WhatsApp ya da Telegram üzere uygulamaların riskleri nedir ve bu uygulamaları kullanırken nelere dikkat edilmeli?
Bildiğimiz üzere; Whatsapp’ın duyurduğu kapalılık siyasetindeki değişikliğe dair yansılar sürerken beraberinde birçok soru işareti doğdu. Öncelikle bu şekil iletileşme uygulamalarının riskleri ve güvenliği tartışma konusu oldu. Bu çeşit uygulamalar üzerinden gönderdiğiniz iletiler, servisi sağlayan firmanın sisteminde depolanıyorsa bunların üçüncü şahıs yahut kurumlarla paylaşılması mümkün olabilir. Örneğin e-posta hesabınız yahut Facebook profiliniz için bu risk bulunabilir. Gönderdiğiniz data (mesaj) şifrelenmeden internet üzerinde yol alıyorsa, şimdi karşı tarafa ulaşmadan ortadaki bir kişi/kurum tarafından (örneğin internet servis sağlayıcınız yahut GSM operatörünüz) ele geçirilebilir.
WhatsApp’ın son sürümünü kullanan kullanıcılar ortasındaki tüm iletiler ‘uçtan uca şifreleme’ formülü kullanılarak iletiliyor. Yazışmalarımızda karşımıza çıkan bu bilgi, iletilerin inançlı formda iletildiğini belirtiyor. Ayrıyeten fotoğraf, görüntü ve sesli aramalar da tıpkı halde şifreli olarak iletiliyor. Whatsapp’da data şifrelenerek gönderildiği için gönderilen iletilerin öbürleri tarafından okunması artık düşük bir mümkünlük. Whatapp bildirilerimizi depolamaz.
Lakin; WhatsApp pek çok internet şirketinin yaptığı üzere; uzun uygulama kullanımına ait meta-dataları Facebook ve öbür küme şirketleri ile paylaşarak kullanıcılara ilgilendiği içeriğe nazaran reklam göstermeye devam ediyor.
Whatsapp uygulamasının yeni güvenlik mukavelesi ne manaya geliyor?
En çok merak edilen soru ise yeni saklılık kurallarında nelerin değiştiği!
Whatsapp’ın, kullanıcılara kullanım şartlarının ve zımnilik unsurunun yeniliğine ait yaptığı bilgilendirmede, kullanıcıların kullanıma devam edebilmesi için WhatsApp datalarının Facebook şirketleri ile paylaşılmasına onay vermeleri gerektiği , aksi halde 8 Şubat 2021’den itibaren Whatsapp’ı kullanamayacağını belirtti.
Öncelikle şunu bilmeliyiz ki; Whatsapp devletlere açılmayacak, güvenilirliği kaybolmayacak, ancak Whatsapp sizin bilgilerinizi, kiminle yazıştığınızı, hangi hususlara yük verdiğinizi Facebook ve kendi şirketleri ile paylaşacak. Bu şu manaya gelir, yeniden paylaşma tehdidi devam ediyor. Her türlü yazışma bir yerlerde depolanıyor. Bu Whatsapp’ta da olabilir, diğer uygulamada da olabilir.
Bu mukavele ile WhatsApp’ın yapmayı amaçladığı ise kanunî olarak aslında elinde bulundurduğu bilgileri paylaşmak için onay almak.
Yeni Mukavelenin kabul edilmesi halinde; datalarımız ne formda kullanılabilir ve kullanıcılar bu durumlarda hangi dertlerle karşılaşabilir.
WhatsApp’ın Facebook ile paylaştığı bilgiler ortasında telefon numaranız, WhatsApp’ı ne kadar müddet ve ne kadar sıklıkla kullandığınız, başka kullanıcılarla nasıl bir etkileşim içinde olduğunuz, aygıtınızla ilgili bilgiler, IP adresiniz, işletme sisteminiz, tarayıcı verisi, bataryanın sıhhati, uygulamanın versiyonu, taşınabilir ağ, lisan ve vakit dilimi yer alıyor.WhatsApp’a en başta verdiğiniz müsaadeye nazaran ödeme bilgileriniz ve pozisyonunuz da Facebook ile paylaşabilen datalar ortasında.
Bu değişiklik ile; insanların işletmelerle olan irtibatlarında; irtibatta bulunduğunuz işletme isterse bu dataları tutmak için Facebook ‘dan inançlı posting hizmeti alabiliyor.
