Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, önümüzdeki kış için doğalgazda bir külfet görülmediğini söyledi. Dönmez, “Bu kış Türk Akım devreye girdi. Mavi Akım var, TANAP devreye girdi. Bakü-Tiflis-Erzurum çizgimiz var. İran tarafı faal. İki taşınabilir LNG terminali ekledik. İki de daha evvelce kara terminali vardı. Ülkeye teorik giriş kapasitemiz tüketimimizin iki katına ulaştı” dedi. Gazın gazla rekabetinin her vakit tüketicinin lehine çalıştığını kaydeden Dönmez, “2 yıldır çalışan bir doğalgaz piyasamız var, derinliği fazla büyük olmamakla birlikte. Yeni kaynaklar da geldiği vakit orada derinliği artacak ve rekabet de artmış olacak. Güneydoğu Avrupa’nın bölgesel ticaret merkezi olabiliriz. Günlük ticaret bu sene 2 milyar metreküpü geçecek” diye konuştu.
Dönmez, bir küme gazeteciyle yaptığı sohbette, Türkiye’nin şu anda kontrat büyüklüğünün BOTAŞ ve özel bölümle birlikte bakıldığında yaklaşık 54 milyar metreküp olduğunu belirterek, “Bunların 1-2 yıl içerisinde, 16 milyar metreküplük kısmı sona erecek. Onların müzakereleri de yapılıyor. Lakin 5-6 yıllık geleceğe baktığımızda da bu sayı 30 milyar metreküplere ulaşacak” diye konuştu. Bunların hepsini sonlandırmayacaklarını anlatan Dönmez, Karadeniz’den elde edilecek üretim ölçüsüne bakılacağını söyledi. Eksik kalan kısmın dış kaynaklardan temin edileceğini kaydeden Dönmez, “Yerli kaynakla elimizde bir pazarlık gücü oluştu.
Lakin uzun devirdir birlikte çalıştığımız ana tedarikçi ülkeler var. Onlarla da bugüne kadar çok önemli sorun yaşamadık, görüşürken gereksinimlerimize nazaran bunları planlayacağız” diye konuştu.
19 YILLIK PERSPEKTİF
16 milyar metreküplük kontratın 20-25 yıl öncesine dayandığını lisana getiren Dönmez, “Kontratlar farklı ülkelerle. Rusya var, Azerbaycan da var, LNG var bu ortada. Birinci kontratların uzun periyotlu olmasının bir nedeni de, o vakit boru çizgileri da yoktu Türkiye’de. 25-30 yıl müddetli olmasının nedeni, taşıma, iletim maliyetlerini de dikkate alarak sizinle masaya oturuyor, müzakere ediyor” diye konuştu. Güçteki arz ve tedarik planlamalarının en az 10 yıllık perspektifle yapılması gerektiğini anlatan Dönmez, şöyle devam etti: “Ben 1 yıllık muahede yapayım, seneye bir daha yenileyeyim olmaz. Zira satıcılar da müşterileriyle uzun periyotlu mutabakatlar yaptığı için bir süre sonra bu sefer gaz bulamaz hale de gelebilirsiniz.”
KARADENİZ’DE YENİ SONDAJLAR
Karadeniz’de keşif maksatlı sondajı tamamladıklarını anlatan Dönmez, “Türkali-1 kuyusunda sondaja başlayacağız. Sonrasında da toplamda 30-40 ortasında sondaj kuyusu açmayı planlıyoruz. 7-8 yıllık bir iş planı. Lakin birinci üretimi de 2023’te yapacağız. 2023’e kadar 8-10 kuyuyu tamamlarsak, üretime almaya başlarız. Bir yandan üretim devam edecek. Bir yandan da sahanın geliştirilmesi, yeni üretim kuyularıyla devam edecek. Orada da planımız 2028’e kadar bitirmek” diye konuştu. Sismik çalışmalara tekrar kasım ayı başında başlayacaklarını anlatan Dönmez, Sakarya Gaz Sahası’nda 5-6 aylık bir program olduğunu söyledi. Sismik datalar potansiyel vaat ederse birinci keşif gayeli sondajı yapacaklarını kaydeden Dönmez, “Proje jeologları bu alanların birbirine benzediğini ve umutlu olduklarını söylüyorlar” halinde konuştu.
ÜÇÜNCÜ BİR GEMİ ALABİLİRİZ
Bakan Dönmez, üç tane sondaj gemisinden ikisinin etkin çalıştığını belirterek, “Kanuni de hazırlık devrinde. Kasım ayı içerisinde onu Filyos’a çekeceğiz. Ocak ayında çalışmaya başlar” dedi. Dönmez, şunları söyledi: “Oruç Reis ve Barbaros Hayreddin Paşa Akdeniz’de çalışıyor. Oruç Reis’de Kaş’ın güneyindeki alanda, doğu-batı tarafındaki sismik çalışmalarımızı tamamladık. Artık güney-kuzey tarafındaki sismik çalışmalara geçiyoruz. İki boyutlu çalışmanın bitmesi için 2 aylık bir program var. Sonra üç boyutlu sismikler için bir iş planı yapacağız. Hekim röntgen sinemasına bakıyor, herkesten tomografi istemiyor. Bir yerde tomografi bizim buradaki üç boyutluya benziyor. Üç boyutludan sonra tekrar bir kıymetlendirme yapılıyor ve nerelerde sondaj açılması için. Oradaki gaz varlığının keşfinin bu türlü bir evresi var.” Dönmez, “İlk keşiften sonra ağır bir sondaj işimiz olacak. Tahminen bir üçüncü geminin satın alması ya da kiralanması tarafına gidebiliriz. Hangisi ekonomik olacaksa onu tercih edeceğiz” dedi.
Hürriyet
