Özügergin, Kathimerini gazetesindeki demecinde, Türk-Yunan bağları ile Kıbrıs derdine ve Libya problemine değindi.
Türkiye ve Yunanistan arasında farklılıkların tahliline yönelik bu aşamada yeni bir açılımın mümkün olduğunu lisana getiren Özügergin, “Gerçekten bir açılım olabilir fakat üçüncü taraflara şikayette bulunmak bizi tahlile götürmüyor, en azından bizim durumumuzda. Öbür faktörler aracılığıyla ağırlık pratik uğraşı işe yaramayacak. Uygar devletler sorunlarını balkonlardan ilan ederek çözmez.” tabirini kullandı.
İki devletin aralarındaki anlaşmazlıkları BM Haritası kapsamında tahlile kavuşturabileceğini belirten Özügergin, şunları kaydetti:
“BM akdi burada: Neredeyse tüm farklılıkların ne formda çözülebileceğini tamamıyla kapsıyor, müzakere, arabuluculuk, hakemlik, isimli mutabakat vesaire, nasıl derseniz deyin. Bu metotlardan hepsine açığız, bunları kullanalım. Odak noktamız her devir hudutların belirlenmesinin adil, eşit ve barışçı halde olması gerektiği yandadır.”
Türkiye Petrolleri Anonim Iştirakine (TPAO) Şark Akdeniz’de yeni araştırmalar için ruhsat verilip vermeyeceğine ait soruyu yanıtlayan Özügergin, “Türkiye her hengam yaptığını söyler, söylediğini de yapar.” dedi.
Özügergin Türkiye’nin her hengam her seviyede açık ve dosdoğru ileti verdiğini belirtti ve şöyle devam etti:
“Satır aralarındaki bildirileri okumanıza gerek yok. Bildirilerimiz her devir her seviyede açık ve dosdoğrudur. Bize karşı yapılmak istenilen oldu bittiler güzelimize gitmiyor ne de biz bu formda hareket ediyoruz. Yaptığımızı söylüyoruz ve söylediğimizi de yapıyoruz. Örneğin, Kıbrıslı Rumları ve Yunanistan dahil olmak üzere bölgesel ve vesair işbirlikçilerin Şark Akdeniz’de tek yanlı çizgiler çizme teşebbüslerinin bizim haklarımızı ve Kıbrıslı Türklerinkini açıkça ihlal ettiği konusunda yıllardır uyarıyoruz. Hiçbir devlet, diğer memleketler açıkça hak ve çıkarlarını etkileyen ağlar örerken sakin kalamaz. Mahsusen Şark Akdeniz’e en büyük kıyıları olan Türkiye üzere bir devlet. Milletlerarası hukuk küçük, büyük her memleket için makbuldür gelgelelim memleketler arası hukuk bütününde ve bağlamlarında tüm ilgili faktörleri göz önüne almaktadır, yalnızca hukuk fakültesinin 1. sınıf talebesinin dahi bileceklerini değil. Bu kapsamda sakat inançlara son verilir ve fosilleşmiş tavırlar terk edilirse hakikaten olumlu gelişmeler olabilir. Komşuların yalnızca konuşması değil, birbirini dinlemesi için dahi hiçbir hengam geç değil.”
Yunanistan ve İtalya’nın İyon Denizi’ndeki hadler konusunda imzaladığı ittifaka değinen Özügergin, kelam konusu muahedenin memleketler arası hukukun öbür faktörleri göz arkası ederek, yalnızca adalara tam tesir tanıyan bir orta çizgi çizmekten ibaret olmadığının açık bir kanıtı olduğunu söyledi.
Memleketler arası Deniz Hukuku’nun incelenmesi gereken son radde karmaşık bir mutabakat olduğunu ve her çeşit müzakerenin “al-ver” sürecini kapsaması gerektiğini vurgulayan Özügergin şöyle devam etti:
“Yunanistan’ın komşularıyla hudutları belirleme konusundaki kronik sorunları çözmeye başlaması cüret verici. Mutabakatla öne çıkan iş birliği modelleri ve buna ek olarak AB üyesi iki memleket olarak Yunanistan ve İtalya tarafından imzalanan ek evraklar bundan sonrası için fikir veriyor. Gördüğüm kadarıyla mutabakat, memleketler arası hukukun gayrı faktörleri göz gerisi ederek, yalnızca adalara tam tesir tanıyan bir orta çizgi çizmekten ibaret olmadığının da açık bir kanıtını oluşturuyor. Gerçekte Memleketler arası Deniz Hukuku incelenmesi gereken son aşama karmaşık bir muahede. Bu nedenle bu kadar hukukçu ve akademisyen ve mütehassıslar memleketler arası hukuku yorumlamakla uğraşıyor. Aksi halde yalın bir cetvel işi görebilirdi. Deniz nahiyelerinin sonlandırılması adalara ana kara kıyılarına olduğu üzere tesir tanıyarak iki kıyı arasında bir orta çizmek kadar yalın olsaydı, Maine Körfezi’nde ABD ve Kanada arasındaki had çizgisi bugünkü üzere mi olurdu? Manş (Denizi) neye benzeriydi? Rumen ve Ukraynalı dostlarımıza Karadeniz’de, taraflardan birine ilişkin küçük bir adanın oburunun kıyılarını örtmesine karşın deniz kesimlerini sonlandırmayı nasıl başardıklarını sorun.”
