Yükseköğretim Kurulu’ndan (YÖK) mevzuyla ilgili yapılan açıklamada şu sözlere yer verildi:
“Bilindiği üzere üniversitelerimizde öğretim üyesi ve öğretim elemanı istihdamı, YÖK tarihi boyunca merkezi sistemin yükseköğretim kurumlarına toplam takım sayısı belirleyerek tahsis etmesi, unvan bazında belirlenen takımların kamu faydası gözetilerek YÖK tarafından müsaadeye bağlanması, üniversitelerimizin bu takımlar için aradıkları özel kaideleri belirleyip duyuruya çıkarak atama süreçlerini kendi kararlarıyla sonlandırmaları formunda sürdü. Bu sene yükseköğretim tarihimizde akademik takım kullanımında yeni bir usul hayata geçirilecek. Bu usul, Yeni YÖK tarafından bir proje mantığı içinde kurgulandı. Projenin ismi ‘YÖK-Gelecek Projesi’.
PROJE ÜÇ BASAMAKTA GERÇEKLEŞTİRİLECEK
YÖK-Gelecek Projesi, üç evrede gerçekleşecek:
Öncelikli alan araştırma vazifelisi istihdamı, Öncelikli alan öğretim üyesi istihdamı ve Akademik liyakat-kariyer platformu. Bugün Yeni YÖK olarak, koyduğumuz maksat doğrultusunda yeni bir kurguyu hayata geçiriyoruz. İnşallah başka projelerimiz üzere bunda da kısa vakitte değerli uzaklıklar katedeceğiz. Bu projenin bir çıktısı da sistem içinde ülkenin öncelikli alanlarında nitelikli bilgi üretmeye aday olan gençlere imkân tanıma, onlara sahip çıkma ve onların muvaffakiyetin ödüllendirileceğine dair inançlarını pekiştirmek.
ÖNCELİKLİ ALANLARDA ARAŞTIRMA VAZIFELISI İSTİHDAMI
Uzun yıllardır var olan sistem, genel ve cari uygulama olarak yeniden devam edecek. Lakin bunun yanı sıra, yani YÖK’den müsaade alındıktan sonra üniversitelerin duyuruya çıkması formunda devam eden bu ana yola ek olarak, hacim itibariyle daha küçük/daha az sayıda takımın tahsis edileceği farklı bir yol daha uygulamaya sokuluyor. Birinci sefer uygulanacak bu sistem -diğer projelerimizde olduğu gibi-, YÖK tarafından kolay, sade ve yalın bir formda kurgulandı.
Prosedürün özellikleri şöyle:
– Ülkemizin öncelikli alanlarının belirlenmesi ve bu alanlarda doktora programları açılması,
– Ek takım tahsisi yapılacak (ilave atama müsaadesi verilecek) üniversitelerin YÖK tarafından belirlenen ülkemizin öncelikli alanlarda doktora eğitimi verebilme yetkinliğine sahip olması,
– Tanım edilen takım için muhakkak bir kişinin değil, gereksinim duyulan profilin tanımlanması; hak ve adalet hissini zedelemeyecek, fırsat eşitliğini gözetmek üzere duyuru edilen takım için müracaat yapabilecek gereğince adayın sistemde bulunuyor olmasına dikkat edilmesi,
– Adayların kıymetlendirilmesi ve seçiminin cari adaba nazaran üniversitelerimiz tarafından yapılması.
– YÖK tarafından belirlenen kaidelerin dışında kaide koşmamak kaydıyla süreçlerin yürütülmesi yeniden üniversitelere bırakılması.
PROJE SAYESİNDE YÜKSEKÖĞRETİMDE HİSSEDİLEBİLİR BİR DÜZGÜNLEŞME HEDEFLENİYOR
Türk yükseköğretim sisteminin ‘liyakat ve ehliyet’ çerçevesinde şekillendirilmesine ve üniversitelerimizin ihtisaslaşmasına katkı sağlayacak ‘Öncelikli Alan Araştırma Görevlisi’ atamalarıyla, iki üç sene zarfında yükseköğretimde hissedilebilir bir iyileşme hedefleniyor.
YÖK TARAFINDAN BELİRLENEN KURALLARIN DIŞINDA ÖZEL KAIDE KOŞULAMAYACAK
Proje kapsamında, Türkiye’nin öncelikli alanları belirlenmiş ve “adrese teslim” olmamak kaydıyla bu alanlarda doktora eğitimi yapan öğrencilere araştırma vazifelisi takımlarına atanma imkânı tanınıyor. Genel takım kullanımı üniversiteler tarafından sürdürülüyorken, daha az sayıdaki araştırma görevlisinin atanmasında ülkemizin önceliklerine odaklanılacak ama YÖK tarafından belirlenen kaidelerin dışında kural koşmamak kaydıyla süreçlerin yürütülmesi tekrar üniversitelere bırakılacak.
