2016 yılında birinci gündeme geldiğinden bugüne dek tüm Avrupa’nın gözü kulağı Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği’nden ayrılma süreci Brexit’teydi. İngiltere’nin AB’den çıkış oylaması kabul edildikten ve süreç onaylandıktan sonraysa ekonomik irtibatların nasıl gelişeceği merakla bekleniyordu. 2021 Ocak ayından itibaren resmen Avrupa Birliği’nden ayrılacak olan İngiltere ile Avrupa Birliği Komitesi ortasında görüşmeler bir müddettir devam ediyordu. Geçtiğimiz gün ise, ticaretin sıkıntısız devam edebilmesi konusunda muahedenin sağlandığı bilgisi kamuoyu ile paylaşıldı. İngiltere Başbakanı Boris Johnson, “Kaderimizin denetimini geri aldık” dedi. Bu basamaktan sonra ise Türkiye üzere İngiltere ile ticaret irtibatları olan fakat Avrupa Birliği içerisinde olmayan ülkelerin mutabakatları ve görüşmeleri kıymet kazandı.
GÜMRÜKSÜZ TİCARET
Yaklaşık 2 bin sayfalık tam metni şimdi yayımlanmayan ticaret mutabakatına ait Londra ve Brüksel’den yapılan birinci açıklamalara nazaran, muahede, toplam hacmi 668 milyar sterlin (747 milyar Euro) olan karşılıklı ticaretin gümrüksüz, kesintisiz ve kotasız formda devamını teminat altına alıyor. Mutabakata ait İngiliz hükümeti tarafından yayımlanan özet metinde, taraflar ortasında “yüzde 100 gümrüksüz ticaret” vurgusu yapıldı. AB Kurulu da dün üzerinde uzlaşılan ticaret ve iş birliği muahedesi taslağını yayımladı. Yürürlüğe girecek muahede, mal ve hizmetlerle birlikte yatırım, rekabet, kamu takviyeleri, vergi, ulaşım, güç, balıkçılık, bilgi güvenliği ve toplumsal güvenlik üzere alanları da kapsayacak.
TÜRKİYE İÇİN FIRSAT
Dışişleri Bakanlığı, İngiltere ile Avrupa Birliği (AB) ortasında Brexit sonrası bağlantıların geleceğine dair müzakerelerde uzlaşma sağlanmasını memnuniyetle karşılandığını bildirdi. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, bu mutabakatın, İngiltere ile her alanda yakın münasebet içinde bulunan, birebir vakitte AB aday ülkesi ve AB ile Gümrük Birliğine sahip Türkiye’ye, hem AB hem İngiltere ile ilgileri açısından yeni fırsatlar sunacağına inanıldığı belirtildi.
AYRILIKTAN OLUMSUZ ETKİLENMEYİZ
İhracat başkanı otomotiv bölümü için İngiltere kritik bir pozisyonda. Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Lideri Haydar Yenigün: “Nihayet Avrupa Birliği ile İngiltere ortasında mutabakat sağlandı. Bakanlık aylardır karşı taraf ile müzakere halinde, biz yakından takip ediyoruz. Mevcut durumu devam ettirecek muahede konusunda ümitliyiz. Bu durumda, Türkiye bu ayrılıktan olumsuz etkilenme-yecektir.”
TÜRKİYE’DE MOTOR ÜRETİMİ
Avrupa Birliği kararlarından bağımsız hale gelecek İngiltere’nin bundan yaklaşık 3 yıl evvel planlanan motor yatırımını da Brexit sonrası hayata geçirebileceği konuşuluyor. Kulislerde dolaşan teze nazaran Rolls-Royce ve Kale Kümesi ortasında 2017 yılında Türk savaş uçağı motoru üretimi için kurulan iştirakin kapsamının arttırılarak Türkiye’de motor üretimi için adımların yakın vakitte atılabileceği belirtliyor. Kelam konusu iştirak, Türkiye ile İngiltere ortasında imzalanan 133 milyon dolarlık savunma muahedesinin akabinde gerçekleşmişti. İki şirket ortasında kurulan iştirak ile, TF-X yahut Ulusal Muharip Uçak (MMU) ismiyle bilinen yeni jenerasyon savaş uçağı programında kullanılmak üzere motor geliştirilmesi hedefleniyordu.
MUAHEDE İÇİN ELİNİ ÇABUK TUTMALI
Ülkemizde üretim yaparak Avrupa pazarına ve bilhassa İngiltere’ye ihracat yapan markalardan olan Ford’un Avrupa CEO’su Stuart Rowley de açıklamalarda bulundu. Bu muahedenin kıymetine vurgu yapan Rowley, “Avrupa Birliği ile Birleşik Krallık ortasında yapılan yeni muahede, otomotiv sanayisinin Avrupa ekonomileri için hayati rolünün sürdürülmesine yardımcı olacaktır. Fakat merkezindeki detaylı kuralları en iyi formda anlamak ve mümkün olduğunca pürüzsüz bir geçiş oluşturmak için kıymetlidir. Bununla birlikte Türkiye de İngiltere ile mutabakat için elini çabuk tutmalı” dedi. Yakın vakitte Kocaeli Gölcük’teki Ford fabrikasında üretimine başlanacak, batarya montaj fabrikası yatırımı da gerçekleştirilen elektrikli Transit modelinin en kıymetli ihracat pazarlarından bir adedinin İngiltere olması hedefleniyor.
Hürriyet
