BTÜ Elektrik-Elektronik Mühendisliği Kısmından iki, Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ) Tıp Fakültesinden bir öğrencinin yer aldığı proje kapsamında geliştirilen aygıt, şapkaya monte edildi.
“NeuroAnalyzer” ismi verilen aygıt, kısa periyodik beyin işlev bozukluğu, beyin hücrelerinde süreksiz olağandışı elektrik yayılması sonucu ortaya çıkan ve halk ortasında “sara” olarak da bilinen hastalığın tanısı ve takibinde kullanılabilecek.
Aygıtın çalışma prensibi, beyin görüntüleme bilgilerindeki nöbet anlarını raporlayan EEG üzerindeki gürültüleri otomatik olarak temizleyip, yapay zekayla tespit etmesine dayanıyor.
Yazılıma eklenen özelliklerle, hastanın takibinin de yapılacağı sistem sayesinde elde edilecek datalar raporlanarak tabiplerin bilgisine sunulacak.
BUÜ Tıp Fakültesi 5. sınıf öğrencisi Abdülhamit Tatlı, yaptığı açıklamada, epilepsi hastalarıyla ilgili görüntüleme süreçlerinde standart sistemlerden yararlanıldığını söyledi.
Buna nazaran, bir teknikerin ıslak elektrotları hastanın başına yerleştirdiğini belirten Tatlı, “Sonrasında göz ve kas hareketlerinden artefaktlar oluşuyor, bunları tek tek elle siliyor. Uzun bir çekim oluyor bazen. Hastalar başlarında elektrotlar olduğu için zorluk çekiyor.” dedi.
Tatlı, hem bu süreci kolaylaştırma hem de doktora yardımcı olabilecek bir yazılım sunma gayesiyle yola çıktıklarını anlattı.
Akademiden ve sıhhat kesiminden mentorluk dayanağı aldıklarını bildiren Tatlı, “Şapka içine yerleştirdiğimiz sistem ve yazılımla epilepsi hastalarına daha rahat çekim imkanı sunuyoruz. Şu anda, taşınabilir EEG pazarı 230 milyon dolarlık bir ticaret hacmine sahip ve bu artıyor. İlerleyen periyotlarda hastanelerde taşınabilir ve giyilebilir sistemlerin arttığını göreceğiz. Teknikerin, hekimin ve hastanın işini daha da kolaylaştıran bir sistem sunuyoruz.” sözlerini kullandı.
“24 saat aralıksız ölçüm yapabiliyor”
BTÜ Elektrik-Elektronik Mühendisliği Kısmı 4. sınıfta okuyan İzzet Başlı, aygıtın üzerindeki elektrotlar vasıtasıyla beynin elektriksel aktivitelerini ölçebildiklerini söyledi.
EEG çekimlerinin büyük kısmının epilepsi hastalığının tanısı için kullanıldığına değinen Başlı, şöyle devam etti:
“Genellikle 24 saat yapılan çekimler münasebetiyle klinikte hastaların çok büyük zahmetler çektiğini, birebir vakitte bir haftalık çekimlerin de mevcut olduğunu biliyoruz. Hastaların hayat standardını yükseltecek, günlük yaşantısından alıkoymayacak, konfor alanının dışına çıkarmayacak, birebir vakitte rastgele toplumsal izolasyona maruz kalmadan toplumdan kopmamasını sağlayacak bir aygıt geliştirdik. Aygıtımız 8 kanallı lakin ilerleyen süreçlerde sahip olduğumuz elektrotları daha da geliştireceğiz. 24 saat aralıksız ölçüm yapabiliyor. Seri üretime geçmeyi düşünüyoruz. Tıpkı vakitte hastanelerde yapılan çekimleri de taşınabilir sistemlerle yapmayı planlıyoruz. Aygıtımız kablosuz bilgi transfer özelliğine sahip ve bilgileri SD karta kaydedebiliyoruz. Bu sayede doktora iletildiği vakit bu sinyalleri yorumlayabiliyor.”
Başlı, geliştirdikleri aygıt için ay sonuna kadar patent müracaatında bulunacaklarını kaydetti.
Birebir kısmın son sınıfında tahsilini sürdüren Osman Kürşat Alpaydın da BTÜ Teknoloji Transfer Ofisinde eğitimler aldıklarını, müracaat süreçlerinin akabinde şirketlerini kuracaklarını belirtti.
Aygıtın açık kaynak yazılımlarla kendileri tarafından tasarlandığını ve hayata geçirildiğini tabir eden Alpaydın, “Yazılım, EEG dataları üzerindeki gürültüleri yok ederek, akabinde epilepsi hastalığında kullanılan epileptik hareketleri teşhis ediyor. O EEG bilgileri üzerinde kriz anı varsa, hasta o süreçte kriz geçirmişse bu kriz anını ve müddetini kaydediyor. Bu elde edilen dataları raporlayarak, tabibin daha kolay teşhis koymasını sağlayan bir karar takviye sistemini oluşturduk. Hem yazılım hem donanım büsbütün yerli ve ulusal imkanlar kullanılarak geliştirilmiştir.” bilgisini paylaştı.
Teknoloji Transfer Ofisi Müdürü Doç. Dr. Az Yıldırım ise üniversite ve sanayi iş birlikleri kapsamında girişimcilik hizmetlerini hem öğrencileri hem de bölgelerindeki insanlara sağlamayı amaçladıklarını lisana getirdi.
Gereksinimler doğrultusunda sertifikasyon programları düzenlediklerini kaydeden Yıldırım, “Üniversite-sanayi iş birliği çerçevesinde TÜBİTAK 2244 projesinde 23 projeyle Türkiye rekoru kırmış bir üniversiteyiz. Ana gayelerimizden biri, girişimcilik ekosistemini bölgemiz ve ülkemizde geliştirebilmektir. Bu kapsamda Bursa, Eskişehir, Bilecik Kalkınma Ajansı ve üniversitemiz iş birliğiyle geliştirdiğimiz girişimcilik programını öğrencilerimize ve halkımıza sunduk. Bir yıllık sürecin akabinde girişimcilerimizi yatırımcı karşısına çıkardık.” diye konuştu.
Hürriyet