2020 YILI İÇİN ÖNCELİKLİ ALANLARDA ‘EK’ ARAŞTIRMA VAZIFELISI TAKIM MÜSAADELERI
2020’de ‘Yeni YÖK’ anlayışı çerçevesinde ülkemizin muhtaçlık duyduğu alanlardaki nitelikli insan gücünü karşılayabilmek için ‘Öncelikli Alanlar Araştırma Görevlisi’ takımı için ‘ek’ atama müsaadeleri verildi. Ek atama müsaadesi verilen öncelikli alanlardan kimileri şöyle:
“Yapay Zeka, Bilgi Bilimi, Mikro ve Nanoteknoloji, Akıllı ve Yenilikçi Materyaller, Besin Üretimi, Sürece ve Teknolojisi, Besin Biyoteknolojisi, Sürdürülebilir Tarım, Zootekni ve Hayvan Besleme, Moleküler Farmakoloji, İlaç Araştırmaları ve Aşı, Biyoteknoloji, Milletlerarası Güvenlik ve Terör, Eğitimde Dijitalleşme, İnsan Beyni ve Nörobilim…”.
Yükseköğretim sisteminde 2 bin 200 öğrenci, çeşitli üniversitelerde, öncelikli alan olarak belirlenen bu alanlarda doktora eğitimlerine devam ediyor. Öbür bir tabir ile hiçbir pozisyon/kadro duyurusu belirlenmiş şahıslar için olmayıp belirlenmiş alanlar için. Burada öncelenen ‘kişiler’ değil, ‘alanlar’. Bu projeyle ülkemizin öncelikli alanlarında nitelikli insan gücü gereksinimini ve öğretim üyesi eksikliğini gidermek için değerli bir adım atılıyor. Bu takımlara yapılacak atamaların tamamiyle ‘liyakat’ çerçevesinde olması için, aşikâr bir üniversitenin havuzundan değil, Türkiye’nin havuzundan yararlanılarak gerçekleştirilecek olması, bu değerli adımı daha da bedelli kılıyor. Yeni YÖK olarak başlatmış olduğumuz teşebbüsler sonucu temel bilimler (fizik, kimya, biyoloji, matematik), ziraat, orman, veterinerlik, su eserleri, astronomi ve uzay bilimleri, yer bilimleri ve ideoloji alanlarında lisans bursları ve ‘YÖK 100/2000 Doktora Projesi’ ile de doktora bursu veriliyor. Bütün bu burslar, ülkemizin ve bilim hayatımızın öncelikleri göz önünde tutularak ve şeffaf süreçler, liyakat ve hakkaniyet prensipleri çerçevesinde kurgulandı. ‘Yeni YÖK’ün son yıllarda kamuoyu nezdinde kazanmış olduğu inanç ve prestij da her bir teşebbüsünde şeffaf ve hesap verebilir olmaya verdiği kıymet dolayısıyladır.
ÖNCELİKLİ ALANLARDA ÖĞRETİM ÜYESİ İSTİHDAMI
‘YÖK Öncelikli Alanlar Öğretim Elemanı Projesi’nin ikinci ayağı ise ülkemizin kalkınma yolundaki öncelikli ve özellikli alanlarında öğretim üyesi atamaları için verilecek olan ‘ek’ izinlerden oluşacak. Üniversitelerimizin bu alanlarda temayüz eden ilgili kısımlarına tahsis edilecek olan ‘ek’ öğretim üyesi takım duyurularıyla ‘başarılı bölümler’ daha da güçlendirilmek suretiyle ödüllendirilecek. Tasarımlarımızı yahut hayallerimizi değil, ‘hayata geçirdiğimiz projeleri’ kamuoyuna sunmaktan memnunluk duyuyoruz.”
YÖK LIDERI SARAÇ’TAN AÇIKLAMA
YÖK tarafından geliştirilen projenin açıklanmasının akabinde toplumsal medya hesabından bir paylaşım yapan YÖK Lideri Yekta Saraç, yükseköğrenimde yeniden bir unsur imza attıklarının altını çizdi. Saraç iletisinde, ‘YÖK Gelecek Projesi’yle ilgili ayrıntıları önümüzdeki günlerde akademi topluluğu ve kamuoyuyla paylaşmaya devam edeceklerini belirtti.
Hürriyet
