Gelir masraf hesabı herkes için değerlidir. Vergiler, harçlar, SGK primleri, faturalar ve mesaileri hesaplamak hem esnaf için hem de şirketler için başlı başına bir iş. Mali müşavirler ise bu bahiste herkesin yükünü omuzlarından alan, ince hesapları onların ismine yaparak büyük bir karmaşanın önüne geçen bir meslek icra ediyor. Ben de bu hafta mali müşavirlik mesleğini deneyimleyip yakından görme fırsatı buldum.
RUHSAT ALMAK ÇOK SIKINTI
Daima aklıma takılan ve hiç anlamadığım maaş bordrosunun nasıl hazırlandığını öğrendim. O karışık bordrolarda yazanlar ne manaya geliyor artık bunu bildiğimi söyleyebilirim. Mali müşavirliğin önemli bir eğitim ve tecrübe gerektiren bir iş olduğunu evvelce belirteyim. 4 yıllık lisans eğitiminden sonra tıpkı yüksek lisans üzere nezaret altında 3 yıllık bir yeterlilik sürecinden geçmeniz gerekiyor. Bu süreçte 7 farklı alanda imtihanlara girip başarılı olduktan sonra mesleğe adım atabiliyorsunuz. Ruhsat almak ve tam manasıyla çalışmak için uzun bir maratondan geçmek gerekiyor.
KDV’NİN SON GÜNÜ
Sabah erken saatlerde Mecidiyeköy’de mali müşavirlik ofisi bulunan Kubilay Yücel’in kapısını çalarak mesai için geldiğimi söyledim. Yücel, bana günlük rutinleri anlatıp ofisin işleyişini gösterdi. “Tam da gününde geldin. Bugün KDV’nin son günü. Bütün ofis geceledik lakin işleri yetiştirdik. Ofis içinde çok mesai yaptığımız için hepimiz daima testten geçiyoruz.” diyen Yücel, birinci iş olarak benden birtakım dokümanları isteyerek çok sayıda dosyalanın olduğu alt kata inmemi istedi. Alt kata inince de ne göreyim. Nereye dönsem belge. Yücel’in istediği belgeleri kapıp getirdim. Evraklarla ilgili denetimleri yapmamı eksik yahut yanlış olduğunda gelecek cezayı müşterinin değil kendisinin ödeyeceğini belirtiyor.
HESAPLAR KARIŞTI
İşle ilgili merak ettiklerimi de Yücel’e soruyorum. Pandemide bütün bölümlerde işler değişti lakin mali müşavirler hiç bilmediğimiz bir süreç yaşıyormuş. Açıklanan dayanak paketleri, kısa çalışma, fiyatsız müsaade üzere hususlar ayrıyeten değişen vergi oranları bütün hesapları karıştırmış. Sokağa çıkma yasakları o devir kendileri için büyük bir kriz sürecine dönüşmüş lakin gerekli müsaadeler sonradan alınmış. Açıklanan her paketin kendileri için yeni bir iş yükü getirdiğini belirten Yücel, “Yüzde 18 olan bir vergi yüzde 8’e indiği vakit ya da arttığı vakit bütün hesaplamalar değişiyor. Bu da ek iş yükü demek oluyor” diyor.
BORDRO HAZIRLAYACAKSIN
Daha ofise gelmeden evvel merak ettiğim en değerli şey maaş bordrolarının nasıl hazırlandığı idi. Belgeler bittikten sonra tekrar yanına çağıran Kubilay Yücel, bilgisayarın başına geçmemi istedi. Evvel neredeyse tüm muhasebe işleri için kullanılan bilgisayar programını kısaca gösterdi. O gösterdi lakin dünyanın en karmaşık programı üzere geldi bana. Her sekmede onlarca kalem süreç var.
UYGULAMALI ÖRNEK
Ve adım adım bordro hazırlamayı birinci evvel kendisi gösterdi. Süreç karışık olduğu için tam anlamadım. Uygulamalı olarak bir örnek daha gösterince bu mevzuda taşlar yerine oturmaya başladı. Sıranın bende olduğunu söyleyip birinci süreci yapmaya başladım. Evvel çalışana ilişkin bilgileri, sona maaş bilgisini denetim edip varsa fazla mesai, prim ve ek ödeme üzere kalemleri girdim. Lakin evrak sayısı çok fazla. Bu kadar insanın verisi, maaşları, primleri, mesaileri, vergileri nasıl hesaplanıyor anlamış değilim. Yaz yaz bitmiyor!.
SAKIN KUSUR YAPMA
Kubilay Yücel, burada bir ikazda bulundu: “Çok dikkatli ol. Şayet yanılgı yaparsan çalışanın hesabına yanlış fiyat yatar. Güç durumda kalabilir. Bütün kalemleri denetim et.” Gerekli denetimleri yaptıktan sonra başka bordroları da muvaffakiyetle bitirdim. Benim için de bu bilgiler iyi oldu çünkü kendi bordromu da hiç anlayamazdım. Artık burada yazanların ne manaya geldiğini bildiğimi rahatlıkla söyleyebilirim.
NE KADAR KAZANIYORLAR?
Mali müşavir olmak nitekim güçlü bir süreci muvaffakiyet ile bitirmekten geçiyor. Mesleğin birinci yıllarında bir ofiste çalışmaya başlayanlar aylık 4-5 bin lira alırken daha sonra bu 7-8 bin liralara kadar çıkıyor. Birtakım ofislerde bu 10 bin lirayı da buluyor.
YÜZLERCE FATURA VAR
OFİSTEKİ öbür bir mali müşavir de Bora Keleş. O da bana faturaların nasıl sisteme girildiğini gösteriyor. Bu iş biraz daha kolay olduğu için çabucak kavrayıp öbür faturaları da süratlice sisteme giriyorum. Lakin sisteme işlenmesi gereken faturaların sayısı epey fazla. İnsan bazen bilgileri yanlış yazıyor. Sonra başkalarından de kuşku edip baştan denetim ediyor.
AZABA DÖNÜŞÜYOR
En büyük dertlerinden birinin de müşteriler tarafından karışık olarak gönderilen faturalar olduğunu söyleyen Keleş, “Bazı müşteriler nizamlı olduğu için evraklarını süratlice bitiriyoruz. Fakat kimileri faturaları, fişleri ve evrakları bir torbaya koyup veriyor. Bu bizim için azaba dönüşüyor” diyor. Keleş, birebir vakitte çok sayıda müşteriye takviyelerden yararlanma imkânı sunmalarına karşın kendileri için devlet tarafından bir adım atılmadığını, mali müşavirlerin de mesleksel manada desteklenmesi gerektiğinin altını çiziyor.
AÇIKLAMAYI OKUYAN TELEFONA SARILIYOR
SON aylarda, iktisattaki düzenlemelerin sayısı artınca müşavirlerin de hesabı karışmış. Bu bahisteki takviye düzenekleri, ödenecek primler, vergi oranları ve istihdamdaki gelişmeler tüm hesaplamaların değişmesine neden olmuş. Bora Keleş, “Müşteriler canlı yayınlarda gördükleri, gazetelerde okudukları her haber sonrası anında bizi arıyor. “Biz bu yeni takviyeden nasıl yararlanırız? Ne kadar dayanak alırız?” diye soruyorlar. Ancak evvel Resmi Gazete’yi görmek sonra unsurları iyice anlamak lazım. Hala anlamadığımız hususlar var. Bunlar işimizi zorlaştırıyor” kelamları ile durumu özetliyor.
Hürriyet
