YÖK Lideri Saraç’ın başkanlığında Türkiye’de vazife yapan bayan rektörler, YÖK’te düzenlenen toplantıda bir ortaya geldi. Saraç, Türk yükseköğretim sisteminde misyon alan bayan rektörlerle bir ortaya gelmelerinin çok faydalı sonuçlarının bulunduğunu söz etti.
TBMM Bayana Yönelik Şiddetin Sebeplerinin Tüm Taraflarıyla Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Emeliyle Kurulan Meclis Araştırması Kurulu’na geçen hafta bir bilgilendirme yaptığını hatırlatan Saraç, “Türkiye’nin, bayan akademisyen sayısında çok iyi durumda olduğunu hatta Batı Avrupa ülkeleri ile mukayese edilmeyecek seviyede üst seviyede olduğunu görüyoruz. Bayan akademisyen sayımız, Türk akademisi için yüz akı bir durum” dedi.
Avrupa Komitesi’nin bu ay sonuçlanacak bir raporunun yayımlanacağına işaret eden Saraç, “O raporda da Türkiye’nin akademide ve Ar-Ge’de bayan doktoralı iş gücü görünürlüğünün ortalamaların çok üstünde olduğu hususu ortaya çıkıyor” dedi.
AVRUPA’DAKİ BAYAN AKADEMİSYEN ORANI ARTIŞININ DURMASINDAN KAYGI DUYUYORUZ
Avrupa Üniversiteler Birliği Lideri ile geçen ay bayan akademisyen sayılarına ait bir görüşme yaptığını aktaran Saraç, şöyle devam etti: “Kendilerine bizim bir sorumuz oldu. Avrupa üniversitelerinde bayan akademisyen oranının artışının durduğunu, bunun sebebinin ne olduğunu ve Türkiye olarak bundan kaygı duyduğumuzu kendilerine tabir ettik. Türkiye’nin bayan akademisyen bilgilerini kendilerine sunduğumuzda hayretler içerisinde kaldılar. Türkiye, akademideki bayanların görünürlüğü açısından çok iyi bir durumda, Batı Avrupa ülkelerine nazaran çok daha iyi bir durumda. İleriye yönelik de daha da umutla bakmamıza yol açan gelişmeler de var. Şu an tahminen profesör unvanına sahip bayan akademisyenlerin erkek akademisyenlere oranında makas nispeten açık olmasına karşın bütün Avrupa’da da bu oran benzeri halde. Doçent bayan akademisyenlerle erkek doçent akademisyenler ortasındaki makas aralığının daha kapalı olduğunu, bayan hekim öğretim üyelerine baktığımızda ise makasın neredeyse kapanmış olduğunu, bayan araştırmacı görevlilerine bakıldığında ise bu oranın bayanlar lehine olduğunu görüyoruz. Yani Türkiye’de geleceğin profesör oranının bayanlar lehine daha fazla olacağını söyleyebiliriz.”
BAYAN REKTÖRLERİN RAPORUNU, KARAR SİSTEMLERİMİZE YANSITACAĞIZ
Yekta Saraç, bayan rektörlerle düzenlenen toplantıya ait, şu bilgileri verdi: “Akademide bayanın güçlenmesine yönelik bir çalışma başlatıyoruz. Bugünkü toplantımız da aslında bunun bir habercisi. Bayan rektörlerimizle müzakere ettiğimiz konu, bayan akademisyen oranlarıyla ilgili bu gelişimin daha da güçlü formda nasıl devam ettirileceği, bunun üst yönetici başlığı altında nasıl daha da ileri götürüleceği konusuydu. Öbür taraftan da kız öğrencilerimizin bulundukları yerleşkede daha rahat, daha inançlı daha huzurlu bir halde eğitim öğretimlerini sürdürmelerine yönelik nasıl önlemler alınacağı konularını da müzakere ettik.
Saraç, Toplantıda bayan rektörlerden bütün bu süreçleri kendi ortalarında oluşturdukları bir düzenek ile başlatarak en son raporlandırmayı tamamlamaları ve bu hususta kendilerinden yönlendirme beklememelerini istediklerini söyleyerek, şöyle dedi:
“Karar sistemlerimize da bu raporu yansıtacağımız konusunda kelamımızı söz ettik. Akademideki bayanın güçlendirilmesi, yerleşkelerdeki kız öğrencilerimizin daha inançlı ortamlarda daha huzurlu bir formda eğitim öğretimlerini sürdürebilmelerine ait kriterler, yeniden bayan rektörlerimiz tarafından belirlenecek. Bu bir birinci. Ancak biz öteki bir hususu eklemek istiyoruz. Bu kriterlere nazaran üniversiteleri değerlendireceğiz ve kamuoyuna bu kriterler sonucundaki üniversitelerin durumunu çok şeffaf bir halde açıklayacağız. Manisiz Üniversite Mükafatları üzere bayan öğretim üyelerinin ve üst yöneticilerin istihdamı ile inançlı yerleşke üzere fiziki kriterleri belirleyerek, üniversiteleri bir sıralamaya tabi tutacağız ve bu sıralamayı kamuoyuna açıklayacağız.”