Büyükelçi Özügergin, Yunanistan kamuoyunda, vakit hengam Türkiye’nin memleketler arası hukuku ihlal ettiği ve tehdit içeren presçi siyaset uyguladığı cihetinde haksız bir algı oluşturulmaya çalışıldığını belirtti.
Türkiye’nin Karadeniz’de tüm komşularıyla her çeşit hudut belirleme itilaflarını muvaffakiyetle tamamladığına işaret eden Özügergin, “Bu mutabakatların kimileri Soğuk Savaş periyodunda yapıldı. Tehdit, pres, ya da sıkça Yunan kamuoyunun Türklerin ne halde işler yaptığı konusunda inandırılmaya çalışıldığı biçimde değil, karşılıklı değer ve milletlerarası hukuk temelinde yapıldı.” tabirini kullandı.
KIBRIS
Kıbrıs problemine değinen Özügergin, Kıbrıs’ta, Türk tarafını isteyerek ya da istemeyerek mecbur etmeye yönelik planlanan hiçbir oluşumun işlemeyeceğini söyledi.
Özügergin, Kıbrıs’ta çözümsüzlüğün sebebinin Rum tarafının yıllardır süren uzlaşmaz tavrı olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Kıbrıs’ta 60’lı yıllardan bu yana tahlil için birçok plan ve müzakere yapıldı. Tahlil için tüm BM sekreterleri, lider ve arabulucular ve etnik öbekler sonsuz vakit harcadı. Tüm metotlar denendi. Sonuncu tahlilin mümkün olmamasının nedeni iyi kişilerin, ya da iyi fikirlerin yokluğu değil. Açıkça Rum tarafının, idaresi ve zenginliği paylaşmak niyetinde olmaması ya da bunu kabullenememesi, Türk homologlarının siyasi eşitliğini ve güvenlik korkularını dikkate almamasıdır. Kıbrıslı Türkler nefes alamaz durumda bulunurken, Rumlar tarafından bir 50 gecikme, erteleme ve manevralar yılı daha yaşanmasına müsaade vermeyeceğiz. Crans Montana’da kaldığımız noktanın devamı olmayacak. Top bizim alanımızda değil.”
Yunanistan ve İtalya arasındaki mutabakatın Kıbrıs derdinin tahlilinde bir örnek oluşum edebileceğini tabir eden Özügergin, “Komşular diyalogdan kaçınmamalı, kaçınamazlar. Yüz yüze görüşme olmazsa farklılıkları çözmek mümkün değil. İtalya ile olan mutabakat, komşuların yüz yüze gelerek, karşılıklı kıyıları üzere, aralarındaki sıkıntıları çözümlemeleri için şık bir örnek. Kişi, kelamda yüksek ahlaki duvarlarından bölgeye inerek komşusunun haklarına değerli olmaya başladığında memleketler arası hukuk bunun için var. Müdahale olmadan ve tiyatroculuk yapmadan.” değerlendirmesine mekan verdi.
LİBYA
Libya ile ilgili soruları yanıtlayan Özügergin, Türkiye’nin başrol oynayan NATO üyesi bir devlet olduğunu ve prensiplere dayanan bir dış siyaseti bulunduğunu söyledi.
Türkiye’nin devlet geleneği olarak kişisi acılara karşı hassasiyeti bulunduğunu belirten Özügergin, “Türkiye Libya’ya vicdan gözüyle bakıyor. İnsan acısını ve iç savaşları durdurmaktan hiçbir devir çekinmiyoruz. Rusya ile Suriye’den Libya’ya kadar olan geniş bir problemler yelpazesi konusundaki daima temas ve diyaloğumuzun arkasındaki niyet budur. Darbecileri ve seraskerleri hiçbir hengam desteklemiyoruz.” diye konuştu.
Özügergin, Türkiye’nin Libya’ya olan olumlu eklerinin milletlerarası topluluk tarafından takdir edildiğini belirterek, “Sömürgecilik periyodunu hatırlatan birtakım alakasız seslerin dışında milletlerarası topluluk ahir Türkiye’nin Libya’ya olan eğini tanıdı.” sözünü kullandı.
GÖÇMEN SORUNU
Büyükelçi Özügergin, göçmen problemiyle ilgili sorular üzerine, Avrupa’ya olan göç akınlarının gitgide artan daima bir fenomen haline geldiğini belirterek, Türkiye’nin bu bahisteki ağırlıklara en çok maruz kalan ön cephede bir memleket olduğunu söyledi.
AB’nin bu durumu takdir etmesi gerektiğini söz eden Özügergin, “4 milyon beşerle göçmen akınlarının yükünü çeken Türkiye’dir. Yalnızca sırt sıvazlamak ehil değil.” dedi.
Göçmen sorununun, olağan halde yalnızca Türkiye’den ayrılmak isteyen göçmenler sorunu olmadığını, asıl sorunun bu kişileri alanlarından ayrılmaya mecbur eden savaşlar olduğunu lisana getiren Özügergin, “Sorunun kökleri yanıtsız kaldığı sürece Türkiye ve Avrupa Birliği bu çeşit ağırlıklara maruz kalmaya devam edecek.” görüşüne mekan verdi.
Hürriyet