını ve masaya Rumlarla federasyon yerine ‘iki başka egemenlikte iki devletin işbirliğini öngören bir tahlil modeli’ koyacaklarını belirtti. Tatar, “Rum-Yunan ikilisinin federasyon tuzağına asla düşmeyeceğiz. Bir 50 yıl daha tıpkı şeyleri konuşarak geçirmeyeceğiz. Cenevre’de uzlaşma olmazsa, yolumuza devletimizle, egemenliğimizle devam edeceğiz” dedi.
FEDERASYONDA ISRAR
Rum idaresi ve Yunanistan, tepeye ‘federasyon temelinde devam’ siyasetiyle gidiyor. Rum başkan Nikos Anastasiadis, Cenevre uçağına binmeden Rum ve Yunan medyasına yaptığı açıklamada, iki devletli bir tahlili kabul etmeyeceklerini ve federasyon tezinde ısrar edeceklerini söyledi.
LONDRA ORTA YOL ARIYOR
Garantör ülkelerden İngiltere, her iki tarafın görüşlerine köprü oluşturabilecek bir teklif sunmaya hazırlanıyor. İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab, geçen ay Kıbrıs ziyaretinde Tatar ve Anastasiadis’e, Türk tarafının iki farklı egemenlik talebini karşılayacak, Belçika modelinden esinlenilen ‘toplumsal egemenlik’ temelinde, kurucu devletlerin geniş yetkilere sahip olacağı bir model önerdi. Modelin ismini, ‘federasyon’ olarak niteleyen İngiltere, Rumları da tatmin etmeye çalıştı.
ERDOĞAN’DAN TAM DAYANAK
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 5+1 formatındaki gayriresmi Kıbrıs bahisli konferans öncesinde KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ı kabul etti. KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’la görüşmesine ait kabine toplantısının akabinde açıklama yapan Erdoğan, “Sayın Tatar, Cenerve’de hükümran eşitliğe dayalı iki devletli tahlil vizyonunu gündeme getirecek. Türkiye olarak biz de bu vizyona tam dayanak vereceğiz. Kıbrıs’ı çözümsüzlüğe mahkum etmek isteyen zihniyete müsamaha göstermeyeceğiz. Toplantının sonucu ne olursa olsun Kıbrıs Türkü kardeşlerimizin yanında durmaya devam edeceğiz” dedi. Tepe öncesinde son değerlendirmesini Cumhurbaşkanı Erdoğan’la yapan Ersin Tatar da “Türkiye’nin tam dayanağıyla Kıbrıs’ta iki farklı devlet gerçeğini dünyaya duyuracağız” açıklamasında bulundu. (ANKARA)
İNGİLTERE BASINI YAZDI: İNGİLİZ HÜKÜMETİ KKTC’Yİ RESMEN TANIMAYI TARTIŞIYOR
İngiltere’nin yüksek tirajlı Daily Express gazetesi, Başbakan Boris Johnson hükümetinin KKTC’yi resmen tanımayı tartıştığını ve İngiltere’nin Kıbrıs problemine tahlil getirebileceğini ileri sürdü. KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’la röportaj yapan gazete, Türk önderin Boris Johnson’a “Kıbrıs’ta iki devletli tahlili destekle” daveti yaptığını belirtti. Hükümet kaynaklarına dayanarak, “KKTC’nin tanınmasının gündemde olduğunu” öne süren gazete, “Tanıma olursa, Londra-Lefkoşa sınırında direkt uçuşlar da başlar ve İngiltere’de yaşayan Kıbrıs Türkleriyle, Kıbrıs’taki İngilizler daha rahat seyahat eder” yorumunda bulundu.
Hürriyet