Günümüzde dijital ve toplumsal medya araçlarının vazgeçilmez olduğunu, 8 milyara yaklaşan dünya nüfusunun yaklaşık üçte ikisinin internet kullandığını belirten Dr. Öğr. Üyesi Şahinaslan, araştırmalara nazaran 2020nin son çeyreğinde aylık 3,14 milyar kişinin Facebook, WhatsApp, Instagram yahut Messenger üzere eserlerden en az birini kullandığına dikkat çekti. Fiyatsız olarak hizmet veren bu toplumsal bağlantı ağlarını daima olarak ayakta tutabilmek ve karlı hale geçirmek için yapay zeka ve toplumsal medya datalarının kullanılmasıyla yeni bir iktisat alanının ortaya çıktığına dikkati çeken Dr. Şahinaslan, toplumsal ağların taraf verdiği çıkarların toplamının trilyon dolara yaklaşan çok önemli bir sermaye haline dönüştüğünü söyledi.
Türkiye’de WhatsApp’ın ferdî dataları paylaşmaya müsaade vermeyenlere kullanım manisi getirmesi kararının şirketin ekonomik telaşlarından kaynaklandığını belirten Dr. Şahinaslan, Facebook, bünyesine kattığı WhatsAppuygulamasına ilişkin kullanıcı datalarını kendi bilgileriyle birlikte daha manalı bir data ağı oluşturarak gelirini arttırmayı hedefliyor. Bunu da mahzurlara karşı yasal tabana taşımak istiyor. Yapacağı reklam mutabakatları ve işletme faaliyetlerine ait mukavelelerde şahsî müsaade koşulunu baştan sağlamış olmayı amaçlıyor dedi.
Kullanıcı alışkanlıkları hedeflendi
Türkiye’de kullanıcıların uygulamayı silmeye başlamasıyla birlikte açıklama yapan şirket, WhatsApp ve Facebookun iletilerin içeriğini görüntülemeyeceğini, uçtan uca şifreleme uygulamasının geçerli olduğunu, paylaşılan bilginin yalnızca kullanıcı alışkanlıklarının tahliline yönelik olduğunu duyurdu. Dr. Şahinaslan, açıklamayı şu sözlerle kıymetlendirdi:
“Bu kapsamda adres defterinizdeki kişi ve oluşturulan kümelerin profilleri, kullanım hedefi, kullanım sıklığı, pozisyonunuz, öykünüz üzere hayat faaliyetlerinizi paylaşacaktır. WhatsApp ayrıyeten gönderilen datalara ilişkin örneklem tarifi, yeri, konusu, yerleşimi, iletildiği adres üzere bilgileri tutuyor. Yani rehberimizde kayıtlı kullanıcılar ağı üzerinden toplumsal etrafımızı de daha kapsayıcı ve inandırıcı bir reklam kampanyasına dönüştürecektir. Bilgilerimizin reklam maksatlı kullanım müsaadesi yalnızca bu uygulamalarla hudutlu kalmıyor. Fiyatsız olarak sağlanan birçok eserin heyetim ve kullanımı fakat bu koşulun kabul edilmesiyle mümkün oluyor.”
Dr. Şahinaslan, Avrupa Birliği ülkelerinde şahsî dataların toplanması, paylaşılması ve saklanmasına ait 25 Mayıs 2018de yürürlüğe giren GDPR (General Veri Protection Regulation) yönetmeliğinin önemli kısıtlamalar getirdiğini belirtti. AB ile iş yapan bütün teknoloji firmalarının bu yasaya tabi olduğunu lisana getiren Dr. Şahinaslan, ülkemizde de benzeri bir yasal çerçevenin oluşturulması gerektiğine dikkat çekerek, şöyle devam etti:
“Türkiye’de şahsî bilgilerin korunmasına ait yasal düzenleme çalışmaları 7 Nisan 2016da yürürlüğe giren 6698 sayılı Ferdî Dataların Korunması Kanunu ile (KVKK) kıymetli bir evre kaydetti. Lakin GDPR kararlarının öncelikle dikkate alınacağı yeni bir yasal düzenlemeye gereksinim bulunuyor. Bu ve gibisi firmalar öncelikli olarak devletin belirlediği yasal sonlara uyma zorunluluğunda olmalı, sonrasında ferdî isteğin alınması prosedürü uygulanmalıdır. Kişisel yansılar elbette kıymetlidir lakin uzun vadede kalıcı tahlil için devlet tüm toplumsal medya ve data işleyen platformları da kapsayan yasal çerçeveyi bir an evvel oluşturmalıdır. Mahremiyeti olan her çeşit şahsî ve ulusal datanın, ülke dışındaki bilgi merkezlerinde tutulmasına müsaade edilmemelidir.”
Silmek yanlışsız bir karar mı?
Dr. Öğr. Üyesi Başkan Şahinaslan, uygulamadan çıkmakla tüm bilgilerin silinmesinin çarçabuk gerçekleştirilebildiğini lakin bilgi savaşlarının yaşandığı bu çağda sürat, erişim ve kolaylık bakımından yerine koyabileceğimiz yerli ve inançlı irtibat araçlarına muhtaçlık olduğunu söyledi. Dr. Şahinaslan, karar vermek için önümüzde bir ay kadar bir vakit olduğunu belirterek, devletin bu olaya müdahil olması ve AB ülkelerinde sağlanan şartların Türkiye’de de hayata geçirilmesinin beklendiğini belirtti.
Rekabet Heyetinin aldığı kararın olumlu olduğunu, muahede sağlanmaz ise nakdî ceza, erişim suratının düşürülmesi yahut büsbütün yasaklanması üzere yaptırımların da uygulanabileceğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Lider Şahinaslan, kullanıcıların toplu olarak yeni uygulamalara geçiş yapabileceğini de kelamlarına ekleyerek, şöyle devam etti:
“Dijital dünyada tam güvenlikmümkün değil. Bu tıp olaylar ferdî bilgilerimizin ne kadar kıymetli olduğunu sorgulamamıza, toplumca farkındalık oluşturulmasına kapı araladı. Uygulamalarda teknik yeterlilik kadar şahsî dataların saklanması, şeffaflık, güvenlik ve yasal çerçeve bağlayıcıdır. Yazılımlarda vakit içerisinde de güvenlik açıklarının yahut data hırsızlıklarının olabileceğini aklımızdan çıkarmayalım. Gönderilen her türlü iletinin, paylaşılan her türlü evrakın sonsuza dek saklı kalacağını kimse garanti edemez. Dijital irtibat platformlarını bu uyarıcı bilgi ışığında kullanmamız faydalı olacaktır.”
Hürriyet