Hususun KVK açısından türel değerlendirmesi ve bahis ile ilgili şimdiki gelişmeler
Whatsapp, kullanıcılarının ferdî datalarını çeşitli yerlerde kullanma, paylaşma zaruriliği getirdi ve bu durum toplumda reaksiyonla karşılandı. Bunun üzerine rekabet heyeti harekete harekete geçti ve geçtiğimiz günlerde bir karar yayınladı. Buna nazaran, Rekabet Kurulu’nun 11.01.2021 tarihli ve 21-02/25-M sayılı kararıyla, WhatsApp kullanıcılarına getirilen data paylaşma zaruriliği hakkında Facebook Inc., Facebook Ireland Ltd., WhatsApp Inc. ve WhatsApp LLC hakkında 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 6. unsurunun ihlal edip edilmediğinin tespiti gayesiyle resen soruşturma açılmıştır.
Alınan kararda ayrıyeten kelam konusu uygulamalarının soruşturma sonucunda alınacak sonuncu karara kadar önemli ve telafi olunamayacak ziyanlar doğurma ihtimalini haiz olduğundan 4054 sayılı Kanun’un 9. hususu çerçevesinde süreksiz önlem alınması ve bu kapsamda Facebook’un Türkiye’de, WhatsApp kullanıcılarının verilerinin 8 Şubat 2021 tarihinden itibaren diğer hizmetler için kullanılmasına yönelik getirdiği şartları durdurması ve bu şartları kabul eden yahut bilgilendirmeyi alarak kabul etmeyen tüm kullanıcılara Facebook’un bilgi paylaşımını içeren yeni şartları durdurduğunu anılan tarihe kadar bildirmesi gerektiğine karar verilmiştir.
Kelam konusu kanun hususunu incelediğimizde piyasadaki hakim durumun berbata kullanılması halinin önlenmesi amaçlanmıştır. Whatsapp, piyasadaki hakim gücünü kullanarak kullanıcıları ferdî datalarını vermeye zorlamıştır. Bu açıdan bakıldığında yeni bilgi sürece siyasetinin mevzuata karşıtlığından iptali kelam konusu olabilir. Lakin bir gerçeği kabul etmemiz gerekir. Şahsî bilgilerimiz işleniyor ve bu yeni bir olay değil. Whatsapp üzere çabucak hemen herkesin kullandığı bir uygulama bunu duyurunca halkımızın haberi oldu lakin bu zati yıllardır olan bir konu. Bundan ötürü sadece şahsî bilgilerin işlenmesinden ötürü Whatpsapp’a rastgele bir yaptırım olmayacaktır. Sadece bilgilerin işlenmesindeki birtakım belirsizliklerin giderilmesi istenebileceği kanaatindeyim.
Ayrıyeten Şahsî Dataları Müdafaa Kurulu’da (KVKK), WhatsApp uygulaması hakkında, yurt dışına data transferi ve temel prensipler tarafından resen inceleme başlattı. Şahsî bilgilerimiz işlenirken; işlenen bilgilerimizin neler olduğu, bunların kimlerle paylaşılabileceği, yurtdışına aktarılabilip aktarılamayacağı, işlenen bilgilerin hangi hedeflerle kullanılabileceği ve gibisi hallerin açık bir halde makul olması gerekmektedir. Ayrıyeten verisi işlenen bireylerin karşısında bir muhatap bulabilmesi gerekmektedir. Şahsî Bilgileri Muhafaza Konseyi, yeni Whatsapp ferdî data sürece siyasetini bu kriterler üzerinden kıymetlendirecek ve bir sonuca varacaktır. Burada Whatsapp’ın işlenen şahsî dataların neler olduğu ve paylaşımı konusunda muğlaklığı bulunuyor. Genel geçer sözler değil daha spesifik sözler gerekli münasebetiyle Ferdî Bilgileri Müdafaa Konseyi bu açıdan bir ihlal kararı verebilir.
Lakin tekrar belirtmemiz gerekir ki şahsî dataların işlenmesi yeni bir olay değildir ve yalnızca Whatsapp şahsî bilgilerimizi işlememektedir. Öteki haberleşme uygulamaları da ferdî bilgilerimizi işlemektedir hatta sırf haberleşme uygulamaları değil her çeşit uygulama bilgilerimizi bir halde işlemektedir. Buna örnek olarak internette ilgi alanlarımıza dair reklamlar çıkması gösterilebilir. Değerli olan bu dataların kullanım hedeflerini ve paylaşım yerlerini bilmemizdir. Natürel bu konuda mevzuatımızda önemli eksiklikler mevcuttur. Avrupa’da bu kanun kararları çok daha katıdır ki esasen bundan ötürü AB kullanıcıları yeni Whatsapp siyasetini reddetse dahi uygulamayı kullanmaya devam edebiliyorlar.
Hürriyet
