YÖK’ten Boğaziçi açıklaması

YÖK’ten yapılan açıklama şöyle:
“Yükseköğretim sistemimizde değerli bir yeri bulunan Boğaziçi Üniversitesine yeni rektör ataması yapılmasından sonra, yazılı ve görsel medya ile bağlantı kanallarında yer alan çeşitli değerlendirmeler hasebiyle aşağıdaki açıklamanın kamuoyuyla paylaşılmasına gerek duyuldu.
Boğaziçi Üniversitesi, yükseköğretimde hem ulusal hem de milletlerarası ölçekte başarılı ve saygın bir üniversitemizdir. Hakikaten bu başarısı hasebiyle Boğaziçi Üniversitesi, YÖK tarafından yükseköğretim sistemine kazandırılan ‘Araştırma Üniversitesi’ kategorisine alınmış, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından da desteklenmiştir. Gerçekten Boğaziçi Üniversitesinin talebi üzerine Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığınca bu üniversiteye; 2020 yılı başında öngörülen ödeneklere ilaveten yıl içinde proje takviyesi olarak toplam 50 milyon ek ödenek daha tahsis edilmiştir. Yeniden YÖK tarafından benimsenen kalite ve başarıyı ödüllendirme anlayışı çerçevesinde ‘YÖK Gelecek Projesi7nde de Boğaziçi Üniversitesine ‘kritik teknolojiler’ kapsamındaki alanlarda 2020 yılındaki cari yöntemde tahsis edilen takımlara ek olarak ‘ek öğretim üyesi atama izni’ verilmiştir. YÖK 100/2000 Projesi kapsamında da üniversite tarafından seçilen doktora öğrencileri bu proje dahilinde araştırmalarını sürdürüyor. Ülkemizin bir bedeli olan Boğaziçi Üniversitesinin bu muvaffakiyet çizgisinin daha ileri bir seviyeye yükseltilmesi ve araştırma tarafının güçlendirilmesi hepimizin ortak bir isteği olup bu emelle verilen dayanaklar sürüyor.
Bilindiği üzere, Boğaziçi Üniversitesi rektörünün vazife mühletinin sona erecek olması hasebiyle yeni rektörün atanması süreci, tıpkı durumdaki öbür üniversitelerin rektör atama süreçlerinde olduğu üzere, ilgili mevzuat çerçevesinde başlatılmış ve müracaatta bulunan adaylar Cumhurbaşkanlığı makamına sunulmuştur. Bu atama süreci 2 Ocak 2021 tarihinde 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanununun 13’üncü unsuru ile 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 2’nci, 3’üncü ve 7’nci hususları mucibince, Cumhurbaşkanımız tarafından Prof. Dr. Melih Bulu’nun atanmasıyla tamamlanmıştır.
Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından üniversiteye rektör olarak atanan Prof. Dr. Melih Bulu, başka adaylar üzere rektörlük müracaat kaidelerini sağlamaktadır. Bir üniversiteye rektör (adayı) olabilmek için, eski yahut yeni hiç bir mevzuatımızda ilgili üniversitenin takımlı profesörlerinden biri olma üzere bir şart aranmamıştır . Nitekim Boğaziçi Üniversitesi, geçmişte iki periyot, uzun yıllar farklı bir üniversite mezunu ve mensubu bir bilim insanı tarafından başarılı bir halde yönetilmiş ve bu durum hiçbir vakit tenkit konusu yapılmamıştır. Ayrıyeten akademik etraflarda pek iyi bilinmektedir ki ABD başta olmak üzere pek çok ülkenin başarılı üniversitelerinde de genelde öteki üniversitelerden rektör adayı aranmakta ve atanmaktadır. Hasebiyle bir üniversitenin başarılı bir formda yönetilmesini atanan rektörün o üniversitenin takımlı elemanı olma koşuluna bağlamanın, akademinin global yapısında da manalı bir karşılığı ve gerçekliği bulunmamaktadır. Kaldı ki Sayın Cumhurbaşkanı tarafından rektör olarak atanan adayın akademik mesleğinin en değerli kademesini ve bu sürecin yedi yılını atandığı Boğaziçi Üniversitesinde tamamlamış olduğu, yani rektör olarak atandığı üniversite tarafından akademisyen olarak yetiştirilmiş olduğu da unutulmamalıdır. Öbür taraftan yalnızca son yıllarda değil, geriye hakikat uzun yıllar boyunca bu biçim atamaların pek çok sayıda örneği de sistemde bulunmaktadır. Cumhurbaşkanı tarafından rektör olarak atanan Prof. Dr. Melih Bulu’nun idari deneyimi bağlamında atanmadan evvel İstinye Üniversitesinde kurucu rektör, Haliç Üniversitesinde rektör olarak misyon yaptığı ve Kent Üniversitesinde dekanlık görevinde bulunduğu da hatırlanmalıdır.