Yekta Saraç, toplantıya katılan bayan rektörlerden bir kısmının yerleşkelerdeki bayana yönelik taciz ile ilgili cezaların yetersiz olduğu konusunda görüş bildirdiğini aktardı. Bu bahisle ilgili mevzuatta bir değişiklik gerekmesi halinde yasamanın bu mevzuya çok olumlu yaklaşacağına inandığını bayan rektörlere aktardığını lisana getiren Saraç, “Konunun tüzel boyutunu da tekrar bayan rektörlerimiz ele alacak. Disiplin mevzuatında da buna yönelik rastgele bir değişiklik gerektiren bir konu var ise onların da üzerinde çalışacak olan bayan rektörlerimiz ve biz de bunu gerekli mercilere taşıyacağız” dedi. Saraç, yeni YÖK olarak tüm süreçlerde olduğu üzere bu hususta da süreçleri açık ve şeffaf bir biçimde yürüteceklerini vurguladı.
BAYAN REKTÖRLER NE DEDİ?
Düzce Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nigar Demircan Çakar, toplantıya ait AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
Yükseköğretimdeki bayan istatistiklerine yansıyan çalışmalardan ötürü YÖK Lideri Saraç’a teşekkür eden Çakar, “Son yıllarda maalesef tahlil üretmeden, teklif getirmeden eleştirmek bir alışkanlık haline geldi. Halbuki ki ülkemizde bayan alanında sayılara da yansıyan çalışmalar yapılıyor. Bu çerçevede 10 vakıf, 8 devlet üniversitesinde olmak üzere Türkiye’de 18 bayan rektör vazife yapıyor. Yükseköğretim alanındaki bayan akademisyen sayısı da Avrupa ortalamalarının da çok üstünde.” diye konuştu.
Toplantıda, Türkiye’yi bayan akademisyenlerin büyük bir cazibe alanı ve çok kıymetli bilimsel projeler ve bedeller üretebilecekleri bir alan haline getirebilmek için yapılabilecekler konusunda istişarelerde bulunduklarını lisana getiren Çakar, “YÖK Akademi Liyakat Platformu’nun fonksiyonel hale getirilmesi ve tüm üniversiteler tarafından kullanılması, yükseköğretimde bayanların liderlik alanlarına da talip olabilecekleri, yürek verici ve motive edici atmosferler oluşturulması da tekliflerimiz içinde bir kesim.” değerlendirmesinde bulundu.
TACİZİN ÜNİVERSİTELERE YANSIMASINI ORTADAN KALDIRACAK BİR KIYMETLENDİRME YAPACAĞIZ
İstanbul Aydın Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yadigar İzmirli ise bayan akademisyenler ve üniversitelerde bayan profili konusunda bugüne kadar verdiği dayanak ve getirdiği yeni açılım için YÖK Lideri Saraç’a teşekkür etti.
Yükseköğretimde bayan öğretim elemanı sayısının AB üniversitelerinin çok önüne geçtiğini vurgulayan İzmirli, YÖK 100/2000 Projesi’ndeki bayan araştırmacı sayısındaki artışla bu sayının giderek artacağını söyledi.
Bayanların üst idarede de vazife almaları konusunda son yıllarda büyük atılımların yapıldığını söz eden İzmirli, bayan rektör sayısının en fazla olduğu periyodun yaşandığını, bayan dekanlarla birlikte üst yöneticilikte de Türkiye’nin Avrupa ortalamalarının üzerinde bulunduğunu söz etti. YÖK’teki toplantının da son derece verimli geçtiğini ve YÖK’ün bu bahiste getirdiği yeni açılımlardan büyük memnuniyet duyduğunu lisana getiren İzmirli, bayan rektörler olarak bayan araştırmacılar için liyakat asıllı bir görevlendirmenin olması gerektiği konusunda görüş bildirdiklerini aktardı.
Yükseköğretimdeki öğrencilerin yüzde 50’ye yakının kız öğrencilerden oluştuğunu ve bu öğrencilerin yaşadığı birtakım külfetler olduğunu lisana getiren İzmirli, “Kadın ve şiddeti bir ortaya getirmekten üzülerek bahsettiğimiz bir mevzu gündemde. Bayana yönelik şiddetin, tacizin üniversitelere yansımasını ortadan kaldıracak inançlı yerleşke üzere çalışmaları da kapsayacak bir kıymetlendirme yapacağız. İnşallah yükseköğretimimizde daha inançlı daha huzurlu gelişime açık bir kuşağın muştusunu vermek isteriz” dedi.
Hürriyet