Bu vesile ile YÖK olarak bir konuya dikkat çekmek isteriz. Bir üniversitenin başarısı için rektör atama formu elbette değerlidir, ancak atama süreci sonrasındaki performansı daha da kıymetlidir. Ülkemizde maalesef, üniversite rektörü atanması, sorunun hem başlangıcı hem sonucu olarak görülmektedir . YÖK olarak bu yanlış kanaati hesap verebilirlik kültürü ikame ederek kırmaya çalışıyor ve son yıllarda bu niyetle üniversitelerimizin muvaffakiyet karnelerini yayımlıyoruz. Akademik çevrelerin, kamuoyunun ve hatta siyasetin dikkatini ve eleştirisini bu noktada ağırlaştırması, yükseköğretimde kalite çıtasını yükseltme eforuna katkı sağlayacaktır. Hakikaten Boğaziçi Üniversitesi rektörünün atanmasından yalnızca bir iki gün sonra üniversitelerimizin akademik performanslarına yönelik rapor kamuoyu ile paylaşılmıştır. Ama maalesef kamuoyu dikkatini şeffaflık için de paylaşılan bu datalardan fazla rektör atama haline ağırlaştırmakta ve bahse siyasi bir veche kazandırılmaktadır. Rektörleri atandıklarında takımlarının o üniversitede bulunup bulunmadığı ile değil, yıl bazında üniversitesinin eğitim ve araştırma kapasitesine katkısı açısından pahalandırmak, teşvik yahut tenkit etmek, hatta bu başlıklarda somut, ölçülebilir ve bilim dünyasının mutabık kaldığı başarısızlıklar varsa bu bireylerin mühletinin sonlandırılmasını talep etmek gerekir. Türk bilim hayatını daha da ileri götürmek istiyorsak bugünden bu üzere bahisler üzerinde özgürce tartışmalı, fikir üretmeli, yükseköğretim ile ilgili geniş mutabakat sağladığımız başlıkları hayata geçirmeliyiz. Mevzuyu; tüm akademik ve idari işçisinin maaşlarının, tüm masraflarının, tüm altyapılarının Devlet tarafından karşılandığı, atanan yöneticilerine müddetlerinin sonuna kadar, atanan öğretim üyelerine emekli oluncaya kadar devlet tarafından şartsız iş garantisinin verildiği, lakin yöneticilerinin atanmasında üst kamu idaresinin kelam sahibi olmadığı bir sistemin gerektiğine getirirsek, söylemek gerekir ki bu türlü bir model yaşadığımız dünyada bulunmamaktadır. Münasebetiyle yükseköğretim ile ilgili mevzuların tek tek değil, bir sistem dahilinde ve bütünlük içinde ele alınması, felsefi bir tabana oturtulması, toplumda geniş mutabakatlar aranarak ve sağlanarak tahlil üretilmesi gerekmektedir. Önümüzdeki aylarda bu niyetle YÖK tarafından, bilim hayatımızın daha ilerlemesi, üniversitelerimizin daimi tekamül temelinde daha süratli gelişerek kalite eksenli büyümenin tesisi, ayrıyeten akademik ortamın kendi kendisini denetlediği ve geliştirdiği bir iklim oluşturmak için, sistemin bütün bileşenlerini kucaklayan bir teşebbüsümüzün olacağını da söz etmek isteriz. Ayrıyeten yükseköğretim ile ilgili yapılan düzenlemelerde, aldığımız kararlarda ve kurguladığımız süreçlerde öğrencilerimizin nitelikli bilgi sahibi olmasının, onların bu ülkenin geleceğine, kalkınmasına katkı sağlayacak aşk ile donanmasının çok kıymetli olduğuna inanıyoruz. Bundan ötürü üniversitelerimizle birlikte bütün çabamızı öğrenci merkezli yaklaşımlara yöneltmemiz gerektiğini biliyoruz.
Son olarak; üniversiteler tek başına bir rektörün bilimsel birikim ve idari deneyimi ile yönetilecek kurumlar değildir. Üniversitelerimizin üst yöneticileri üniversitenin bütün bileşenlerine kulak vermeli, onlar ile istişare içinde süreçleri yönetmelidirler. Boğaziçi Üniversitemizin de hocası, öğrencisi ve idari işçisi ile birlikte bir bütün halinde bilimin ışığı altında daima başarıyı ve daha iyiyi arayacağına ve yanlışsız olanın da bu olduğuna inanıyoruz. Boğaziçi de dahil bütün üniversitelerimizin rektörlerinin; ayrım yapmaksızın bütün hocalarını, bütün öğrencilerini o üniversitenin en büyük serveti olarak gördüğüne de inanıyoruz. YÖK olarak üniversal kriterler çerçevesinde Türkiye için bilim üreterek birikimini ve gücünü ülkemizin kalkınması için harcama yolunda Boğaziçi Üniversitesini dün olduğu üzere bugün ve yarın da destekleyeceğimizi tabir etmek isteriz.
Kamuoyuna hürmetle duyurulur.”
Hürriyet